Hünnap’ın (Ziziphus Jujuba) Yeşil ve Odun Çelikleri ile Köklenmesi Üzerine Hormon Uygulamalarının Etkileri

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 2, 165 - 175, 08.10.2021

Resul Gerçekcioğlu Zübeyde Aslan

Öz

Bu araştırma, Amasya/Boğazköy’de ticari bir hünnap bahçesinde ‘Lang Hünnabı’ hünnap çeşidinde yürütülmüştür. Araştırmada, yeşil ve odun çeliklerinin köklenmesi üzerine hormon uygulamalarının etkileri belirlenmiştir. Çalışmada; çeliklerin canlı çelik oranı(%), kallüslü çelik oranı(%), kök sayısı(adet), kök uzunluğu(cm) ve kök kalınlığı(mm) ölçülmüştür. 250 ppm IBA uygulaması ve yeşil çelik tiplerinde daha başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Ancak, yine de köklenme çok düşük bulunmuştur. En yüksek köklü çelik oranı, uç çeliklerde ve 250 ppm IBA uygulamasından %4.45 olarak tespit edildi. Oluşan kök sayıları da düşük olmuştur. Yine en iyi sonuç, 250 ppm IBA uygulaması ve yeşil uç çeliğinden ortalama 0.74 adet olarak belirlenmiştir. Odun çelik tiplerinde ise hiç köklenme olmamıştır. Bununla birlikte, canlı çelik oranı(%98.48) ve kallüslü çelik oranı(% 63.57) yüksek bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

