1923-1980 Yılları Arasında Isparta Sanayisi ve Ekonomiye Katkıları

Yıl 2021, Cilt: 14 Sayı: 28, 303 - 330, 10.06.2021

Esin Yüzbaşı Bayram Akça

https://doi.org/10.19060/gav.948979

Öz

Bu çalışmada, Isparta’nın 1923-1980 yılları arasındaki sanayi faaliyetleri ve bunların Isparta ekonomisine sağladığı katkılar incelenmiştir. Isparta sanayisinde, gülcülük, gülyağcılık ve halı dokuma sektörleri şehrin ekonomisine yön vermiştir. Bunların yanında Isparta’da eski yöntemlerle yapılan küçük el sanatları; dokumacılık, dericilik, kunduracılık, bakırcılık, urgancılık-mutaflık ve nalbantlık varlığını sürdürmüş fakat sanayileşme ile küçük el sanatlarının ekonomiye etkisi azalmıştır. Cumhuriyet döneminde Türkiye’de uygulanan iktisat politikaları sayesinde, 1923-1980 yılları arasında Isparta’da önemli fabrikalar kurulmuştur. Özellikle 1970’ten itibaren farklı sanayi sektörleri gelişmiş, çimento, yem, orman ürünleri işleme, bisküvi, meyve suyu, konfeksiyon fabrikaları açılmış ve bunlar sayesinde Isparta’nın ihracat yaptığı ürün sayısı ve sanayiye bağlı gayrisafi milli gelir düzeyi artmıştır. Isparta sanayisinde önemli bir yer tutan bu fabrikalar hem şehrin ekonomisine hem de ülke ekonomisine katkı sağlamıştır. Cumhuriyet döneminde Türkiye’de uygulanan ekonomi politikaları sayesinde sanayileşme artmış ve 1978 yılına gelindiğinde; Isparta sanayisinin il gayri safi milli hasılası üzerindeki payı %15,1’e yükselmiş ve Isparta sanayisi bu oran ile tarım sektörünün %25,1’lik payından sonra şehrin ekonomisine en çok katkı sağlayan ikinci alan olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Isparta, Sanayi, Gülcülük, Halıcılık, El Tezgâhlarına Dayanan Sanayi, Fabrikalar.

Kaynakça

• BABACAN, Hasan ve TEMURÇİN, Kadir, Türkiye’nin Sıhhi, İçtimai Coğrafyası Hamidâbat (Isparta) Sancağı, Altınpost Yayıncılık, Ankara, 2013.
• BAYDAR, Hasan ve KAZAZ, Soner, Yağ Gülü & Isparta Gülcülüğü, Isparta, 2013.
• BAYTOP, Turhan, Türkiye’de Eski Bahçe Gülleri, T.C. Kültür Bakanlığı, Ankara, 2001.
• BÖCÜZADE, Süleyman Sami, Kuruluşundan Bugüne Kadar Isparta Tarihi, Çev. Suat Seren, Serenler Yayınları, İstanbul, 1983.
• Isparta Vilayeti İdare Coğrafyası 1932, Isparta Valiliği, Ankara, 1999.
• IŞIK, Hüsnü, Isparta’da Gülcülük ve Gülyağcılık, Güney Matbaacılık ve Gazetecilik, Ankara, 1953.
• KATIRCIOĞLU, Nuri, Bütün Isparta, Ankara, 1958.
• KÜÇÜKERMAN, Önder, Batı Anadolu’da Türk Halıcılık Geleneği İçinde İzmir Limanı ve Isparta Halı Fabrikası, İstanbul, 1990.
• OYMAN, Naile Rengin, Isparta’da Kaybolmaya Yüz Tutmuş El Sanatları. S. B. Hüseyin Gül içinde: Geçmişten Günümüze Isparta, Atatürk Kültür Merkezi, Ankara, 2009
• SÜLDÜR, Enver, İkinci Isparta Tarihi, Üstün Sanat Matbaası, İzmir, 1951.
• T.C. Tarım, Orman ve Köy İşleri Bakanlığı Isparta İl Müdürlüğü ve Gülbirlik, Gülcülük. Isparta, 1987.
• TURGUT, Hulusi, Cumhuriyetten Günümüze Isparta, İstanbul, 2000.
• 1896 Konya Vilayet Salnamesi, Çev. Mehmet Eminoğlu, Konya Büyükşehir Belediyesi (Basılmamış Yayın), Konya, 2006.,