BİREYSEL SİLAHLANMA VE ŞİDDET: ATEŞLİ SİLAH ŞİDDETİNİN GÜNCEL DURUMU

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 1, 167 - 200, 09.05.2022

Ahmet Yasuntimur Gökhan İbrahim Öğünç

https://doi.org/10.28956/gbd.1068063

Öz

Toplumlar ilerledikçe şiddet ve suç davranışlarının azalacağı yönündeki görüşlerin aksine şiddet ve suç davranışları her geçen gün artmaktadır. Ancak aktörler, roller ve araçlar değişiklik göstermektedir. Özellikle son zamanlarda yaşanan şiddet olaylarında karşılaşılan araçlardan biri ateşli silahlardır. Dünyada her yıl ateşli silah şiddetinden dolayı 200.000'den fazla kişi hayatını kaybetmektedir. Bunların 150.000'i cinayet, 65.000'i intihar ve 20.000'den fazlası silah kazasıdır. Türkiye'de ise her yıl 2.000'den fazla kişi ateşli silahlardan dolayı hayatını kaybederken 3.000'in üzerinde kişi çeşitli yerlerinden yaralanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, hem dünyada hem de Türkiye'de her geçen gün artan ateşli silah şiddetinin güncel durumunun betimlenmesi ve bireysel silahlanma sayılarının belirlenmesidir. Nitel araştırmalarda kullanılan Doküman Analizi yönteminin kullanıldığı çalışmada, bireysel silahlanma sayıları ve ateşli silahların kullanımıyla ilgili problem alanları tespit edilmiştir. Sonuç olarak bireysel silahlanmanın yüksek olduğu bölgelerde ateşli silah şiddetininde yüksek olduğu görülmektedir. Dünyada ateşli silah şiddetinin Brezilya, ABD ve Hindistan gibi büyük nüfus yoğunluğu olan ülkelerde yoğunlaştığı belirlenirken, Türkiye'de ateşli silah şiddeti nüfüs yoğunluğu fazla olan İstanbul, Samsun, Adana ve İzmir gibi şehirlere yoğunlaşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bireysel silahlanma, şiddet, ateşli silah, silah şiddeti

INDIVIDUAL ARMAMENT AND VIOLENCE: THE CURRENT STATUS OF FIREARM VIOLENCE

Öz

Contrary to the views that violence and criminal behavior will decrease as societies develop, violence and criminal behaviors are increasing day by day. However, actors, roles and tools are varying. One of the tools encountered, especially in recent violence, is firearms. More than 200.000 people die worldwide each year due to firearm violence. Of these, 150.000 are homicides, 65.000 are suicides and more than 20.000 are gun accidents. In Turkey, more than 2.000 people die from firearms every year, while more than 3.000 people are injured in various places. The aim of this study is to describe the current situation of increasing firearm violence both in the world and in Turkey and to determine the number of individual armaments. In the study, in which the Document Analysis method used in qualitative research was used, the numbers of individual armaments and problem areas related to the use of firearms were determined. As a result, it is seen that firearm violence is high in regions where individual armament is high. While it is determined that firearm violence in the world is concentrated in countries with large population density such as Brazil, USA and India, firearm violence in Turkey is concentrated in cities with high population density such as Istanbul, Samsun, Adana and Izmir.

Anahtar Kelimeler

Individual armament, violence, firearm, firearm violence

Kaynakça

• Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun (2012, 20 Mart). Resmi Gazete (Sayı: 28239). Erişim tarihi: 15 Mayıs 2021, https://www.mevzu at.gov.tr/Mevzuat Metin/1.5.6284.pdf.
• Akçan, R. Yıldırım, M. Ş. Lale, A. ve Heybet, E. R. (2016). Cinayet-kompleks intihar: ikili ölümün nadir bir alt tipi. Dicle Tıp Dergisi, 43(2), 367-370.