hünnap, odun çeliği, yeşil çelik, IBA

Kaynakça

• Anonim.2010.http://www.texasgardener.com/pastissues/janfeb08/Jujube.html; (07.11.2016).
• Anonim.2013. http://www.ihc2014.org/symposium¬¬¬_43.html; (05.03.2017).
• Anonim, 2016. http://www.wajujubes.com.au/content/propagation; (15.02.2017).
• Anonim, 2020. https://tuikweb.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?alt_id=1001/'Taş çekirdekli meyveler, 1988-2020).
• Anşin, R., Özkan, Z.C. 1997. Tohumlu Bitkiler: (Spermatophyta) Odunsu Taksonlar. Karadeniz Teknik Üniversitesi Basımevi, Trabzon. 512 s. Azum-Ali, S, Bonkoungou, E, Bowe, C, deKock, C, Godara, A, Williams, JT. 2006. ‘Ber and other jujubes’ Fruits for the Future 2 (Revised Edition), Southampton Centre for Underutilised Crops. Available from: ttp://www.underutilizedspecies. org/Documents/PUBLICATIONS/ ber- monograph.pdf .
• Baş, M. 2011. Hünnap Yetiştiriciliği. 2011 Yılı Bahçe Bitkileri Grubu Bölge Bilgi Alışveriş Toplantısı Bildirileri. Denizli.
• Bostan,S. Z.; Kantar,A.; 2017. Hünnapın (Ziziphus Jujuba Mill.) çelikle çoğaltılması üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Ordu. Chesfeeda, A., Dar, G.H., Khuroo, A.A. 2013. Ziziphus jujuba Mill. subsp. spinosa (Bunge) Peng, Li & Li: a New Plant Record for the Indian Subcontinent. Taiwania 58(2): 132-135.
• Davis, P.H. 1965-1984. Flora of Turkey and East Aegean Islands, Vol. 6, Edinburg University Press, U.K., pp:111-133.
• Deligöz, A., Gültekin, H.C., Yıldız, D., Gültekin, Ü.G., Genç, M. 2007. Karaçalı (Paliurus spina-christi Mill.) ve hünnap (Zizyphus jujuba Mill.) tohumlarının çimlendirilmesi üzerine GA3, çıtlatma ve ekim zamanının etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri A, 2:51-60.
• Düzgünes, O., Kesici, T., Kavuncu, O. Ve Gürbüz, F. 1987. Araştırma ve Deneme Metotları. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayınları: 1021, Ders Kitabı:295, Ankara. Genç, M., Süs Bitkisi Yetiştiriciliği. 2005. 1. Cilt, Temel Üretme Teknikleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Yayını, No. 55, Isparta, 369s. Guo, Y. and G. Shan. 2010. The chinese jujube. Shanghai Scientific and Technical Publishers, Shanghai, China [in Chinese].
• Kossuth, S. V., Biggs, R. H., Webb, P. G. and Portier, K. M. 1982. Rabid propagation techniques for fruit crops.Proceedings of the Florida State Horticultural Society,
• Lind, D.A., Marchal, W.G. and S.A. Wathen. 2005.“Statistical Techniques in Business and Economics”, Twelfth Edition, McGraw-Hill Irwin, New York, 2005.
• Liu, M. 2006. Chinese jujube: Botany and horticulture. Hort. Rev. 32:229– 298.
• Liu, M. and Wang, 2009. China jujube development report. China Forestry Publishing House, Beijing, China. in Chinese).
• Morton, J. 1987. Indian Jujube. pp. 272–275. In: Fruits of Warm Climates. Julia F.
• Pandey, A., Singh, R., Radhamani, J., and Bhandari, D.C. 2010. Exploring the potential of Ziziphus nummularia (Burm. f.) Wight et Arn. from drier regions of India. Genet. Resour. Crop Evol. 57:929–936.
• Pareek, O.P. 2001. Fruits for the Future 2:Ber. International Centre for Underrutilised Crops, University of Southampton, Southampton, UK.
• Polat, M. ve Yıldırım, A.N. 2016, Bazı Hünnap Genotiplerinin Çeliklerinin Köklenmesi Üzerine Çelik Alma Zamanı ve IBA Uygulamalarının Etkileri, Bahçe 46 (Özel Sayı 1):249-253.
• Shcherbakova, L. T. and Kulikov, G. V. 1972. Vegetative propagation of jujube under mist [in Russian]. Subtropicheskie Kul'tury, No.1: 94-98.
• Shen, X. D., Gao, F. G., Chen, B. X. and Wang, Y. 1992. An experiment of propagation of Ziziphus jujuba by green wood cuttings [in Chinese]. Ningxia Journal of Agroforestry Science and Technology, No. 2: 32-34.
• Sülüşoğlu, M., Çavuşoğlu, A, Dede, N., Ünver, H.2010.Morphological, pomological and nutritional traits of jujube (Zizyphus jujuba Mill.). 49th Croatian & 9th International Symposium on Agriculture. Dubrovnik. Croatia. p: 727-731.
• Tarasenko, M. T. and Shaumarov, Kh. B.1977. Raising of Ziziphus jujuba transplants by means of softwood cuttings [in Russian]. Izvestiya Timiryazevskoi Sel'skokhozyaistvennoi Akademiya, 3: 150-163.
• Tezel, E., Kantar, A., Aydın, E.,Bostan, S.Z. 2016. Farklı IBA dozu ve çelik çapı uygulamalarının hünnap (Ziziphus jujuba Mill.) çeliklerinin köklenmesi üzerine etkisinin belirlenmesi. BAHÇE (Özel Sayı Cilt:1) Cilt: 45, Sayfa: 788-792.
• Yaltırık, F., 1997. Orman ve Park Ağaçlarımız, Geniş Yapraklılar, Atlas Dergisi.
• Yao S, 2014.Jujube (Ziziphus jujuba) Grafting, New Mexico State University.
• Yücel, E. 2005. Ağaçlar ve Çalılar, Eskişehir, 301s.
• Zenginbal, E., Kantar, A., Aydın, E., Bostan, S.Z. 2016. Hünnap'ta (Ziziphus jujuba Mill.) çelik boyu ve IBA dozlarının köklenmeye etkisi. BAHÇE (Özel Sayı Cilt:1) Cilt: 45, Sayfa: 798-801.