The Silent and Dark World of Museums: Is "Museums for All" Possible?

Yıl 2014, Sayı: 2, 1 - 19, 01.06.2014

Hülya Yeşilyurt Burçin Kırlar Ceyda Lale

Öz

The purpose of this research is to evaluate the supply and demand side of museums located in Izmir in terms of people with visual disabilities. In this context, it is aimed to specify the convenience of museums from the point of people with visual disabilities, to identify their problems and expectations faced during their visit, to determine the factors of preventing the desire to visit and to make suggestions for eliminating these problems in this study. By using qualitative research methods, this study has been carried out in two stages. In the first stage, museums located in Izmir has been examined for convenience from the point of people with visual disabilities. In the second stage, focus group interviews have been made with people with visual disabilities to determine the problems and expectations intended to museums. A total of ten people have been interviewed within the study, obtained data have been analyzed via content analysis and findings in terms of supply and demand have been grouped under two main categories. The results of this research show that there is no museum which has all the criteria in terms of convenience for people with visual disabilities and the implementation of these criteria remains incapable for those people; individuals' requests, expectations and problems separate in particular according to the type of visual disability and the reason that they cannot visit museums is mostly because of several problems as physical, personal and interpersonal rather than economic factors

Anahtar Kelimeler

Visually Impaired, Museums, Issues, Expectations, Izmir

MÜZELERİN SESSİZ VE KARANLIK DÜNYASI: "HERKES İÇİN MÜZELER" MÜMKÜN MÜ?

Öz

Bu araştırmanın amacı, İzmir il merkezinde bulunan müzelerin arz ve talep yönü ile görme engelliler açısından değerlendirilmesidir. Bu kapsamda çalışmada, müzelerin görme engelliler açısından uygunluğunun saptanması, görme engellilerin müze ziyaretleri sırasında yaşadıkları sorunlar ile beklentilerinin belirlenmesi, ziyaret isteğini engelleyen unsurların ortaya konması ve tüm bu sorunların giderilebilmesi için öneriler getirilmesi amaçlanmaktadır. Nitel araştırma yöntemlerinin kullanıldığı bu çalışma, iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada, İzmir il merkezinde yer alan müzelerin görme engellilere uygunluğu incelenmiş olup, ikinci aşamada müzelere yönelik sorunları ve beklentilerini belirleyebilmek için görme engelliler ile odak grup görüşmesi yapılmıştır. Çalışma dahilinde toplam on kişi ile görüşülmüş, elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile irdelenmiş ve bulgular arz ve talep yönünden iki ana başlık altında toplanmıştır. Araştırma sonuçları, İzmir'deki müzeler arasında görme engellilere uygunluk açısından tüm kriterlere sahip olan hiçbir müze bulunmadığını ve gerekli kriterlerin uygulanmasında yetersiz kalındığını; görme engelinin türüne göre bireylerin istek, beklenti ve sorunlarının bazı noktalarda ayrıştığını ve görme engellilerin müzeleri ziyaret etmemelerinin ekonomik faktörlerden ziyade fiziksel, kişisel ve kişilerarası birtakım sorunlardan kaynaklandığını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Görme engelliler, Müzeler, Sorunlar, Beklentiler, İzmir

