Reviewing Professional Burnout Levels of Football Referees

Yıl 2019, Cilt: 24 Sayı: 1, 31 - 40, 01.01.2019

Ahmet Haktan Sivrikaya , Mehmet Haluk Sivrikaya

Öz

This study aimed at reviewing professional burnout levels of football referees. The population of this descriptive study was consisted of active football referees who worked in Balıkesir Province. No sampling was made and a total of 100 referees (92 male referees, 8 female referees) who accepted to take part in the study between the 1st of January and the 15th of April, 2016 were included in the study. In the study; Maslach Burnout Inventory developed by Maslach et al (1996) and adapted into Turkish language by Ceylan and Tiryaki (2001) and Information Request Form designed by the researcher were used. The inventory is consisted of 15 items and 3 subdimensions. The subscales are exhaustion, cynicism and professional efficacy. Cronbach Alpha coefficient was found as .82. Data were processed with SPSS 22 statistical package program. Since data did not follow a normal distribution according to normality test (Shapiro Wilk Test), data were analyzed with non-parametric analyses (Mann Whitney-U and Kruskal Wallis tests). Significance test was set at p<0.05. Average age of the participants was 27.03±4.7 years, 92% of the participants were male, 20% of them had a professional experience of 6-10 years, 16% of them were national referees, 79% of them were provincial referees, 5% of them were regional referees and 75% of them graduated from master degrees. Total average score of the inventory was 42.86±15.03. When referees’ inventory scores were investigated, it was identified that highest score (29.60±7.24) was obtained in professional efficacy while the lowest score was obtained in cynicism (4.10±6.31). When referees’ inventory scores were investigated in terms of sex, it was found that highest score of female referees (52.44) was obtained in exhaustion while the highest score of male referees was obtained in cynicism (51.61). In the study referees’ burnout level was found to be at a moderate level. Referees’ professional efficacy was high while their cynicism was low. It was found that there was statistically significant correlation among age, sex, professional service time, category and educational status and inventory scores.

Anahtar Kelimeler

Soccer, Soccer referee, Refereeing, Professional burnout

Balıkesir İli Futbol Hakemlerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı, Balıkesir ilinde görev yapan futbol hakemlerinin mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesidir. Betimleyici tipteki araştırmanın evrenini Balıkesir’de görev yapan faal futbol hakemleri oluşturmuştur. Araştırmada basit rastgele örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma 1 Ocak 2016-15 Nisan 2016 tarihleri arasında toplam 100 (92 Erkek, 8 Kadın) hakem üzerinde yapılmıştır. Araştırmada Maslach ve arkadaşları tarafından (1996) geliştirilen, Ceylan ve Tiryaki tarafından (2001) Türkçe’ye uyarlanan Maslach Tükenmişlik Ölçeği ile araştırmacı tarafından oluşturulan “Kişisel Bilgi Formu’ ’kullanılmıştır. Ölçek 15 madde ve 3 alt boyuttan oluşmaktadır. Ölçeğinin alt boyutları Tükenme, Kuşkuculuk ve Mesleki Yeterliktir. Cronbach Alpha katsayısı .82 bulunmuştur. Veriler SPSS 22 istatistik paket programında analiz edilmiştir. Yapılan normalite testinde (Shapiro Wilk Testi) veriler normal dağılım göstermediği için non-parametrik analizlerle (Mann Whitney-U ve Kruskal Wallis testleri) incelenmiştir. Anlamlılık düzeyi olarak p<0.05 değeri kabul edilmiştir. Hakemlerin yaş ortalaması 27.03±4,7, %92’si erkek, %20’si 6-10 yıl hizmet yılına sahip, %16’sı ulusal hakem, %79’u il hakemi, %5’i bölgesel amatör hakem, %75’i lisans mezunudur. Ölçek toplam puan ortalaması (42.86±15.03) olarak bulunmuştur. Hakemlerin ölçek puanlara bakıldığında, en yüksek ortalama değeri mesleki yeterlik boyutunda (29.60±7.24), en düşük ortalama değeri ise kuşkuculuk boyutunda (4.10±6.31) aldıkları görülmektedir. Hakemlerin cinsiyetlerine göre ölçek puanlarına bakıldığında, kadın hakemlerde en yüksek puanın tükenme alt boyutunda (52.44), erkek hakemlerde ise; en yüksek puanın kuşkuculuk alt boyutunda (51.61) olduğu görülmektedir. Araştırmada hakemlerin tükenmişlik düzeylerinin orta derecede olduğu bulunmuştur. Hakemlerin mesleki yeterlik boyutunun yüksek, kuşkuculuk boyutunun ise düşük olduğu tespit edilmiştir. Yaş, cinsiyet, hizmet yılı, kategori ve eğitim durumları ile ölçek puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir değer bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Futbol, Futbol hakemi, Hakemlik, Mesleki tükenmişlik

