Beykoz District in Ahmet Midhat's Novels

Yıl 2006, Sayı: 21, 7 - 14, 19.02.2014

M. Fatih Andı

Öz

Ahmet Midhat Efendi, one of the most prolific authors of 19th century, wrote many novels and in these novels Istanbul takes place as the primary setting. We fınd many live anecdotes about the period and places he lived in. One of the places that Ahmet Midhat mentions very often is Beykoz. Beykoz takes place in novels sametimes as place in which the author lives such as in the case of Müşehedat and sametimes as a place heroes in the novels stop by such as in the case of Çengi and Acaib-i Alem. In both cases, these connections are imposratnt in terms of shedding light on the life of Istanbul in that period.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Midhat Efendi; İstanbul; Beykoz; XIXth Century; Turkish Literature; Turkish Novel

Ahmet Midhat Efendinin Romanlarında Beykoz

Öz

XIX. yüzyılın en velûd edebiyatçılarından birisi olarak öne çıkan Ahmed Midhat Efendi, çok sayıda roman yazmış ve bunların da birçoğunda mekan olarak İstanbul'u işlemiştir. Bu eserlerde biz Efendi'nin yaşadığı dönemin ve öncesinin İstanbul'una, İstanbul 'un sosyal hayatına ve semtlerine dair çok canlı ve teferruatlı anekdotlar buluruz. Midhat Efendi'nin eserlerinde sıkça bahsettiği semtlerden birisi de Beykoz'dur. Beykoz, Muşahedat romanında olduğu gibi bazan Efendi'nin kendisinin yaşadığı bir semt olarak romana taşınır, bazan da Çengi yahut Acayzb-z Alem romanlarında olduğu gibi romanın vak'asının geçtiği yahut roman kahramanlarının uğradığı bir semt olarak. Her iki halde de bu temasların bizim için bugün taşıdığı önem, o yüzyılın İstanbul hayatına ışık tutmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Ahmed Midhat Efendi; İstanbul; Beykoz; XIX. yy. Türk Edebiyatı; Türk Romanı

Kaynakça

• Ahmed Midhat Efendi, Dunyaya İkinci Geliş Yahut İstanbul’da Neler Olmuş, (Haz. Kâzım Yetiş), Ankara 2000, Türk Dil Kurumu Yay., 124 s.
• Ahmed Midhat Efendi, Felâtun Bey ’le Rakım Efendi, (Haz. Necat Birinci), Ankara 2000, Türk Dil Kurumu Yay., 149 s.
• Ahmed Midhat Efendi, Çengi, (Haz. Erol Ülgen), Ankara 2000, Türk Dil Kurumu Yay., 152 s.
• Ahmed Midhat Efendi, Acâyib-i (Ailem, (Haz. Kâzım Yetiş), Ankara 2000, Türk Dil Kurumu Yay., 324 s.
• Ahmed Midhat Efendi, Muşâhedât, (Haz. Necat Birinci), Ankara 2000, Türk Dil Kuru- mu Yay., 374 s.
• Ahmed Midhat Efendi, Cinli Han, (Haz. N. Birinci), Ankara 2000, Türk Dil Kurumu Yay., 70 s.
• Doğanay, Mehmet, Ahmet Midhat Efendi’nin Romanlarında İstanbul, (Basılmamış Y. Lisans tezi), İ.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 1999, 246 s.
• Okay, Orhan, Batı Medeniyeti Karşısında Ahmed Midhat Efendi, Ankara, tarihsiz, Ata- türk Üniversitesi Yayınları, 437 s. ,
• Tanpınar, Ahmet Hamdi, XIX Asır T u'rk Edebiyatı Tarihi, İstanbul 1976, 4. bs., Çağla- yan Kitabevi, s. 445-474.