Kaynakça

• ADA (Americans with Disabilities Act). (2009). Accessible information exchange: Meeting on a level playing field. [URL: http://www.ada.gov/business/accessiblemtg.pdf] (Erişim 15 Temmuz 2014).
• Akoğlan Kozak, M. & Bahçe, S. (2009). Özel ilgi turizmi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Altı Nokta Körler Vakfı (2008). Braille alfabesi. [URL: http://6nokta.org.tr/eski/braille. html] (Erişim 19 Ağustos 2014).
• Altınok, S. & Altınok, K. (2013). Görmeyenlerin müze ve sergi ziyaretleri. [URL: http://selimkerim.com/KorculMuzeZiyaretleri.htm] (Erişim 8 Temmuz 2014).
• Artar, Y. & Karabacakoğlu, Ç. (2003). Türkiye’de özürlüler turizminin geliştirilmesine yönelik olarak konaklama tesislerindeki alt yapı olanaklarının araştırılması. Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi.
• Bi, Y., Card, J. A. & Cole, S. T. (2007). Accessibility and attitudinal barriers encountered by chinese travellers with physical disabilities. International Journal of Tourism Research, 9, 205-216.
• Buhalis, D. & Darcy, S. (2011). Conceptualising disability. In D. Buhalis & S. Darcy (Eds), (Aspects of Tourism) Accessible tourism: Concepts and issues. UK: Channel View Publication.
• Buyurgan, S. (2009). Görme yetersizliği olan üniversite öğrencilerinin müzelerden beklentileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(3), 1167-1204.
• Chang, Y.C. & Chen, C.F. (2012). Meeting the needs of disabled air pessengers: Factors that faciliate help from airlines and airports. Tourism Management, 33, 529-536.
• Chittaro, L., Ieronutti, L. & Ranon, R. (2004). Navigating 3D virtual environments by following embodied agents: A proposal and its informal evaluation on a virtual museum application. PsychNology Journal, 2(1), 24-42.
• Crawford, D. W. & Godbey, G. (1987). Reconceptualizing barriers to family leisure. Leisure Sciences, 9, 119-127.
• Daruwalla, P. & Darcy, S. (2005). Personal and societal attitudes to disability. Annals of Tourism Research, 32(3), 549-570.
• Davies, T. D. & Beasley, A. K. (1994). Accessible design for hospitality: Planning accessible hotels, motels and other recreational facilities. USA: McGraw-Hill, Inc.
• DHMD (Deutsches Hygiene-Museum Dresden) (2014). Barrier-Free access. [URL:http://dhmd.de/index.php?id=1761] (Erişim 8 Temmuz 2014).
• Dulyan, A. & Edmonds, E. (2010). AUXie: Initial evaluation of a blind-accessible virtual museum tour. Proceedings of the 22nd Conference of the Computer-Human Interaction Special Interest Group of Australia on Computer-Human Interaction. ACM Press, New York, 272-275.
• Engelsiz Gazete (2013). Müzeler engelliler için erişilebilir olacak. [URL: http://www.engelsizgazete.com/default.asp?git=haberdetay.asp&hbrid=1457&t=x] (Erişim 08 Temmuz 2014).
• Erişilebilir İstanbul (2014). Engelsiz müze rehberi. [URL: www.erisilebiliristanbul.org/ BilgiBankasi/.../engelsiz_muze_rehberi.pdf] (Erişim 8 Temmuz 2014).
• European Comission (2013). European disability strategy 2010-2020. [URL: http://ec.europa.eu/justice/discrimination/disabilities/disability-strategy/index_en.htm] (Erişim 18 Temmuz 2014).
• EU (European Union). (1996). Making europe accessible for tourists with disabilities handbook for the tourism industry. European Commission Directorate General XXIII - Tourism Unit. Luxembourg: EU.
• Fitzmuseum (2014). Access information for visitors. [URL: Access Information for Visitors. http://www.fitzmuseum.cam.ac.uk/visit/access/] (Erişim 18 Temmuz 2014).
• Foggin, B. (2011). Tourism in the leisure lives of people with disability. In D. Buhalis & S. Darcy (Eds), (Aspects of Tourism) Accessible tourism: Concepts and issues. UK: Channel View Publishing.
• Grassini, A. (2003). Museo Omero. In E.S. Axel & N.S. Levent (Eds.), Art beyond sight. New York: AFB Press.
• Higgins-Desbiolles, F. (2006). More than an “industry”: The forgotten power of tourism as a social force. TourismManagement, 27(6), 1192-1208.
• Howell, C. (2003). Tate Modern. In E.S. Axel & N.S. Levent (Eds.), Art beyond sight. New York: AFB Press.
• Israeli, A. A. (2002). A preliminary investigation of the importance of site accessibility factors for disabled tourists. Journal of Travel Research, 41, 101-104.
• ITB (2012/2013). ITB world travel trends report. [URL: http://www.itb berlin.de/media/itbk/itbk_media/itbk_pdf/WTTR_Report_2013_web.pdf] (Erişim 7 Ağustos 2014).
• İzmir Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2013). Bakanlığımıza bağlı müze ve ören yerleri. [URL: http://www.izmirkulturturizm.gov.tr/TR,77093/bakanligimiza-bagli-muze-ve-orenyerleri.html] (Erişim 7 Ağustos 2014).
• Karşıyaka Belediyesi (2014). Müzeler. [URL: http://www.karsiyaka.bel.tr/neler-yapabilirsiniz- 12.html] (Erişim 7 Ağustos 2014).
