Tüketicilerin Paketli Ekmek Ürünlerine Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 3, 244 - 259, 31.12.2023

Derya Öztürk , Ebru Onurlubaş

Öz

Bu çalışmanın amacı, tüketicilerin paketli ekmek ürünlerine yönelik tutumlarının belirlenmesidir. Ayrıca çalışmada, tüketicilerin paketli ekmek ürünlerine yönelik tutumlarının bazı demografik değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği de incelenmiştir. Çalışmanın örneklemini, Türkiye’de yaşayan ve paketli ekmek ürünlerini tüketen kolayda örnekleme yöntemine göre seçilmiş 550 tüketici oluşturmaktadır. Verilerin analizinde, güvenilirlik analizi, normallik testi, faktör analizi, Mann Whitney-U testi ve Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Paketli ekmek ürünlerine yönelik tutum ölçeğine yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucuna göre ölçeğin 31 madde ve beş alt boyuttan (marka bağlılığı, ambalaj özellikleri, ürün çeşitliliği, ürün özellikleri ve bilgi düzeyi) oluştuğu belirlenmiştir. Paketli ekmek ürünlerine yönelik tutum ölçeğinin ambalaj özellikleri alt boyutunda tüm demografik değişkenlere göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde farklılaştığı tespit edilmiştir. Ölçeğin marka bağlılığı alt boyutunda eğitim düzeyine göre, ürün çeşitliliği alt boyutunda medeni durum, eğitim düzeyi ve meslek grubuna göre, ürün özellikleri alt boyutunda eğitim düzeyi ve yaş grubuna göre, bilgi düzeyi alt boyutunda ise medeni durum, eğitim düzeyi ve meslek grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde farklılaştığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Ekmek, Paketli ekmek, Paketli ekmek tüketimi, Tüketim alışkanlıkları, Tutum

A Study on Determining Consumers' Attitudes Towards Packaged Bread Products

Öz

The aim of this study is to determine consumers' attitudes towards packaged bread products. The study also examined whether consumers' attitudes towards packaged bread products differ according to some demographic variables. The sample of the study consists of 550 consumers living in Turkey and consuming packaged bread products, selected according to the convenience sampling method. Reliability analysis, normality test, factor analysis, Mann Whitney-U test and Kruskal Wallis test were used to analyze the data. According to the results of the exploratory factor analysis conducted on the scale of attitudes towards packaged bread products, it was determined that the scale consisted of 31 items and five sub-dimensions (brand loyalty, packaging features, product variety, product features and level of knowledge). It was determined that there was a statistically significant difference in the packaging features sub-dimension of the attitude scale towards packaged bread products according to all demographic variables. It was found that the scale differed statistically significantly according to education level in the brand loyalty sub-dimension, according to marital status, education level and occupational group in the product variety sub-dimension, according to education level and age group in the product features sub-dimension, and according to marital status, education level and occupational group in the knowledge level sub-dimension.

