Evaluation of Beekeeping Indicators in Türkiye with the Vikor Method

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 2, 64 - 76, 30.11.2024

Figen Çukur , Ferruh Işın , Tayfun Çukur

Öz

Beekeeping is an agricultural activity that has been practiced in the world for thousands of years. Beekeeping helps plant pollination. Bee products are not only used in agriculture but also in health, cosmetics, furniture, metal and leather industries. Turkey is among the important countries in the beekeeping sector in the world. In the research, it is aimed to reveal the performance of the provinces in Turkey regarding beekeeping. For this purpose, one of the multi criteria decision making techniques, the Vikor method, was used in the research. According to the results of the Wikor analysis, Ordu province ranked first in the performance ranking of the provinces in terms of the criteria considered, followed by Muğla and Adana provinces respectively.

Anahtar Kelimeler

beekeeping, performance, Vikor

Türkiye’de Arıcılık Göstergelerinin Vikor Yöntemiyle Değerlendirilmesi

Öz

Arıcılık, geçmişi çok eskilere dayanan dünyada binlerce yıldır yapılan bir tarımsal faaliyettir. Arıcılık bitki tozlaşmasına yardımcı olmaktadır. Arı ürünleri sadece tarım sektöründe kullanılmamakta ayrıca sağlık, kozmetik, mobilya, metal ve deri sanayisinde de kullanılmaktadır. Türkiye dünyada arıcılık sektöründe önemli ülkeler arasında yer almaktadır. Araştırmada Türkiye’deki illerin arıcılıkla ilgili performanslarının ortaya konması amaçlanmıştır. Bu amaçla araştırmada çok kriterli karar verme tekniklerinden biri olan Vikor yöntemi kullanılmıştır. Vikor analizi sonucuna göre ele alınan kriterler itibariyle illerin performans sıralamasında Ordu ili ilk sırada yer almış bu ili sırasıyla Muğla ve Adana illeri izlemiştir.

Anahtar Kelimeler

arıcılık, performans, Vikor

Kaynakça

• Anonim, 2024a. Crops and Livestock Products. https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL (Erişim tarihi: 04.09.2024).
• Anonim, 2024b. Türkiye Arıcılık Haritası. https://aricilikharitasi.tarimorman.gov.tr/ (Erişim tarihi: 04.09.2024).
• Anonim, 2024c. Hayvancılık İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=101&locale=tr (Erişim tarihi: 04.09.2024).
• Ali, I., Khan, N. 2022. Evaluating the impact of climate change on the agriculture sector of Pakistan using Multi Criteria Decision Making (MCDM). Natural and Applied Sciences International Journal, 3(2): 72-84.
• Chang, T.H. 2014. Fuzzy VİKOR method: A case study of the hospital service evaluation in Taiwan. Information Sciences, 271: 196-212.
• Golfam, P., Ashofteh, P.S., Loaiciga, H.A. 2019. Evaluation of the VİKOR and FOWA multi-criteria decision making methods for climate-change adaptation of agricultural water supply. Water Resources Management, 33: 2867-2884.
• Karlık, K.N, Çınar, G. 2023. Vikor yöntemi ve tarımda örnek bir uygulama, Anadolu 13th International Conference On Applied Sciences, September 15-17, Diyarbakır, s. 61-67.
• Krstic, B., Petrovic, J., Stanisic, T., Kahrovic, E. 2017. Analysis of the organic agriculture level of development in the European Union Countries. Economics of Agriculture, 64(3): 957-971.
• Opricovic, S., Tzeng, G.H. 2007. Extended VİKOR method in comparison with outranking methods. European Journal of Operational Research, 178: 514–529.
• Parmaksiz, O., Cinar, G. 2023. Technology acceptance among farmers: examples of agricultural unmanned aerial vehicles. Agronomy, 13 (2077):1-19.
• Pocol, C.B., Sedik, P., Bruma, I.S., Amuza, A., Chirsanova, A. 2021. Organic beekeeping practices in Romania: status and perspectives towards a sustainable development. Agriculture, 11 (281): 1-18.
• Sarı, F., Ceylan, D.A., Özcan, M.M., Özcan, M.M. 2020. A comparison of multicriteria decision analysis techniques for determining beekeeping suitability. Apidologie, 51:481-498.
• Shahnazari, A., Pourdej, H., Kharage, M. D. 2021. Ranking of organic fertilizer production from solid municipal waste systems using analytic hierarchy process (AHP) and VİKOR models. Biocatalysis and Agricultural Biotechnology, 32:1-7.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, 2023. On İkinci Kalkınma Planı (2024-2028).
• Volkov, A., Morkunas, M., Balezentis, T., Sapolaite, V. 2020. Economic and environmental performance of the agricultural sectors of the selected EU countries. Sustainability, 12 (1210): 1-17.
• Wang, B., Song, J., Ren, J., Li, K., Duan, H., Wang, X. 2019. Selecting sustainable energy conversion technologies for agricultural residues: A fuzzy AHP-VİKOR based prioritization from life cycle perspective. Resources, Conservation & Recycling, 142: 78-87.
• Yang, Z., Solangi, Y.A., 2021, Analyzing the relationship between natural resource management, environmental protection, and agricultural economics for sustainable development in China. Journal of Cleaner Production, 450: 1-12.
• Yeşilkaya, M., Çabuk, Y., Karayılmazlar, S. 2022. TOPSIS-VİKOR yöntemleriyle Türkiye’deki illerin endüstriyel odun üretimi analizi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 24(3): 476-487.