ÖĞRETMEN VE ÖĞRENCİ MERKEZLİ ÖĞRETİM VE İZLEYEN ÖĞRETMENLİK UYGULAMASININ ADAY ÖĞRETMENLERİN DEĞER ÖNCELİKLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ

Yıl 2003, Cilt: 8 Sayı: 2, 3 - 10, 04.04.2003

Mustafa Levent İnce , Ahmet Ok

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğretmen
ve öğrenci merkezli öğretim yöntemleri ile işlenen öğretim yöntemleri dersi ve
onu takip eden öğretmenlik uygulamasının, aday öğretmenlerin beden eğitimi öğretiminde
değer öncelikleri üzerine etkilerini incelemektir. Bu amaçla, 32 beden eğitimi
ve spor bölümü son sınıf öğrencisi, öğretim yöntemleri dersi öncesinde seçkisiz
örnekleme yöntemi ile öğretmen ve öğrenci merkezli olmak üzere iki gruba ayrılmıştır.
Ders, 12 hafta süresince öğretmen merkezli grupta düz anlatım, öğretmen kaynaklı
soru ve ödevler ile; öğrenci merkezli grupta ise tartışma, grup çalışmaları,
saha gözlemleri ve proje hazırlama yöntemleri ile işlenmiştir. Öğretim
yöntemleri dersi bitiminde, ilk ve ortaöğretim kurumlarında 12 haftalık öğretmenlik
uygulaması yapılmıştır. Öğretmen adaylarının beden eğitimi ile ilgili değer öncelikleri,
öğretim yöntemleri dersi öncesi ve sonrasında ve öğretmenlik uygulamasının
bitiminde beden eğitimi Değer Yönelimi Envanteri (Ennis ve Chen, 1993) kullanılarak
değerlendirilmiştir. Bu envanter alan uzmanlığı, öğrenme süreci, kendini
gerçekleştirme, ekolojik entegrasyon ve sosyal sorumluluk olmak üzere beş
altboyuttan oluşmaktadır. istatistiksel analiz tekrarlı ölçümlerde varyans
analizi yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda, her üç ölçüm
arasında değer öncelikleri açısından öğretmen ve öğrenci merkezli grupların
kendi içlerinde ve gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark
saptanmamıştır (p>0.05). istatistiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte, öğretim
yöntemleri dersi sonunda öğrenci merkezli grubun öğrenme süreci önceliği, öğretmen
merkezli gruba göre belirgin bir artış göstermiştir. Öğretmenlik uygulamasının
bitiminde ise, bu fark ortadan kalkmış ve her iki grup değer öncelikleri açısından
benzer duruma gelmişlerdir. Öğrenci merkezli grubun öğretim yöntemleri dersi
sonunda öğrenme süreci değerinde görülen artış, bu yöntem ile eğitilen öğretmen
adaylarının beden eğitimi dersinde eleştirel düşünme, öğrenmeyi öğrenme ve
problem çözmeyi öncelikli görme eğiliminde olduğunu düşündürmektedir. Bununla
birlikte öğretmenlik uygulaması, öğrenci merkezli öğretimle öğrenme sürecinde
oluşan öncelik etkisini ortadan kaldırmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Öğrenci merkezli eğitim, Beden eğitimi, Değer öncelikleri

EFFECTS OF TEACHER AND LEARNER CENTERED INSTRUCTION AND THE FOLLOWING PRACTICE TEACHING ON THE VALUE PRIORITIES OF PROSPECTIVE TEACHERS

Öz

The purpose of this study was to examine the effects of teacher and learner centered teaching methods course instruction and the following teaching practice on the value orientations of prospective physical education teachers. To achieve this goal, 32 senior physical education prospective teachers were randomly assigned into a teacher-centered and a learner-centered group prior to teaching methods course. In the teaching methods course, teacher centered group was taught by lecturing, teacher-initiated questioning and homeworks, while the learner centered group was taught by class discussion, group works, field observations and projects for 12 weeks. Following the course, all subjects participated in a 12-week practice teaching program. For data collection, the Value Orientation Inventory (VOI, Ennis and Chen, 1993) was applied before and after the teaching methods course and at the end of practice teaching. VOI consists of 5 subscales namely; disciplinary mastery, learning process, self actualization, ecological integration and social responsibility. Repeated measures ANOVA was used for the statistical analysis. Results indicated that there was no significant difference in value priorities between the teacher centered and learner centered groups’ after the teaching methods course and practice teaching (p>0.05). However, learner centered group revealed a trend toward strengtening learning process priority at the end of teaching methods course compared to the teacher centered group. This priority by learner centered group decreased to the level before the teaching methods course at the end of practice teaching, and groups became alike. Strengtened learning process value priority at the end of the teaching methods course shows that learner centered instruction increases critical thinking, learning to learn and problem solving of physical education students as a value priority. However, the context in practice teaching decreases this priority.

Anahtar Kelimeler

Learner centered education, Physical education, Value orientations

Kaynakça

• 1. Ennis, C. D., Chen, A. (1993). Domain Specifications and Content Representativeness of the Revised Value Orientation Inventory. RQES, 64(4), 436-446.
• 2. Koutselini, M. (1997). Contemporary Trends and Perspectives of the Curriculum; Towards a Meta-Modern Paradigm for Curriculum. Curriculum Studies, 5(1), 87-101.
• 3. Daniel, M. F., Bergman-Drewe, S. (1998). Higher-Order Thinking, Philosophy, and Teacher Education in Physical Education. Quest, 50, 33-58.
• 4. American Psychological Association (1995). Learner-Centered Psychological Principles: Guidelines for the Teaching of Educational Psychology in Teacher Education Programs. Washington DC: American Psychological Association.
• 5. Eggen, P., Kauchak, D. (1999). Educational Psychology (4. basım). New Jersey: Prentice-Hall Inc.