Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Investigation of the Chaotic Structure of Stock Exchanges of Fragile Five Countries

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 1, 173 - 188, 24.04.2018

Öz

Chaotic data analysis has been used since the 1980s as a useful tool in
describing and modeling the behavior of financial markets. In this study, it
was aimed to examine the chaotic structure of the stock exchanges of Brazil,
Indonesia, India, Turkey, and South Africa (BIITS), categorized as the emerging
economies and called the Fragile Five by Morgan Stanley. For this purpose, the
leading indexes of the Fragile Five countries were studied with the data set
containing daily closing values for the period 2001-2015. The chaotic structure
of the stock exchanges of the countries was determined using the correlation
dimension proposed by Grassberger and Procaccia (1983), which is an important
indicator of chaotic behavior, and the largest Lyapunov exponents calculated
using the Kantz (1994) algorithm. According to the correlation dimension
analysis, it was found that the stock exchanges of the Fragile Five have the
same fractal dimension and according to the largest Lyapunov exponent values,
all the countries were found to have a weak chaotic structure in general. The
findings obtained as a result of the chaotic analysis support the fact that the
studied countries are in the same group.

Kaynakça

  • Abarbanel, H. D., Brown, R., Sidorowich, J. J., Tsimring, L. S. (1993). The analysis of observed chaotic data in physical systems. Reviews Of Modern Physics, 65(4), 1331.
  • Abarbanel, H.D.I. (1996). Analysis of observed chaotic data. Newyork: Springer-Verlag, p.272.
  • Abhyankar, A., Copeland, L. S., Wong, W. (1995). Nonlinear dynamics in real-time equity market indices: Evidence from the United Kingdom. The Economic Journal, 864-880.
  • Akel, V. (2015). Kırılgan Beşli ülkelerinin hisse senedi piyasaları arasındaki eşbütünleşme analizi. International Journal Of Management Economics and Business, 11(24), 75-96.
  • Alpar, O. ve Eren, Ö. (2016). IMKB100 endeks değişim değerlerinde Lyapunov üsteli metoduyla kaosun incelenmesi, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 30, 151-174.
  • Brock, W. A., Hsieh, D. A., LeBaron, B. D. (1991). Nonlinear Dynamics, Chaos and Instability: Statistical Theory and Economic Evidence. MIT press.
  • BuHamra, S., Smaoui, N., Gabr, M. (2003). The Box–Jenkins analysis and neural networks: Prediction and time series modelling. Applied Mathematical Modelling, 27(10), 805-815.
  • Ceviş, I., ve Ceylan, R. (2015). Kırılgan Beşlide satın alma gücü paritesi (SAGP) hipotezinin test edilmesi. Journal of Yasar University, 10(37), 6381-6393.
  • Duarte, F. B., Tenreiro Machado, J. A., Monteiro Duarte, G. (2010). Dynamics of the Dow Jones and the NASDAQ stock indexes. Nonlinear Dynamics, 61(4), 691-705.
  • Eckmann, J. P., Ruelle, D. (1985). Ergodic theory of chaos and strange attractors. Reviews Of Modern Physics, 57(3), 617-656.
  • Eldridge, R. M., Coleman, M. P. (1993). The British FTSE-100 index: Chaotically deterministic or random. Working Paper, School of Business, Fairfield University.
  • Erşin, F., (2014). Yükselen ekonomiler ve Kırılgan Beşli: Türkiye üzerine bir değerlendirme. Bankacılık ve Finansal Araştırmalar Dergisi (BAFAD), 1, 43-51.
  • Farmer, J. D., Sidorowich, J. J. (1987). Predicting chaotic time series. Physical Review Letters, 59(8), 845.
  • Fraedrich, K. (1986). Estimating the dimensions of weather and climate attractors. Journal of the atmospheric sciences, 43(5), 419-432.
  • Fraser, A. M. and Swinney, H. L. (1986). Independent coordinates for strange attractors from mutual ınformation. Physical Reviews A, 33, 1134-1140.
  • Grassberger, P., Procaccia, I. (1983). Characterization of strange attractors. Physical Review Letters, 50(5), 346.
  • Hanias M., Magafas L., Konstantaki P. (2013). Non-linear analysis of S&P index,. Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, 8(4), 125-135.
  • Hassan M.R., Nath, B. (2005). Stock market forecasting using Hidden Markov model: A new approach. Proceedings of the 5th International Conference on Intelligent Systems Design and Applications, 192–196.
  • Hayaloğlu, P. (2015). Kırılgan Beşli ülkelerinde finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisi: Dinamik panel veri analizi. AİBÜ-İİBF Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(1), 131-144.
  • Hsieh, D.A. (1991). Chaos and nonlinear dynamics: Application to financial markets. Journal of Finance, 46(5), 1839–1877.
  • Huanga, W., Nakamoria, Y., Wangb, S. (2005). Forecasting stock market movement direction with support vector machine. Computers and Operations Research, 32 (10), 2513–2522.
  • Kantz, H., Schreiber, T. (2004). Nonlinear time series analysis (2nd ed). Cambridge University Press.
  • Kennel, M.B., Brown,R., and Abarbanel,H.D.I. (1992). Determining embedding dimension for phase-space reconstruction using a geometrical construction. Physical Review A, 45(6), 3403-3411.
  • Kuo, R.J., Lee, L.C., Lee, C.F. (1996). Integration of artificial NN and fuzzy delphi for stock market forecasting. IEEE International Conference on Systems, Man, and Cybernetics, 2, 1073–1078.
  • Lillekjendlie, B., Kugiumtzis, D., Christophersen, N. (1994). Chaotic time series part II: system Identification and prediction. Modeling, Identification and Control, 15, 225-243.
  • Mayfield, E. S., Mizrach, B. (1992). On determining the dimension of real-time stock-price data. Journal of Business and Economic Statistics, 10(3), 367-374.
  • Ozun A, Hanias M.P., Curtis P.G. (2010). A chaos analysis for Greek and Turkish equity markets. EuroMed Journal of Business, 5(1), 101-118.
  • Özdemir, S. D., Akgül, I. (2014). Hisse senedi piyasalarının kaotik yapısı ve yapay sinir ağları ile öngörüsü: İMKB-100 örneği. İktisat İşletme ve Finans, 29 (336), 31-58.
  • Scheinkman, J.A., LeBaron, B. (1989). Nonlinear dynamics and stock returns. Journal of Business. 62, 311–337.
  • Shang, P., Li, X., Kamae, S. (2005). Chaotic analysis of traffic time series. Chaos, Solitons & Fractals, 25(1), 121-128.
  • Sprott, J.C. (2010). Elegant Chaos Algebraically Simple Chaotic Flows. World Scientific Publishing Co. Pte. Ltd.
  • Sterman, J. D. (1988). Deterministic chaos in models of human behavior: Methodological issues and experimental results. System Dynamics Review, 4(1-2), 148-178.
  • Takens, F. (1981). Detecting strange attractors in turbulence. In Dynamical Systems And Turbulence, Warwick 1980 (pp. 366-381). Springer Berlin Heidelberg.
  • Vaidyanathan, R., Krehbiel, T. (1992). Does the S&P 500 futures mispricing series exhibit nonlinear dependence across time? Journal of Futures Markets, 12(6), 659-677.
  • Webel, K. (2012). Chaos in German stock returns-new evidence from the 0–1 test. Economics Letters, 115(3), 487-489.
  • Wolf, A., Swift, J. B., Swinney, H. L., Vastano, J. A. (1985). Determining Lyapunov exponents from a time series. Physica D: Nonlinear Phenomena,16(3), 285-317.
  • Yenice, S., Tekindal, M. A. (2015). Forecasting the stock indexes of Fragile Five countries through Box-Jenkins methods. International Business and Social Sciences, 6(8), 180-191.

