Öz
Günümüz iş dünyasında çok amaçlı modellerin kullanımına sıklıkla rastlanmaktadır. İşletmeler tek bir amaç yerine birden çok amacı aynı anda eniyilemek zorunda kalmaktadır. Çok amaçlı doğrusal programlama modellerinin çözümünde kullanılan yöntemlerden birisi de hedef programlamadır. Hedef programlama ile hedeflere verilen kısıtlar altında ulaşılmaya çalışılmaktadır. Başka bir deyişle, hedeflerden olası en az sapma başarılmaya çalışılmaktadır. Ancak, hedeflerin belirsiz olduğu durumlarda bu yöntem kullanılamamaktadır. Hedef programlamadaki hedef değerin kesin olarak modele yerleştirilme zorunluluğu, bulanık hedef programlama yaklaşımı ile esnetilebilmektedir. Bu çalışmada, hedef programlama ve bulanık hedef programlama tanıtıldıktan sonra, hem sayısal bir örnek model hem de ana üretim planlaması ile ilgili bir örnek model hedef programlama ve bulanık hedef programlama ile çözümlenmiştir. Bulanık hedef programlama modelinde bulanık hedefler için Zimmerman’ın üçgensel üyelik fonksiyonu kullanılmış, daha sonrada Bellman ve Zadeh’in max-min yaklaşımı ile çözüme kavuşturulmuştur. Ayrıca, Tiwari ve arkadaşlarının kullandığı toplamsal model yaklaşımı da çözümlemelerde yer almıştır. Çözümlemelerde hem hedef değerler hem de bulanık hedef değerler değiştirilerek sonuçlara etkileri analiz edilmiştir. Daha sonra, bu sonuçlar karşılaştırılarak her iki yöntemin arasındaki ilişki zayıf ve kuvvetli yönlerini ele alarak incelenmiş ve yorumlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
hedef programlama bulanık programlama bulanık hedef programlama
Ayrıntılar
| Diğer ID | JA36UR42JA |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2005 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2005 Cilt: 7 Sayı: 2 |