• Akdeniz, B. (2019). An analysis of homicide incidents reported in police bulletins in 2017. Güvenlik Bilimleri Dergisi, 8(2), 289-308. doi:10.2 8956/gbd.646333.
• Alpers, P. Picard, M. and Mourlevat, C. (2020). Guns in Turkey: unintentional gun deaths. Erişim tarihi: 1 Şubat 2021, https://www.gunpolicy.org/firearms/ compa re/187/numbe rofunintentionalgundeaths/7,3.
• Anglemyer, A. Horvath, T. ve Rutherford, G. (2014). The accessibility of firearms and risk for suicide and homicide victimization among household members. Annals of Internal Medicine, 160(2), 101-110. doi:10.7326/m13- 1301.
• Asongu, S. A. ve Acha-Anyi, P. N. (2018). The murder epidemic: a global comparative study. International Criminal Justice Review, 29(2), 105-120. doi: 10.1177/1057567718759584.
• Aşırdizer, M. Sarı, H. ve Cantürk, G. (1995). Av tüfeği fişek yatağı parçası yaralanmasına bağlı bir ölüm olgusu. Adli Tıp Dergisi, 11, 65-70.
• Avcı, S. (2018). Bireysel silahlanma ve toplumsal şiddet: Samsun/Çarşamba ilçesi örneği. (Yayınlamamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• Aydın, Ö. (2019). Özgürlük ve güvenlik ekseninde bireysel silahlanma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Bernstein, R. J. (2013). Violence thinking without banisters. Cambridge: Polity Press.
• BirGün (2017, 28 Aralık). Emniyet Genel Müdürlüğü: bireysel silahlanma azalıyor. Erişim tarihi: 11 Aralık 2020, https://www.birgun.net/haber/emniyet-genel- mudurlugubireysel-silahlanma-azaliyor-197667.
• Booty, M. O’Dwyer, J. Webster, D. McCourt, A. ve Crifasi, C. (2019). Describing a “mass shooting”: the role of databases in understanding burden. Injury Epidemiology, 6(47), 1-8. doi.org/10.1186/s40621-019-0226-7.
• Bulut, M. Aslan, R. ve Arslantaş, H. (2020). Kabul edilmemesi gereken toplumsal bir gerçek: yakın partner şiddeti. Sakarya Tıp Dergisi, 10(2), 334-347. doi.org/10.31832/smj.681134.
• Buttrick, N. (2020). Protective gun ownership as a coping mechanism. Perspectives on Psychological Science, 15(4), 1-21. doi.org/10.1177/17 4569161 9898 847.
• Choron, R. L. Spitzer, S. ve Sakran, J. V. (2019). Firearm violence in America. Advances in Surgery, 53, 195-208. doi:10.1016/j.yasu.2019.04.019.
• Clarke, C. P. (2020). Small arms and light weapons (SALW) trafficking, smuggling, and use for criminality by terrorists and insurgents: a brief historical overview. Erişim tarihi: 26 Aralık 2020, https://icct.nl/ app/up loa ds/2020/07/SA LW-Historical-Overview-1.pdf.
• Cloward, R. A. (1959). Illegitimate means, anomie, and deviant behavior. American Sociological Review, 24(2), 164-176. doi:10.2307/2089427
• Cook, P. J. (2018). Gun theft and crime. Journal of Urban Health, 95(3), 305-312. doi:10.1007/s11524-018-0253-7.
• Cops, D. Duquet, N. ve Gourdin, G. (2017). Towards Europeanised arms export controls? Comparing control systems in EU Member States. Brussels: Flemish Peace Institute.
• Cukier, W. ve Eagen, S. A. (2018). Gun violence. Current Opinion in Psychology, 19, 109-112. doi:10.1016/j.copsyc.2017.04.008
• Demirci, Ş. Doğan, K. H. Günaydın, G. ve Koç, S. (2009). Av tüfeği ile ölümler. Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi, 1(1), 206-212.
