Balık Tüketim Eğilimleri, Malatya İli Örneği

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 54 - 62, 30.11.2020

Şennan Yücel Birol Baki Serhat Tomgişi

Öz

Araştırmada, Malatya il merkezinde yaşayan hane halkının balık tüketim eğilimleri incelenmiştir. Araştırmanın birincil verilerini basit rasgele örnekleme yöntemi ile seçilen 240 kişiden anket yoluyla elde edilen veriler oluşturmuştur. Verilerin istatistiksel analizinde; Binary Lojistik Regresyon analizi, Khi-kare uyum testi analizi ve betimletici istatistiklerden yararlanılmıştır.
Ankete katılanlardan balık tüketenlerin %89’u taze tüketimi tercih ederken, %78’i çeşit olarak deniz balıklarını tercih ettiklerini belirtmiştir. Çalışmada balıketi tercihinde yaş ve eğitim durumunun önemli düzeyde etken olduğu anlaşılmıştır. Balık tüketim sıklığı incelendiğinde; ilköğretim mezunlarının %79’u, ortaöğretim mezunlarının yaklaşık %37’si on beş günde bir, yükseköğretim lisans ve lisansüstü eğitim mezunlarının haftada bir olarak sırasıyla %69 ve %65 oranında olduğu tespit edilmiştir.
Balık tüketim sıklığı dikkate aldığında Malatya ilinde tüketimin Türkiye ortalamasının altında olduğu tahmin edilmektedir. Sosyo-ekonomik nedenlerin yanında, coğrafik şartlar ve taze ürüne ulaşma zorluğu, tüketici eğilimini etkilediği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Malatya, balık tüketimi, tüketici eğilimleri

Kaynakça

• Akgül A., Çevik O., (2003). “İstatistiksel Analiz Teknikleri”. Emek Ofset Ltd. Şti., Ankara.
• Anonim (2017). 2017 Yılı Hayvancılık Sektör Raporu (https://www.tigem.gov.tr/WebUserFile/DosyaGaleri/2018/2/a374cc25-acc1-44e8-a546-3b4c8bce146/dosya/2017% 20TIGEM%20HAYVANCILIK%20SEKTOR%20RAPORU.pdf)(Erişim tarihi : 12/03/2020).
• Anonim (2020). Malatya İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Verileri, Malatya.
• Atar, H. H., & Alçiçek, Z. (2009). Su ürünleri tüketimi ve sağlık. TAF Preventive Medicine Bulletin, 8 (2), 173-176.
• Atay, D., Ölmez, M. ve Korkmaz, A.Ş. (2000). Su Ürünleri Üretimi. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Türkiye Ziraat Mühendisliği 5. Teknik Kongresi, 7-21 Ocak 2000, Cilt:2, Ankara, 827-843.
• Aydın, M., Karadurmuş, U. (2013). Trabzon ve Giresun bölgelerindeki su ürünleri tüketim alışkanlıkları. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 3(9): 57-71.
• Balcı, M., Birici, N., Şeker, T., Demir, T. ve Arısoy, G. (2016). Malatya İl Merkezinde Yaşayan Kişilerin Su Ürünleri Tüketim Davranışlarının Değerlendirilmesi. Adıyaman University Journal of Science dergipark. ulakbim. gov. tr/adyufbd. 6 (2), s. 132-155.
• Balık, İ., Yardımcı, C. ve Turhan, O. (2013). Ordu İli Fatsa ve Aybastı İlçelerinde Balık Tüketim Alışkanlıklarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 3(2): 18-28.
• Berrin Dal, B., Kızılaslan H. ve Tarık Dal, T. (2019). Tüketicilerin Balık Tüketim Tercihleri ve Bunu Etkileyen Kriterlerin Analitik Hiyerarşik Süreç (AHS) Yöntemi ile Belirlenmesi (Tokat İli Almus İlçesi Örneği). Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 7(10): 1526-1532. DOI: https://doi.org/10.24925/turjaf.v7i10.1526-1532.2479.
• Bircan, H., Eleroğlu, H., Arslan, R. (2017). Sivas kent merkezinde tavukçuluk ürünlerinin tüketimi ve tüketime etki eden faktörler. Türk Tarım Gıda ve Teknoloji Dergisi, 5(12): 1609-1614.
• Bolat, Y. ve Telli, Ö. (2019). Denizli İli Su Ürünleri Tüketim Alışkanlıklarının Belirlenmesi. Acta Aquatica Turcica. E-ISSN: 2651-5474 15(1), 80-90. DOI:https://dx.doi.org/10.22392 /egirdir.446836.
• Çolakoğlu, A.F., İşmen, A., Özen, Ö., Çakır, F., Yığın, C.Ç., Ormancı, H.B. (2006). Çanakkale ilindeki su ürünleri tüketim davranışlarının değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 23(1-3): 387-392.
• Çiçek, E., Akgün, H., İlhan, S. (2014). Elazığ ili balık eti tüketim alışkanlığı ve tercihinin belirlenmesi. Yunus Araştırma Bülteni, 1: 3-11.
• Dağtekin, Murat ve Ak, Orhan (2007). Doğu Karadeniz Bölgesinde su ürünleri tüketimi, ihracaat ve ithalat potansiyeli. Yunus Araştırma Bülteni, 7(3), 14-17.
• Dilek, S., Paruğ, Ş., Paruğ,A., Kesgingöz, H. (2019). Kastamonu’da Su Ürünleri Tüketim Tercihler ve Balık Talebi. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi 7(11): 1844-1857,.
• Gürler, Ö., Birecikli, Ş., Eryavuz, A. (2018). Türkiye’de hanehalkı tüketim ve gıda harcamalarının Kantil regresyon yöntemiyle araştırılması. International Journal of Economic and Administrative Studies, 18(Özel Sayı): 219-238.
• Hecer C. (2013). Türkiye’de Balıkçılık Sektörüne ve Türk Halkının Su Ürünleri Tüketim Alışkanlıklarına Genel Bir Bakış, Uludağ Univ. J. Fac. Vet. Met. 31(2): 45-49.
• Sağlam, N.E. ve Güvenin, O. (2020). Samsun ve Ordu İlleri Su Ürünleri Tüketimi ve Tüketici Tercihlerinin Karşılaştırılması. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, c.37, s. 3. DOI: 10.12714/egejfas.37.2.00.
• Saygı, H., Saka, Ş., Fırat, K. ve Katağan, T. (2006). İzmir Merkez İlçelerinde Kamuoyunun Balık Tüketimi ve Balık Yetiştiriciliğine Yaklaşımı. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 23(1-2): 133-138.
• Uzundumlu, A.S., Topcu, Y. & Baran, D. (2013). Tüketicilerin balıketi tüketimini etkileyen faktörlerin belirlenmesi: Erzurum İli örneği. İç Anadolu Bölgesi 1. Tarım ve Gıda Kongresi, 2-4 Ekim 2013, Niğde, 74-82 s.
• Uzundumlu, A.S. ve Dinçel, E. (2015). Trabzon İli Beşikdüzü İlçesinde Balık Eti Tüketim Alışkanlıklarının Belirlenmesi, Alınteri, 29 (B) : 1- 11.