Kaynakça

• Morgan, C.T. (1980). Psikolojiye Giriş Ders Kitabı. (Çev. Ş. Karakaş,). Ankara: Hacettepe Üniversitesi. Psikoloji Bölümü Yayını.
• Mühlfrieded, B. (1987 ). Performans Training in Sports. Frankfurt.
• Orta, L. (2005). Dünya ve Türkiye de Futbol Hakemliğinin Başlangıcı ve Gelişimi. İnternetten 16 Haziran 2016’da elde edilmiştir: http://www.tffhgd.org.tr/araştırmaceviri.asp
• Uzun, B. (2004). Türkiye Futbol Federasyonu, Futbol Dergisi, İstanbul.11-29.
• Freudenberger, H.J. (2002), Staff burnout. Journal of Social Issues, 30,159-65.
• Chiristian, A. (2002). Futbol A.Ş. (Çev. A. Berktay). İstanbul..Kitap Yayınevi.
• Cardnell, C. F. (1981). Mid-Life Professional Crises: Two Hypotheses, The annual Meeting of the Nationel Conferance of Professors of Educational Administration, Seattle.
• Kavla, E. (1998). Hemşirelerde İş Doyumu ile Tükenmişlik İlişkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisan Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Ergin, C. (1999). Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Türk Psikologlar Derneği Yayını, s.143-54.
• Aksayan, S., Bahar, Z., Bayık, A., Emiroğlu O.N., Erefei İ., Görak, G., ve ark. (Ed). (2004). Hemşirelikte Araştırma İlke, Süreç ve Yöntemleri. İstanbul: Odak Ofset.
• Cengiz, R ve Aytan, G.K. (2013). Futbol Antrenörlerinde Yıldırma ve Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(2), 116-25.
• Alam, S., Mombeni, H., Maleki, B., Monozami, M., Alam, Z., Vatandoust, M., ve ark. (2012). The Relationship Between Emotional Intelligence and Burnout in Iranian Soccer Super League Referees. Current Research Journal of Biological Sciences. 4(5), 544-50.
• Dağcı, A, ve Kartopu, S. (2014). Mesleki Tükenmişlik İle Dindarlık Eğilimi Arasındaki İlişki Üzerine Ampirik Bir Araştırma. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 9(8),365-83.
• Kargün, M., Albay, F., Canikli, A., ve Güllü, M. (2012). Türk Futbol Hakemlerinin İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 3(2), 30-38.
• Kargün, M. (2011). Futbol Hakemlerinin İş Tatmini Ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Faktörler Açısından İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Geyik, Y. (2016). Gençlik Hizmetleri Ve Spor İl Müdürlüğünde Görev Yapan Personelin İş Tatmin Düzeylerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Karataş, Ö., Savucu, Y., Biçer, S. Y., Yıldırım, E. ve Çevrim, H. (2013). Hentbol Basketbol Voleybol Klasman Hakemlerinin İş Doyumu Düzeylerin İncelenmesi. E-Journal of New World Sciences Academy, 8(2),35-45.
• Şirin, Y. ve Döşyılmaz, E. (2017). Türkiye Süper Lig Futbol Hakemlerinin İş Doyumu ve Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(1), 87-96.