• Demirci, Ş. Doğan, K. H. Günaydın, G. ve Koç, S. (2009). Av tüfeği ile ölümler. Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi, 1(1), 206-212
• Dhungel, B. Sugai, M. K. ve Gilmour, S. (2019). Trends in suicide mortality by method from 1979 to 2016 in Japan. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(10), 1-13. doi.org/10.33 90/ijerph16101794.
• Dierenfeldt, R. Thomas, S. A. Brown, T. C. ve Walker, J. T. (2017). Street culture and gun violence: exploring the reputation–victimization paradox. Journal of Interpersonal Violence, 1-27. doi.org/10.1177/0886260517730028.
• Dobash, R. E. ve Dobash, R. P. (2015). When men murder women. Oxford: Oxford University Press.
• Doh, K. F. vd. (2021). The relationship between parents' reported storage of firearms and their children's perceived access to firearms: a safety disconnect. Clin Pediatr (Phila), 60(1), 42-49. doi:10.1177/00 099228209 44398.
• Dowd-Arrow, B. Hill, T. D. ve Burdette, A. M. (2019). Gun ownership and fear. SSM - Population Health, 8, 1-7. doi:10.1016/j.ssmph.2019.100463.
• Duquet, N. Kbiltsetskhlashvili, N. Khan, I. ve Woods, A. (2019). Armed To Kill: acomprehensive analysis of the guns used in public mass shootings in Europe between 2009 and 2018. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021, https://vlaamsvredesinstituut.eu/wpcontent/uploads/2019/10/Report_Arme d_to_kill_web.pdf.
• Duquet, N. ve Alstein, M. V. (2016). Guns for sale: the Belgian illicit gun market in aEuropean perspective. Erişim tarihi: 28 Aralık 2020, https://vlaamsvre desin stituut .eu/wp-content/uploads/2019/03/guns-for- sale-report.pdf.
• Duquet, N. ve Goris, K. (2018). Firearms acquisition by terrorists in Europe. Erişim tarihi: 28 Aralık 2020, https://www.flemishpeaceinstitu te.eu/saf te/files/vred esyntheserapportsaftelr.pdf.
• Durkheim, E. (2014). İntihar. (3. Basım). (Ö. Ozankaya, Çev.). İstanbul, Cem Yayınevi.
• European Commission (2014). Study to support an impact assessment on options for combatting illicit firearms trafficking in the European Union. Erişim tarihi: 25 Aralık 2020, https://op.europa.eu/en/publication-detail/- /publication/723450e3-078 3-11e6- b713-01aa75ed71a1/language- en/ format-PDF/source-120831276.
• Florquin, N. (2020). Uses, users, and instruments: relevance and replicability of small arms research. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). University of Brighton: United Kingdom.
• Florquin, N. Hainard, E. ve Jongleux, B. (2020). Trade update 2020: an eye on ammunition transfers to Africa. Geneva: Small Arms Survey.
• Freire-Vargas, L. (2018). Violence as a public health crisis. AMA Journal of Ethics, 20(1), 25-28. doi: 10.1001/journalofethics.2018.20.1.fred1-1801
• Gemici, O. O. ve Bulur, S. (2018). 'Magandalar' 8 ayda 448 kutlamayı zehir etti. Erişim tarihi: 1 Şubat 2021, https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/magandalar- 8-ayda-448-kutla mayi-zehir-etti/1267149.
• Geneva Declaration (2008). Global burden of armed violence. Erişim tarihi: 10 Ocak 2021, http://www.genevadeclaration.org/fileadmin/docs/Global- Burden-of-Armed-Violence-full-report.pdf.
• Gramlich, J. ve Schaeffer, K. (2019). 7 facts about guns in the U.S. Erişim tarihi: 21 Kasım 2020, https://www.pewresearch.org/fact-tank/2019/10/22/facts-about-guns-in-unitedstates/.