• Kim, S. E. & Lehto, X. Y. (2012). The voice of tourists with mobility disabilities: Insights from online customer complaint websites. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 24(3), 451-476.
• Konak Belediyesi (2014). Müzeler. [URL: https://www.konak.bel.tr/konak.php?isl=5] (Erişim 7 Ağustos 2014).
• Kozak, N. (2006). Turizm pazarlaması. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (2013). Efes müzesi. [URL: http://www. kulturvarliklari.gov.tr/TR,44830/ephesos-efes-selcuk. html] (Erişim 12 Temmuz 2014).
• Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü (2013). Özel müzeler. [URL: http:// www.kulturvarliklari.gov.tr/TR,43980/ozel-muzeler.html] (Erişim 7 Ağustos 2014).
• Lumbreras, M. & Sánchez, J. (1999). Interactive 3D sound hyperstories for blind children. Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems. ACM Press, New York, 318-325.
• Mack, N., Woodsong, C.,Macqueen, M. K., Guest, G. & Namey, E. (2005). Qualitative research methods: A data collector's field guide.USA: Family Health International.
• Marston, J. R. & Golledge, R. G. (2003). The hidden demand for participation in activities and travel by persons who are visually impaired. Journal of Visual Impairment and Blindness, 97(8), 475- 489.
• McKercher, B., Packer, T., Yau, M. & Lam, P. (2003). Travel agents: Facilitators or inhibitors of travel for people with disabilities. Tourism Management, 24, 465-474.
• Metropolitan Museum (2014). For visitors who are blind or partially sighted. [URL: http://www.metmuseum.org/events/programs/programs-for-visitors-withdisabilities/ visitors- who-are-blind-or-partially-sighted] (Erişim 8 Temmuz 2014).
• Murray, M. & Sproats, J. (1990). The disabled traveller: Tourism and disability in Australia. Journal of Tourism Studies, 1(1), 9-14.
• Öztürk, Y. & Yaylı, A. (2006). Türkiye’deki konaklama işletmeleri ve A grubu seyahat acentaları yöneticilerinin bedensel engelliler pazarına bakış açıları üzerine karşılaştırmalı bir araştırma. II. Ulusal Turizm Kongresi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir, 17-35.
• Öztürk, Y., Yaylı, A. & Yeşiltaş, M. (2008). Is the Turkish tourism industry ready for a disabled customer’s market? The views of hotel and travel agency managers. Tourism Management, 29, 382-389.
• Özürlüler Vakfı. (2009). Mimari erişilebilirlik kılavuzu. İstanbul: Viraj Reklam.
• Poria, Y., Reichel, A. & Brandt, Y. (2009). People with disabilities visit art museums: An exploratory study of obstacles and difficulties. Journal of Heritage Tourism, 4(2), 117-129.
• Ray, N. M. & Ryder, M. E. (2003). Ebilities’ tourism: An exploratory discussion of the travel needs and motivations of the mobility-disabled. Tourism Management, 24, 57-72.
• Richards, V., Pritchard, A. & Morgan, N. (2010). (Re)Envisioning tourism and visual impairment. Annals of Travel Research, 37(4), 1097-1116.
• Sabancı Üniversitesi (2013). Engelsiz Türkiye için: Yolun neresindeyiz? Mevcut durum ve öneriler. İstanbul: Sabancı Üniversitesi Yayınları.
• Shaw, G. & Coles, T. (2004). Disability, holiday making and the tourism industry in the UK: A preliminary survey. Tourism Management, 25, 397-403.
• Small, J., Darcy, S. & Packer, T. (2012). The embodied tourist experiences of people with vision impairment: Management implications beyond the visual gaze. Tourism Management, 33, 941- 950.
• Timur, A. (2014). Prof. Dr. Alp Timur ders notları. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Tozlu, E., Mercan, Ş. O. & Atay, L. (2012). Çanakkale’nin engelli turizmine ilişkin durumunun belirlenmesine ve planlanmasına yönelik bir çalışma. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), 1-16.
• UN (United Nations). (1948). Universal declaration of human rights. [URL: http://www.ohchr.org/EN/UDHR/Pages/ Introduction.aspx] (Erişim 12 Haziran 2014).
• V&A (Victoria and Albert Museum) (2014). Disability and access. [URL: http://www. vam.ac.uk/page/d/disability-and-access/] (Erişim 12 Temmuz 2014).
• WHO (World Health Organization). (2011). World report on disability. [URL: http://www.who.int/disabilities/world_report/2011/en/index.html] (Erişim 28 Haziran 2014).
• Yaşar Üniversitesi (2014). Bu proje karanlığı aydınlatacak. [URL: http://haber.yasar. edu.tr/2014/03/19/bu-proje-karanligi-aydinlatacak/] (Erişim 23 Temmuz 2014).
• Yau, M. K., McKercher, B. & Packer, T. L. (2004). Traveling with a disability: More than an access issue. Annals of Tourism Research, 31(4), 946-960.
• Yaylı, A. & Öztürk, Y. (2006). Konaklama işletmeleri yöneticilerinin bedensel engelliler pazarına bakış açıları üzerine bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 17(1), 87-97.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yörük, Ü. K. (2003). Turizm yapılarının tasarımında özürlü etmeninin irdelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul