Determination of high school students' eating attitudes, eating behavior and self-esteem

Yıl 2011, Cilt: 17 Sayı: 1, 33 - 39, 01.02.2011

Derya Tanrıverdi Esen Savaş Nurcan Gönüllüoğlu Ebru Kurdal Ganime Balık

Öz

The study was carried out to assess eating behaviors, eating attitudes and self-esteem of high school students and to examine the relationship between them. The study used a descriptive design. This study was carried out 4 to 15 January 2010 in the high school students. The samples consisted of 446 students. The data were collected by using Questionnaire Form, Rosenberg Self-Esteem Scale and Eating Attitudes Test. The data were evaluated by SPSS statistics program. The mean age of the students was 16.07, 69.5% the students do not eat meals during the day and stated that they did not do the breakfast mostly. 81.4% of them indicated that they eat fast food-style food. Besides, regular breakfast, lunch and dinner eating habits were found to be quite inadequate. Course work or watching TV, eating junk food habits were found to be high. This study was a significant relationship between symptoms of eating disorders and self-esteem (p

Anahtar Kelimeler

-

Lise öğrencilerinin yeme tutumları, yeme davranışları ve benlik saygılarının incelenmesi

Öz

Bu araştırma, lise öğrencilerinin yeme davranışlarını, yeme tutumlarını ve benlik saygılarını değerlendirmek ve aralarındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı nitelikte olan bu araştırma, 4-15 Ocak 2010 tarihleri arasında lise öğrencileri ile yapılmıştır. 446 öğrenci araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Veriler, Soru Formu, Yeme Tutumu Testi, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği kullanılarak toplanmış ve SPSS istatistik programında değerlendirilmiştir. Katılan öğrencilerin yaş ortalaması 16.07 olup, %69.5'i gün içerisinde öğün atladıklarını ve en fazla oranda sabah kahvaltısını yapmadıklarını ifade etmişlerdir. Öğrencilerin %81.4'ü fast food tarzı gıdalarla beslendiğini belirtmişlerdir. Bunun yanı sıra düzenli sabah kahvaltısı, öğle ve akşam yemeği yeme alışkanlığının oldukça yetersiz olduğu ve yemek aralarında abur cubur yeme ve ders çalışırken veya TV izlerken oldukça yüksek oranda yeme alışkanlıklarının olduğu saptanmıştır. Bu araştırmada yeme bozukluğu belirtileri ile benlik saygısı arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır (p

Anahtar Kelimeler

Yeme tutumu, yeme davranışları ve benlik saygısı

Kaynakça

• 1. World Health Organization. Adolescent Health & Development Programme Family & Reproductive Health, 1997. 2. Pekcan G. Adölesan döneminde beslenme. Klinik Çocuk Forumu 2004;4(1):38-47.
• 3. Dudek SG. Nutrition Handbook for Nursing Practice. (Sec. Edition), J.B.Lippincott Company. Philadelphia, 1993. p.267- 323.
• 4. Süren O, Soysal A. Okul Kantinleri ve Dengeli Beslenme, Konak Belediyesi Sağlık İşleri Müdürlüğü Yayınları Yayın No: 2, Olcay Matbaası, İzmir, 2002.
• 5. Müftüoğlu O. Hafifleyin Gençleşin. Doğan Kitapçılık AŞ, İstanbul, 2004. p.57-85.
• 6. Bulik CM, Reba L, Siega-Riz AM, Reichborn-Kjennerud T. Anorexia nervosa: Definition, epidemiology, and cycle of risk, Int J Eat Dis 2005;37:2-9.
• 7. Fairburn CG, Cooper Z, Doll HA, Welch SL. Risk factors for anorexia nervosa: Three integrated case-control comparison. Arch Gen Psychiatry 1999;56(5):468-76.
• 8. Kuğu N, Akyüz G, Doğan O, Erşan E, İzgiç F. Üniversite öğrencilerinde yeme bozukluklarının yaygınlığı ve yeme bozukluğu olanlarda benlik saygısı, aile işlevleri, çocukluk çağı istismarı ve ihmalinin araştırılması. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi 2002;10(3):255-66.
• 9. Çelikel FC, Cumurcu BE, Koç M, Etikan I, Yücel B. Psychologic correlates of eating attitudes in Turkish female college students. Compr Psychiatry 2008;49(2):188-94.
• 10. Önder FO, Kurdoğlu M, Oğuz G, Özben B, Atilla S, Oral SN. Gülveren Lisesi son sınıf öğrencilerinin bazı beslenme alışkanlıklarının saptanması ve bunun malnütrisyon prevelansı ile olan ilişkisi. Hacettepe Toplum Hekimliği Bülteni 2000;19 (1).
• 11. Rosenberg M. Society and the Adolescent Self-image, Princeton University Press, Princeton, 1965.
• 12. B Button EJ, Sonuga-Barke EJ, Davies J, Thompson M. A prospective study of self-esteem in the prediction of eating problems in adolescent schoolgirls: questionnaire findings. Br J Clin Psychol 1996;35:193-20
• 13. Silverstone PH. Is chronic low self-esteem the cause of eating disorders? Med Hypotheses 1992;39(4):311-5.
• 14. Köroğlu E, Aydemir Ö. Psikiyatride Kullanılan Klinik Ölçekler. Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 2000.
• 15. Öner N. Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testlerden Örnekler. Genişletilmiş ikinci baskı, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul, 2006.
• 16. Sevindi T, Yılmaz G, İbiş S, Yılmaz B. Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Yüksek Okulu Öğrencilerinin Beslenme Ve Kahvaltı Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. TSA 2007;11:3.
• 17. Türk M, Taner Gürsoy Ş, Ergin I. Kentsel bölgede lise birinci sınıf öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları. Genel Tıp Derg 2007;17(2):81-7.
• 18. Güleç M, Yabancı N, Göçgeldi E, Bakır B. Ankara'da iki kız öğrenci yurdunda kalan öğrencilerin beslenme alışkanlıkları. Gülhane Tıp Derg 2008;50:102-9.
• 19. Turconi G, GuarcelloM, Maccarini L, Cignoli F, Setti S, Bazzano R, Roggi C. Eating habits and behaviors, physical activity. Nutritional and food safety knowledge and beliefs in an adolescent Italian population. J Am Coll Nutr 2008;27(1):31-43.
• 20. Thompson-McCormick JJ, Thomas JJ, Bainivualiku A, Khan AN, Becker AE. Breakfast skipping as a risk correlate of overweight and obesity in school-going ethnic Fijian adolescent girls. Asia Pac J Clin Nutr 2010;19(3):372-82.
• 21. Yılmaz E, Özkan S. Üniversite Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıklarının İncelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2007;2:6.
• 22. Köse A. Zonguldak il merkezinde 15-17 yaş grubu genel lise öğrencilerinde öğün dışı yeme alışkanlığının incelenmesi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. 2005.
• 23. Özmen D, Çetinkaya AÇ, Ergin D, Şen N, Dündar Erbay P. Lise öğrencilerinin yeme alışkanlıkları ve beden ağırlığını denetleme davranışları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007;6(2):98- 105.
• 24. Yabancı N. Okul sağlığı ve beslenme uygulamaları - ülke örnekleri. http://hacialipasa.k12.tr/dokumanlar/dokumanlar/okul%20sa%C 4%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4%B1%20ve%20beslenme.doc.
• 25. Ertuğ Toker D. K.T.Ü. Trabzon Sağlık Yüksek Okulu öğrencilerinde yeme tutumu ve aile yapısı arasındaki ilişki. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Sağlık Psikolojisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2008.
• 26. Erol A, Toprak G, Yazıcı F, Erol S. Üniversite öğrencilerinde yeme bozukluğu belirtilerini yordayıcı olarak kontrol odağı ve benlik saygısının karşılaştırılması. Klinik Psikiyatri 2000;3:147- 52.
• 27. Canals J, Fernandez JG, Marti-Henneberg C, Domenech E. Biopsychopathologic risk profile of adolescents with eating disorder symptoms. Adolescence. Summer, 1996.
• 28. Sepulveda A, Carrobles JA, Gandarillas AM. Associated factors of unhealthy eating patterns among Spanish university students by gender. Span J Psychol 2010;13(1):364-75.
• 29. Yang SJ, Kim JM, Yoon JS. Disturbed eating attitudes and behaviors in South Korean boys and girls: A school-based cross-sectional study.Yonsei Med J 2010;51(3):302-9.
• 30. Berg KC, Frazier P, Sherr L. Change in eating disorder attitudes and behavior in college women: Prevalence and predictors. Eating Behaviors 2009;10:137-42.
• 31. Suner FE. Farklı liselerdeki ergenlerin benlik saygısı, akademik başarı ve sürekli kaygı düzeyi arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi, 2000.