• Hauser, W. ve Kleck, G. (2013). Guns and Fear: A One-Way Street? Crime & Delinquency, 59(2) 271-291. doi: 10.1177/0011128712462307.
• Infoplease (2020). Timeline of worldwide school and mass Shootings. Erişim tarihi: 25 Aralık 2021, https://www.infoplease.com/us/crime/timeline-of-worldwide-school-and-mass-shootings.
• İçişleri Bakanlığı (2017). Son günlerde bazı basın yayın organlarında çıkan ateşli silahlarla işlenen suçlarla ve yapılan düzenlemeler ile ilgili açıklama. Erişim tarihi: 8 Şubat2021, https://icisleri.gov.tr/son-gunlerde-bazi-basin- yayin-organlarinda-cikan-ateslisilahlarla-islenen-suclarla-ve-yapilan- duzenlemeler-ile-ilgili-aciklama.
• İçişleri Bakanlığı (2018). 2017 yılı faaliyet raporu. Erişim tarihi: 28 Aralık 2020, https://www.icisleri.gov.tr/kurumlar/icisleri.gov.tr/IcSite/strateji/OYA/2017%20Y%C4%B1l%C4%B1%20Faaliyet%20Raporu.pdf.
• İçişleri Bakanlığı (2019). Basın açıklaması. Erişim tarihi: 10 Aralık 2020, https://www.icisleri.gov.tr/aciklama.
• Jandarma Genel Komutanlığı (JGK) (2019). Jandarma Genel Komutanlığı 2018 yılı faaliyet raporu. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020, https://www.jandarm a.gov.tr/kurumlar/jandarma.gov.tr/Jandarma/indirilebilir-icerikler/2018-Yili-Faaliyet-Raporu.pdf.
• Jandarma Genel Komutanlığı (JGK) (2020). Jandarma Genel Komutanlığı 2019 yılı faaliyet raporu. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020, https://www.janda rma.go v.tr/kurumlar/jandarma.gov.tr/Duyurular/guncel/JGNKLIGI-2019-YILI-FA ALIYET-RAPORU.pdf.
• Jandarma Genel Komutanlığı (JGK) (2021). Jandarma Genel Komutanlığı 2020 yılı faaliyet raporu. Erişim tarihi: 21 Kasım 2021, https://www.j andarma.go v.tr/kurumlar/jandarma.gov.tr/Jandarma/indirilebilir-icerikler/JGNKLIGI-20 20-YILI-FAALIYET-RAPORU.pdf.
• Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi (JSGA) (2019). Jandarma sorumluluk sahasındaki kadın cinayetlerinin analizi Araştırma Merkezleri Müdürlüğü 2008-2017.Erişim tarihi: 2 Şubat 2021, http://www.jsga.edu.tr/kurum lar/jsga.edu.tr/ Yayinlar/ KYSeKitap.pdf.
• Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Dairesi Başkanlığı (KOM) (2017). Kaçakçılık ve organize suçlarla mücadele 2016 raporu. Erişim tarihi: 23 Aralık2020, https://www.egm.gov.tr/kurumlar/egm.gov.tr/IcSite/kom/YAY INLARIMIZ/T%C3%9CRK%C3%87E/2016%20RAPORU%20T%C3%9CRK%C3%87E.pdf.
• Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Dairesi Başkanlığı (KOM) (2019). Kaçakçılık ve organize suçlarla mücadele 2018 raporu. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2020, https://www.egm.gov.tr/kurumlar/egm.go v.tr/IcSite/kom/YAY INLARIMIZ/T%C3%9CRK%C3%87E/2018-RAPORU-TURKCE.pdf.
• Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Dairesi Başkanlığı (KOM) (2020). Kaçakçılık ve organize suçlarla mücadele 2019 raporu. Erişim tarihi: 23 Aralık 2020, https://www.egm.gov.tr/kurumlar/egm.gov.tr/IcSite/kom/YA YINLARIMIZ/T%C3%9CRK%C3%87E/2019-RAPORU-TR.pdf.
• Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Dairesi Başkanlığı (KOM) (2021). Kaçakçılık ve organize suçlarla mücadele 2020 raporu. Erişim tarihi: 13 Kasım 2020, https://www.egm.gov.tr/kurumlar/egm.gov.tr/IcSite /kom/YA YINLARIMIZ/T%C3%9CRK%C3%87E/2020-RAPORU-TURKCE.pdf.
• Kalaycı, İ. (2011). Türkiye ve dünya bağlamında bireysel silah(lanma) sorunu ve psikoekonomik çözümlemesi: 'sürdürülebilir silahsızlanma’ için bir manifesto. Erişim tarihi: 14 Eylül 2021, https://www.slidesha re.net/Umut Vakfi/bireysel-silahlanmasorunu-ve-psikoekonomik-zmlemesi.
• Karp, A. (2018). Estimating global civilian held firearms numbers. Erişim tarihi: 14 Kasım 2021, http://www.smallarmssurvey.org/fileadmin/docs/T-Briefing-Papers/SAS-BPCivilian-Firearms-Numbers.pdf.
• Kim, S. (2019). Gun violence costs the US $229 billion annually: report. Erişim tarihi: 9 Şubat 2021, https://www.cnbc.com/2019/09/18/gun-violence- costs-the-us-229-billion -annually-report.html.
• Kocacık, F. (2001). Şiddet olgusu üzerine. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(1), 1-7.
• Koeppel, M. D. H. ve Nobles, M. R. (2015). Understanding Female Gun Ownership: 1973- 2010. Feminist Criminology, 12(1), 43-71. doi:10.1 177/ 1557085115609416.
• Krouse, W. J. ve Richardson, D. J. (2015). Mass murder with firearms: incidents and victims, 1999-2013. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021, https://fas.org/sgp/crs /mis c/R441 26.pdf.
• Krug, E. G. Dahlberg, L. L. Mercy, J. A. Zwi, A. B. ve Lozano, R. (2002). World report onviolence and health. Geneva: World Health Organization.
• Langman, P. (2017). Different types of role model ınfluence and fame seeking among mass killers and copycat offenders. American Behavioral Scientist, 62(2), 210-228. doi.org/10.1177/0002764217739663
• Lankford, A. (2016). Public mass shooters and firearms: a cross-national study of 171 countries. Violence and Victims, 31(2), 187-199. doi.org/10.1891 /0886-6708.VV-D-15-00093.
• Legault, R. L. (2008). Trends in American gun ownership. New York: LFB Scholarly Publishing LLC.
• Liu, G. ve Wiebe, D. J. (2019). A time-series analysis of firearm purchasing after massshooting events in the United States. JAMA Network Open, 2(4), e191736. doi:10.1001/jamanetworkopen.2019.1736.
• McPhedran, S. (2020). Australian mass shootings: an analysis of ıncidents and offenders. Journal of Interpersonal Violence, 35(19-20), 3939-3962. doi: 10.11 77/08862605 17713226.
• Meyerson, S. (2020). It’s time to recognize suicide as a driver of gun-related deaths. Erişim tarihi: 23 Ocak 2021, https://harvardpolitics.com/suicide- gun-related-deaths/.
• Naghavi, M. vd. (2018). Global mortality from firearms, 1990-2016. JAMA. 320(8), 792-814. doi:10.1001/jama.2018.10060.
• Nakaya, A. C. (2014). Thinking critically: gun control and violence. San Diego: ReferencePoint Press, Inc.
• Orhan, G. ve Yeter, Ö. B. (2019). Bir iç güvenlik sorunu olarak bireysel silahlanma: Türkiye için durum değerlendirmesi ve politika alternatifleri. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 130-143.
