Departmanlı Mağazalarda Atmosferin Tüketicilerin Demografik Özelliklerine Göre İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 19 Sayı: 2, 633 - 654, 08.09.2017

Aybegüm Güngördü Belbağ , Nurettin Parıltı

Öz

Atmosfer, perakendecilerin çok yakından ilgili olduğu bir pazarlama
aracıdır. Her mağaza farklı bir alışveriş deneyimi sunar. Özellikle departmanlı
mağazalarda atmosfer oluşturmak, büyük bir önem taşımaktadır. Çünkü departmanlı
mağazalar daha çok gıda dışı ürünlerin satıldığı ve geniş bir ürün yelpazesi
sunan tek veya çok katlı mağazalardır. Tüketici davranışları üzerinde
atmosferin etkilerini inceleyen Kotler (1973) ile başlayan çalışmaların sayısı,
özellikle son on yılda artmıştır. Bu çalışmanın amacı, departmanlı
mağazalardaki atmosfer unsurlarına demografik karakteristiklerinin etkisinin
incelenmesidir. Anketler, 3 departmanlı mağazada 510 kişi üzerinde yapılmıştır.
Çalışmanın bulgularına göre, müşterilerin mağaza içi unsurlar değişkenine önem
verme düzeyleri cinsiyete göre anlamlı bir farklılık göstermektedir.
Müşterilerin mağaza içi yerleşim ve satın alma noktası değişkenine önem verme
düzeyleri cinsiyete göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Müşterilerin
mağaza içi dekorasyon ve müzik değişkenine önem verme düzeyleri medeni duruma
göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Müşterilerin mağaza dışı unsurlar değişkenine önem verme
düzeyleri meslek gruplarına göre anlamlı bir farklılık göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Mağaza Atmosferi, Departmanlı Mağazalar, Renk, Müzik, Koku, Işıklandırma)

Kaynakça

• Akaydın, H. (2007). Perakende mağaza atmosferinin müşterilerin satın alma kararı üzerindeki rolü: Eskişehir ilindeki alışveriş merkezi müşterileri ile bir araştırma, Anadolu Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi.
• Akyüz, İ. (2015). Farklı demografik özellikteki tüketici gruplarina göre mobilya satış mağazası atmosferi oluşturma üzerine bir araştırma. Selçuk-Teknik Dergisi, 14(2), 896-907.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı, Sakarya, Sakarya Yayıncılık.
• Altunışık, R., Özdemir, Ş., & Torlak, Ö. (2004). Modern pazarlama, İstanbul, Değişim Yayınları.
• Altunışık, R., & Çallı, L. (2004). Plansız alışveriş (impulse buying) ve hazcı tüketim davranışları üzerine bir araştırma:satın alma karar sürecinde bilgi kullanımı, 3. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, Eskişehir.
• Arslan, M., & Bayçu, S. (2006). Mağaza atmosferi, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Babür, N. (2003). Satın alma noktası reklamlarının etkisi, İletişim Araştırmaları, 1(1), 87-106.
• Baş, M. (2007). Perakendeci markası ve uygulamaları, Ankara, Gazi Kitabevi.
• Baş, T. (2008). Anket nasıl hazırlanır uygulanır değerlendirilir, 5. Baskı, Seçkin Kitabevi, Ankara.
• Bayar, S. (2009, Kasım). Perakende 250 araştırması, Turkishtime Dergisi, s.81
• Bayram, N. (2004). Sosyal bilimlerde SPSS ile veri analizi, 4. Baskı, Ezgi Kitabevi, Bursa.
• Berman, B., Evans, J. R. (1995). Retailing management a strategic approach, 6th edition, Prentice-Hall Inc.
• Bitner, M. J. (1992). Servicescapes: The impact of physical surroundings on customers and employees. The Journal of Marketing, 57-71.
• Booms, B. H., & Bitner, M. J. (1982). Marketing services by managing the environment. Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, 23(1), 35-40.
• Eymen, U. E. (2007). SPSS 15.0 veri analiz yöntemleri, http://www.istatistikmerkezi.com/e-kitap,spss-150-ile-veri-analizi,19.html, erişim tarihi: 02.03.2016.
• Grewal, D., Baker, J., Levy, M., & Voss, G. B. (2003). The effects of wait expectations and store atmosphere evaluations on patronage intentions in service-intensive retail stores. Journal of retailing, 79(4), 259-268.
• Kotler, P. (1973). Atmospherics as a marketing tool, Journal of Retailing, 49 (4), 48-64.
• Kırkbir, F., Cançelik, M., & Biçer, E. M. (2013). Mağaza müziklerinde ses ve beğeninin tüketiciler üzerindeki etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 4(8), 46-57.
• Levy, M., Weitz, B. A. (2009). Retailing management, Mc-Graw Hill İnternational Education, Seventh Edition.
• Mathur, M., & Goswami, S. (2014). Store atmospheric factors driving customer purchase intention-an exploratory study, Journal of Management Research, 6(2), 111-117.
• Nakip, M. (2006). Pazarlama araştırmaları teknikler ve (spss destekli) uygulamalar, Ankara, Seçkin Kitabevi, 2. Baskı.
• Otnes, C., & McGrath, M. A. (2001). Perceptions and realities of male shopping behavior. Journal of retailing, 77(1), 111-137.
• Polat, C., & Külter, B. (2007). Tüketicilerin Perakende Mağaza Tercihini Etkileyen Faktörler: Niğde İli Örneği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(3), 1-18.
• Sachdeva, I., & Goel, S. (2015). Role of store atmospherics on customer experience, International Journal of Multidisciplinary Approach & Studies, 2(3), 72-83.
• Sarıkaya, N. (2008). Mağaza tercihinde fiziksel unsurların (servis peyzajı) ve hizmet sunumunun rolü üzerine bir araştırma, Pazarlama Dünyası Dergisi, 22(1).
• Shostack, G. L. (1977). Breaking free from product marketing. The Journal of Marketing, 73-80.
• Singh, P., Katiyar, N., & Verma, G. (2014). Retail shoppability: the impact of store atmospherics & store layout on consumer buying patterns. International Journal of Technology Enhancements and Emerging Engineering Research, 3(8), 15-23.
• Spence, C., Puccinelli, N. M., Grewal, D., & Roggeveen, A. L. (2014). Store atmospherics: a multisensory perspective. Psychology & Marketing, 31(7), 472-488.
• Turley, L.W., & Milliman, Ronald E. (2000). Atmospheric effects on shopping behavior: a review of the experimental evidence, Journal of Business Research, 49(2), 193-211.
• Ural, A., Kılıç, İ. (2006). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi, Ankara, Detay Yayıncılık.
• Varinli, İ. (2008). Marketlerde pazarlama yönetimi, Ankara, Detay Yayıncılık, 2. Baskı.
• Zeithaml, V. A., Parasuraman, A., & Berry, L. L. (1985). Problems and strategies in services marketing. The Journal of Marketing, 33-46.