Anahtar Kelimeler

Bread, Packaged bread, Packaged bread consumption, Consumption habits, Attitude

Kaynakça

• Aksoylu, Z., Savlak, N.Y., Yanğıç, Ç., Çağındı, Ö., Köse, E., 2014. Manisa il Merkezinde Bireylerin Ekmek Çeşitlerini Tüketim Alışkanlıklarının Belirlenmesi. Gıda Dergisi, 39(3), 147-154
• Aydın, M., 2021. Devletin Ekmek Piyasasındaki Rolü: Rekabet Kurumu Kararları. International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 7(49), 2157-2171.
• Büyüköztürk, Ş., 2011. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara, Pegem Akademi Yayıncılık
• Demiraslan, V., 2013. Türkiye’deki Un ve Unlu Mamul İşletmelerinin Pazarlama Yönetimleri Açısından İncelenmesi: Edirne İli Örneği. Akademik Bakış Dergisi, 34, 1-14
• Demirtaş, B., Kaya, A., Dağıstan, E., 2018. Consumers’ Bread Consumption Habits and Waste Status: Hatay/Turkey Example. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 6(11), 1653-1661.
• Doğan, D., 2008. Pazarlama Anlayışında Yeni Ürün Geliştirme ve Bolu İlinde Ekmek ile İlgili Bir Uygulama (Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Elgün, A., Ertugay, Z., Certel, M., Kotancılar, H.G., 2002. Tahıl ve Ürünlerinde Analitik Kalite Kontrolü ve Laboratuvar Uygulama Kılavuzu. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ofset Tesisleri, Erzurum
• Gul, H., Fidan, M.K., Gul, M., Akpinar, M.G., 2017. Bakery Products Consumption and Consumers’ Awareness İn Urban Areas Of Isparta City, Turkey. Scientific Papers Series Management, Economic Engineering in Agriculture and Rural Development, 17(2), 137-46.
• GWR, 2023. Guinness World Records 2023. Largest Bread Consumption Per Capita. https://www.guinnessworldrecords.com/world-records/largest-bread-consumption-per-capita / Erişim tarihi: 15.10.2023
• Hair, J.F., Black, C.W., Babin, J. B., Anderson, R.E., 2014. Multivariate Data Analysis (7th Ed.), Harlow: Pearson Education Limited, Pearson New International Edition
• İkikat Tümer, E., Güneş, N., 2022. Kahramanmaraş İlinde Ekmek Tüketimi ve İsrafı. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 11(3), 30-38
• Kalaycı, S., 2008. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti Onurlubaş, E., Altunışık, R., 2019. Ekmek Tüketim Alışkanlıkları ve İsraf Eğilimi Üzerine Bir Araştırma: Bursa İli Örneği”, XI. IBANESS Congress Series, Turkey-Tekirdag, 09-10.03.2019.
• Onurlubaş, E., Öztürk, D., 2022. Beslenme Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma: Ünye İİBF Örneği. Gaziosmanpasa Journal of Scientific Research, 11(2), 236-249
• Özçiçek Dölekoğlu, C., 2003. Tüketicilerin İşlenmiş Gıda Ürünlerinde Kalite Tercihleri, Sağlık Riskine Karşı Tutumları ve Besin Bileşimi Konusunda Bilgi Düzeyleri (Adana Örneği). Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Yayın No:105, Ankara.
• Öztürk, D., Tekin, M., 2020. Tedarik Zinciri Yönetiminin İşletme Performansı Üzerindeki Etkisi: Gıda Sektöründe Bir Uygulama. Research Journal of Business and Management (RJBM), 7(2), 5666
• Öztürk, D., 2023. Tüketici Etnosentrizminin Yerli Ürün Satın Alma Niyetine Etkisi: Türk Menşeili Fındıklı Çikolata Markaları Üzerine Bir Araştırma. Akademik Ziraat Dergisi, 12(Özel Sayı), 249-260
• Sipahi, B., Yurtkoru, E. S., Çinko, M., 2010. Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi. İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım. Şen, H., 2013. Bazı doğal Bitkisel Katkıların Ekmek Hamurunun Reolojik Özellikleri ile Ekmek Kalitesi Üzerine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta
• Tartılmış Türkoğlu, M., 2022. Buğday Ununa Çerezlik Kabak (Cucurbita Pepo L.) Unu İlavesinin Hamurun ve Ekmeğin Teknolojik Özellikleri Üzerine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Nevşehir
• TMO, 2013. Toprak Mahsulleri Ofisi. Türkiye’de Ekmek İsrafı Araştırması (Ekmek Tüketimiyle İlgili Tutum ve Davranışlar ile Ekmek İsrafı ve İsraf Üzerinde Etkili Olan Faktörler Araştırması). TMO, 2. Baskı, Şubat, Ankara. İnternet Adresleri
• https://www.sabriulkerfoundation.org/documents/faaliyet_raporu_22_tr-1.pdf/Sabri Ülker Gıda Araştırmaları
• Enstitüsü Vakfı 2022 Faaliyet Raporu. / Erişim tarihi: 12.10.2023 https://www.uno.com.tr/ Erişim tarihi: 15.10.2023
• https://www.gidahatti.com/haber/11564429/paketli-ekmek-tuketimi-ile-ekmek-israfini-azaltmak-mumkun Erişim tarihi: 15.10.2023