• Osbun, A. (2019). Danger to users & targets of 3D-Printed guns. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021,https://www.designworldonline.com/danger-to-users-targets-of- 3d-pri nt ed-guns/.
• Öğünç, G. İ. (2019). Güvenlik riski açısından katmanlı imalat teknolojisi. G. Sarı., C. K. Demir., E. Özgür., E. Çolakoğlu., U. Sönmez., S. Kavaklı ve A. Sert (Ed.), Uluslararası Güvenlik Kongresi (Kuram, Yöntem ve Uygulama) tam metin bildiriler kitabı içinde (ss. 219-238). Ankara: Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Yayınları.
• Öğünç, G. İ. Özer, M. T. Çoşkun, K. Eryılmaz, M. ve Uzar, A. İ. (2013). Serbest düşme hareketi yapan mermi çekirdeklerinin yaralama potansiyelleri. Ulus Travma Acil Cerr Derg, 19(5), 392-397. Doi: 10.5505/tjtes.2013.22309.
• Ökdem, M. (2020). Lise öğrencilerinin okulda işledikleri ve yargıya intikal eden suçlarının değerlendirilmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 24(3), 589-599
• Paoli, G. P. Aldridge, J. Ryan, N. ve Warnes, R. (2017). The illicit trade of frearms, explosives and ammunition on the dark web. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020, https://www.rand.org/pubs/research_reports/RR2091.html.
• Parker, K. Horowitz, J. Igielnik, R. Oliphant, B. ve Brown, A. (2017). American's complex relationship with guns: a in-depth look at the attitudes and experience of U.S. adults. Erişim tarihi: 13 Kasım 2020, https://www .pewsocialtrends.org/2017/06/22/thedemographics-of-gun-owne rship/.
• Parker, S. ve Wilson, M. (2016). A guide to the UN small arms process 2016 update. (3. Basım). Geneva: Small Arms Survey.
• Peterson, J. K. ve Densley, J. A. (2019b). The violence project database of mass shootings in the United States, 1966–2019. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021, https://www. research gate.net/publica tion/337261684_TheViolence _Pro jectDatabaseof_Mass_Shootings_in_the_United_States_1966-2019.
• Polat, O. (2016). Şiddet. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 22(1), 15-34.
• Ritchie, H. Roser, M. ve Ortiz-Ospina, E. (2015). Suicide is a leading cause of death, especially in young people. Erişim tarihi: 20 Ocak 2021, https://ourworldindata.org /suicide.
• Santhanam, L. (2018). There’s a new global ranking of gun deaths. Here’s where the U.S. stands. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021, https://www.pbs.or g/new shour /heal th/theres-anew-global-ranking-of-gun-deaths-heres-where-the- u-s-stands
• Shinkman, P. D. (2018). The Americas lead in gun violence. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021,https://www.usnews.com/news/best-countries/articles/2018-08-28/st udy-brazil-usmexico-lead-the-world-in-gun-deaths.
• Sierra-Arévalo, M. (2016). Legal cynicism and protective gun ownership among active offenders in Chicago. Cogent Social Sciences, 2(1), 1-21. doi:10.1 080/23311886.2016.12 27293.
• Silah Dünyası (2020). Forumda bulunan konular, forum ismi: silah dünyası. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020, https://www.darbeturk.net/109-silah-dunyasi/.
• Small Arms Survey (SAS) (2018). Global Firearms Holdings. Erişim tarihi: 14 Kasım 2021, http://www.smallarmssurvey.org/weapons-and-markets/tools/gl obal-firearms-holdings.html.
• Small Arms Survey (SAS) (2019). Annual report 2018. Erişim tarihi: 8 Aralık 2021, http://www.smallarmssurvey.org/fileadmin/docs/M-files/SAS-Annual-Report-2018.pdf.