Kırılgan Beşli Ülkelerinin Menkul Kıymet Borsalarının Kaotik Yapısının İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 1, 173 - 188, 24.04.2018

Öz

Kaotik
veri analizi, 1980’lerden itibaren finansal piyasaların davranışlarının
açıklanmasında ve modellenmesinde faydalı bir araç olarak kullanılmaktadır. Bu
çalışmada Yükselen ekonomiler sınıfında yer alan ve Morgan Stanley tarafından
Kırılgan Beşli Ülkeleri olarak adlandırılan Brezilya, Endonezya, Hindistan,
Türkiye ve Güney Afrika (BIITS)’nın menkul kıymet borsalarının kaotik yapısının
incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Kırılgan Beşli ülkelerinin önde gelen
borsa endekslerinin 2001-2015 dönemini kapsayan günlük kapanış değerlerini
içeren veri seti ile çalışılmıştır. Ülkelerin menkul kıymet borsalarının kaotik
yapısının incelenmesinde, kaotik davranışın en önemli göstergelerinden olan ve Grassberger
ve Procaccia (1983) tarafından önerilen Korelasyon Boyutu ile Kantz (1994)’ın
en büyük Lyapunov üsteli algoritması
kullanılmıştır.  Korelasyon boyutu
analizine göre incelenen ülkelerin menkul kıymet borsalarının aynı fraktal
boyuta, diğer bir ifade ile aynı karmaşıklık düzeyine sahip oldukları
belirlenmiştir. En büyük Lyapunov üsteli değerlerine göre ise tüm ülkelerin
genel olarak zayıf kaotik yapıya sahip oldukları belirlenmiştir. Kaotik
analizler sonucu elde edilen bulgular, Kırılgan Beşli ülkelerinin menkul kıymet
borsalarının benzer kaotik davranış sergilemeleri nedeniyle aynı grupta yer
almasını destekleyici niteliktedir.

Kaynakça

  • Abarbanel, H. D., Brown, R., Sidorowich, J. J., Tsimring, L. S. (1993). The analysis of observed chaotic data in physical systems. Reviews Of Modern Physics, 65(4), 1331.
  • Abarbanel, H.D.I. (1996). Analysis of observed chaotic data. Newyork: Springer-Verlag, p.272.
  • Abhyankar, A., Copeland, L. S., Wong, W. (1995). Nonlinear dynamics in real-time equity market indices: Evidence from the United Kingdom. The Economic Journal, 864-880.
  • Akel, V. (2015). Kırılgan Beşli ülkelerinin hisse senedi piyasaları arasındaki eşbütünleşme analizi. International Journal Of Management Economics and Business, 11(24), 75-96.
  • Alpar, O. ve Eren, Ö. (2016). IMKB100 endeks değişim değerlerinde Lyapunov üsteli metoduyla kaosun incelenmesi, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 30, 151-174.
  • Brock, W. A., Hsieh, D. A., LeBaron, B. D. (1991). Nonlinear Dynamics, Chaos and Instability: Statistical Theory and Economic Evidence. MIT press.
  • BuHamra, S., Smaoui, N., Gabr, M. (2003). The Box–Jenkins analysis and neural networks: Prediction and time series modelling. Applied Mathematical Modelling, 27(10), 805-815.
  • Ceviş, I., ve Ceylan, R. (2015). Kırılgan Beşlide satın alma gücü paritesi (SAGP) hipotezinin test edilmesi. Journal of Yasar University, 10(37), 6381-6393.
  • Duarte, F. B., Tenreiro Machado, J. A., Monteiro Duarte, G. (2010). Dynamics of the Dow Jones and the NASDAQ stock indexes. Nonlinear Dynamics, 61(4), 691-705.
  • Eckmann, J. P., Ruelle, D. (1985). Ergodic theory of chaos and strange attractors. Reviews Of Modern Physics, 57(3), 617-656.
  • Eldridge, R. M., Coleman, M. P. (1993). The British FTSE-100 index: Chaotically deterministic or random. Working Paper, School of Business, Fairfield University.
  • Erşin, F., (2014). Yükselen ekonomiler ve Kırılgan Beşli: Türkiye üzerine bir değerlendirme. Bankacılık ve Finansal Araştırmalar Dergisi (BAFAD), 1, 43-51.
  • Farmer, J. D., Sidorowich, J. J. (1987). Predicting chaotic time series. Physical Review Letters, 59(8), 845.
  • Fraedrich, K. (1986). Estimating the dimensions of weather and climate attractors. Journal of the atmospheric sciences, 43(5), 419-432.
  • Fraser, A. M. and Swinney, H. L. (1986). Independent coordinates for strange attractors from mutual ınformation. Physical Reviews A, 33, 1134-1140.
  • Grassberger, P., Procaccia, I. (1983). Characterization of strange attractors. Physical Review Letters, 50(5), 346.
  • Hanias M., Magafas L., Konstantaki P. (2013). Non-linear analysis of S&P index,. Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, 8(4), 125-135.
  • Hassan M.R., Nath, B. (2005). Stock market forecasting using Hidden Markov model: A new approach. Proceedings of the 5th International Conference on Intelligent Systems Design and Applications, 192–196.
  • Hayaloğlu, P. (2015). Kırılgan Beşli ülkelerinde finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisi: Dinamik panel veri analizi. AİBÜ-İİBF Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(1), 131-144.
  • Hsieh, D.A. (1991). Chaos and nonlinear dynamics: Application to financial markets. Journal of Finance, 46(5), 1839–1877.
  • Huanga, W., Nakamoria, Y., Wangb, S. (2005). Forecasting stock market movement direction with support vector machine. Computers and Operations Research, 32 (10), 2513–2522.
  • Kantz, H., Schreiber, T. (2004). Nonlinear time series analysis (2nd ed). Cambridge University Press.
  • Kennel, M.B., Brown,R., and Abarbanel,H.D.I. (1992). Determining embedding dimension for phase-space reconstruction using a geometrical construction. Physical Review A, 45(6), 3403-3411.
  • Kuo, R.J., Lee, L.C., Lee, C.F. (1996). Integration of artificial NN and fuzzy delphi for stock market forecasting. IEEE International Conference on Systems, Man, and Cybernetics, 2, 1073–1078.
  • Lillekjendlie, B., Kugiumtzis, D., Christophersen, N. (1994). Chaotic time series part II: system Identification and prediction. Modeling, Identification and Control, 15, 225-243.
  • Mayfield, E. S., Mizrach, B. (1992). On determining the dimension of real-time stock-price data. Journal of Business and Economic Statistics, 10(3), 367-374.
  • Ozun A, Hanias M.P., Curtis P.G. (2010). A chaos analysis for Greek and Turkish equity markets. EuroMed Journal of Business, 5(1), 101-118.
  • Özdemir, S. D., Akgül, I. (2014). Hisse senedi piyasalarının kaotik yapısı ve yapay sinir ağları ile öngörüsü: İMKB-100 örneği. İktisat İşletme ve Finans, 29 (336), 31-58.
  • Scheinkman, J.A., LeBaron, B. (1989). Nonlinear dynamics and stock returns. Journal of Business. 62, 311–337.
  • Shang, P., Li, X., Kamae, S. (2005). Chaotic analysis of traffic time series. Chaos, Solitons & Fractals, 25(1), 121-128.
  • Sprott, J.C. (2010). Elegant Chaos Algebraically Simple Chaotic Flows. World Scientific Publishing Co. Pte. Ltd.
  • Sterman, J. D. (1988). Deterministic chaos in models of human behavior: Methodological issues and experimental results. System Dynamics Review, 4(1-2), 148-178.
  • Takens, F. (1981). Detecting strange attractors in turbulence. In Dynamical Systems And Turbulence, Warwick 1980 (pp. 366-381). Springer Berlin Heidelberg.
  • Vaidyanathan, R., Krehbiel, T. (1992). Does the S&P 500 futures mispricing series exhibit nonlinear dependence across time? Journal of Futures Markets, 12(6), 659-677.
  • Webel, K. (2012). Chaos in German stock returns-new evidence from the 0–1 test. Economics Letters, 115(3), 487-489.
  • Wolf, A., Swift, J. B., Swinney, H. L., Vastano, J. A. (1985). Determining Lyapunov exponents from a time series. Physica D: Nonlinear Phenomena,16(3), 285-317.
  • Yenice, S., Tekindal, M. A. (2015). Forecasting the stock indexes of Fragile Five countries through Box-Jenkins methods. International Business and Social Sciences, 6(8), 180-191.
Toplam 37 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ayşe İşi

Sedat Yenice

Fatih Çemrek

Yayımlanma Tarihi 24 Nisan 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018 Cilt: 20 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA İşi, A., Yenice, S., & Çemrek, F. (2018). Kırılgan Beşli Ülkelerinin Menkul Kıymet Borsalarının Kaotik Yapısının İncelenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 173-188.
AMA İşi A, Yenice S, Çemrek F. Kırılgan Beşli Ülkelerinin Menkul Kıymet Borsalarının Kaotik Yapısının İncelenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Nisan 2018;20(1):173-188.
Chicago İşi, Ayşe, Sedat Yenice, ve Fatih Çemrek. “Kırılgan Beşli Ülkelerinin Menkul Kıymet Borsalarının Kaotik Yapısının İncelenmesi”. Gazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 20, sy. 1 (Nisan 2018): 173-88.
EndNote İşi A, Yenice S, Çemrek F (01 Nisan 2018) Kırılgan Beşli Ülkelerinin Menkul Kıymet Borsalarının Kaotik Yapısının İncelenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 20 1 173–188.
IEEE A. İşi, S. Yenice, ve F. Çemrek, “Kırılgan Beşli Ülkelerinin Menkul Kıymet Borsalarının Kaotik Yapısının İncelenmesi”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c. 20, sy. 1, ss. 173–188, 2018.
ISNAD İşi, Ayşe vd. “Kırılgan Beşli Ülkelerinin Menkul Kıymet Borsalarının Kaotik Yapısının İncelenmesi”. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 20/1 (Nisan 2018), 173-188.
JAMA İşi A, Yenice S, Çemrek F. Kırılgan Beşli Ülkelerinin Menkul Kıymet Borsalarının Kaotik Yapısının İncelenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2018;20:173–188.
MLA İşi, Ayşe vd. “Kırılgan Beşli Ülkelerinin Menkul Kıymet Borsalarının Kaotik Yapısının İncelenmesi”. Gazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c. 20, sy. 1, 2018, ss. 173-88.
Vancouver İşi A, Yenice S, Çemrek F. Kırılgan Beşli Ülkelerinin Menkul Kıymet Borsalarının Kaotik Yapısının İncelenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2018;20(1):173-88.