• Sönmez, G. ve Çelik, E. (2020). Anonimlik ile illegalite Arasında: Deep Web, Dark Web ve Devlet dışı silahlı aktörlerin uluslararası siber faaliyetleri. Güvenlik ÇalışmalarıDergisi, 22(1), 66-88.
• Spicer, R. S. ve Miller, T. R. (2000). Suicide acts in 8 states: incidence and case fatality rates by demographics and method. American Journal of Public Health, 90(12), 1885-1891. doi: 10.2105/ajph.90.12.1885.
• Statista (2021). Ranking of the most dangerous cities in the world in 2020, by murder rate per 100,000 inhabitants. Erişim tarihi: 4 Şubat 2021, https://www.statista.com/statistics/243797/ranking-of-the-most-dangerous- cities-in- the-world-by-murder-rate-per-capita/.
• Studdert, D. (2020). Handgun ownership associated with much higher suicide risk. Erişim tarihi: 21 Ocak 2021, https://med.stanford.edu/news/all- news/202 0/06/handgunownership-associated-with-much-higher-suicide-ris k.html.
• Taback, N. ve Coupland, R. (2005). Towards collation and modelling of the global cost of armed violence on civilians. Medicine, Conflict and Survival, 21(1), 19-27. doi: 10.1080/1362369042000315032.
• Taştan, C. ve Küçüker Yıldız, A. (2019). Dünyada ve Türkiye’de kadın cinayetleri 2016-2017-2018 verileri ve analizler. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021, https://www.pa.edu.tr/Upload/editor/files/Kadin_Cinayetleri_Rapor.pdf.
• Thompson, C. Y. (1996). Women’s crime concerns and gun ownership: evaluating media images. Journal of Contemporary Criminal Justice, 12(2), 151-172. doi.org /10.1177/ 104398629601200203.
• Thompson, K. (2019). Guns, the Dark Web, and Europe. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020,https://www.neweurope.eu/article/guns-the-dark-web-and-europe/.
• Ticaret Bakanlığı (2020). Eşya gruplarına göre yakalamalar (TL). Erişim tarihi: 26 Aralık 2020, https://ticaret.gov.tr/data/5d76399213b8768ba06eaf49/2-Esy a%20 Gruplarina%20Gore%20Yakalamalar.pdf.
• Tokyay, M. (2019). 28 Eylül bireysel silahsızlanma günü: Türkiye'de son durum ne? Erişim tarihi: 9 Aralık 2020, https://tr.euronews.com/2019/09/28/28-eylul-bireyselsilahsizlanma-gunu-turkiye-de-son-durum-ne.
• Tuncer, C. O. Şimşek, S. S. ve Akdemir, N. (2021). Türkiye’de yerli dizilerin kadına yönelik şiddetle mücadele algısı üzerine etkileri. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18(41), 3362-3395.doi:10.26466//op us.97 5120.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) (2020). Ölüm ve ölüm nedeni istatistikleri, 2019. Erişim tarihi 21 Ocak 2021, https://data.tuik.gov.tr/ Bulten/Inde x?p=Olum-ve-Olum-NedeniIstatistikleri-2019-33710.
• Umut Vakfı (2009). Türkiye’de bireysel silahsızlanma ve şiddet haberleri umut vakfı yerel medya seminerleri Kars-Gaziantep. Erişim tarihi: 8 Aralık 2020, http://www.festuerkei.org/media/pdf/Publikationen%20Archiv/Ortak%20Yay%C4%B1nlar/2009/2009%20T%C3%BCrkiye'de%20Bireysel%20Silahsizlanma%20ve%20%C5%9Eiddet%20Haberleri.pdf.
• Umut Vakfı (2018). Türkiye silahlı şiddet haritası 2017. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021, http://www.umut.org.tr/umut-vakfi-turkiye-silahli-siddet-haritasi- 20 172/.
• Umut Vakfı (2019). Türkiye silahlı şiddet haritası 2018. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021, http://www.umut.org.tr/umut-vakfi-turkiye-silahli-siddet-haritasi- 20 18/.
• Umut Vakfı (2020). Türkiye silahlı şiddet haritası 2019. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020, http://www.umut.org.tr/umut-vakfi-turkiye-silahli-siddet-haritasi-20 18/.
• Umut Vakfı (2021). Türkiye silahlı şiddet haritası 2020. Erişim tarihi: 12 Ocak 2021, http://www.umut.org.tr/umut-vakfi-turkiye-silahli-siddet-haritasi- 20 20/
• United Nations General Assembly (1999). Report of the group of governmental experts on small arms. Erişim tarihi: 8 Eylül 2021, http://www.sma llarmssurv ey.org/fileadmin/docs/N-Instruments/1999-UN-GGE_small_ar msA_54_258.pdf.
• United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC) (2019a). Global study on homicide.Erişim tarihi: 14 Nisan 2020, https://www.unodc.org/documents / d ata-and-analysis/gsh/Booklet1.pdf.
• United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC) (2019b). Global study on homicide: understanding homicide. Erişim tarihi: 2 Şubat 2021, https://www.unod c.org/documents/data-and-analysis/gsh/Booklet3.pdf
• United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC) (2020a). Global study on firearms trafficking 2020. Erişim tarihi: 28 Aralık 2020, https://www.u nodc.org/documents/data-and-analysis/Firearms/2020REPOR TGlobalStudy _on_FirearmsTrafficking2020web.pdf.
• United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC) (2020b). Illicit trafficking in firearms, their parts, components and ammunition to, from and across the European Union. Erişim tarihi: 25 Aralık 2020, https://www.unodc.org/d ocuments/firearms-protocol /2020/UNODC-EU-Report-A8_FI NAL.pdf.
• United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC) (2021). Victims of intentional homicide, 1990-2018. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021, https://dat aunodc.un.org /content /data/homicide/homicide-rate.
• Uzar, A. İ. Öğünç, G. İ. ve Özer, M. T. (2019). Penetran ateşli silah yaralanma larında yara balistiği. Güvenlik Bilimleri Dergisi, (IDEF Özel Sayı), 53-77. doi.org/10.28956/gbd .551748.
• Wallace, L. (2019, 5 Ağustos). Could a national gun-buyback program reduce the 393 million firearms on America's streets? Erişim tarihi: 9 Aralık 2020,https://www.abc.net.au/news/2019-08-05/us-shootings-gun-buy-back /11383084.
• Walther, G. (2014). Printing insecurity? The security implications of 3D-printing of weapons. Science and Engineering Ethics, 21(6), 1435-1445. doi:10.1007/s11948-014-9617-x.
• Warner, T. D. ve Thrash, C. R. (2019). A matter of degree? Fear, anxiety, and protective gun ownership in the United States. Social Science Quarterly, 101, 285-308. doi:10.1111/ssqu.12735.
• Wilton Park (2019). The nexus between SALW, organised crime, and terrorism. Erişim tarihi: 23 Aralık 2020, https://www.wiltonpark.org.uk/wp-content /uploads /2020/09 /WP1671-Programme.pdf.
• Wintemute, G. J. (2015). The Epidemiology of firearm violence in the twenty-first century United States. Annual Review of Public Health, 36(1), 5-19. doi:10.114 6/annurevpublhealth-031914-122535.
• World Health Organization (WHO) (2019). Suicide in the world: global health estimates. Erişim tarihi: 20 Ocak 2020, https://www.who.int/publicati ons/i/item/ suicide-in-theworld.
• Yamane, D. Yamane, P. ve Ivory, S. L. (2020). Targeted advertising: documenting the emergence of gun culture 2.0 in guns magazine, 1955–2019. Palgrave Commun, 6(61), 1-9. doi.org/10.1057/s41599-020-0437-0.
• Yücel, M. T. (2004). Kriminoloji. İstanbul: Umut Vakfı Yayınları.