WRITTEN IN THE FIELD OF ASSESSMENT AND EVALUATION IN PRIMARY SCHOOL EXAMINATION OF GRADUATE THESIS

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 1, 29 - 44, 31.03.2022

Burcu Demirbaş Nemli

Öz

The aim of the study is to examine the postgraduate theses written in our country in the field of assessment and evaluation in primary school between 2003 and 2020, and to deal with them from a holistic perspective. Document analysis, one of the qualitative research methods, was used in the study. The sample of the research is; It constitutes 56 postgraduate theses, which are accessible from 61 theses related to the subject area of measurement and evaluation in primary school, which are available in the thesis database of the Council of Higher Education. As a data collection tool in the study; There was a form consisting of 8 questions developed by the researcher to determine the years, types, universities, publication languages, research methods, study group/sample characteristics, data collection tools, and data analysis types. The results of the study, in which the data were analyzed with the content analysis technique, are as follows: Among the examined theses, the most master's thesis was written, the most thesis was written was Marmara University, the language of the theses was mostly Turkish, the most quantitative method was used as the method, working with a maximum of 101-500 study groups/sample, the most used data collection tool is questionnaire, and the most used data analysis types are respectively; frequency-percentage, t-test and one-way analysis of variance (anova) were found. Since no similar research has been found in the field of measurement and evaluation at primary school level, it may be recommended to include more similar studies in the subject area.

Anahtar Kelimeler

Primary school, Measuring, Evaluation, Graduate thesis, Assesment and evaluation

İlkokulda Ölçme Değerlendirme Alanında Yazılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi

Öz

Çalışmanın amacı, 2003 ve 2020 yılları arasında ilkokulda ölçme ve değerlendirme konu alanında ülkemizde yazılan lisansüstü tezlerin incelenerek, derinlemesine bilgi sağlanmasıdır. Nitel bir çalışma olan bu araştırmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Yüksek Öğretim Kurulu’nun tez veri tabanında var olan ilkokulda ölçme ve değerlendirme konu alanı ile ilgili 61 adet tezden erişime açık olan 56 adet lisansüstü tez oluşturmaktadır. Çalışmada araştırmacı tarafından geliştirilen ve 8 sorudan oluşan bir form ile veriler toplanmıştır. Formda tezlerin yazıldığı yıllar, türleri, üniversiteleri, yayın dilleri, çalışma grubu/örneklem özellikleri, araştırma modelleri, veri toplama araçları ile veri analizi türlerini belirlemeye yönelik sorular yer almaktadır. İçerik analizi tekniği ile verilerin analiz edildiği çalışmanın sonuçları ise şu şekildedir: İncelenen tezlerden en fazla tezin yazıldığı üniversitenin Marmara Üniversitesi, tezlerde kullanılan dilinin Türkçe olduğu, yöntem olarak en fazla nicel yöntemin kullanıldığı görülmektedir. Çalışma grubu/örneklem özellikleri açısından incelendiğinde ise; 101-500 arası çalışma grubuyla/örneklemle yapılan çalışmaların daha fazla olduğu, ayrıca öğretmen grubuyla yürütülen çalışmaların daha çok yer aldığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Veri toplama aracı olarak en çok anketin kullanıldığı, veri analiz türlerinden ise en çok kullanılanların sırasıyla; frekans-yüzde değerleri, t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İlkokul, Ölçme, Değerlendirme, Lisansüstü tez, Ölçme ve değerlendirme

Kaynakça

• Acar, T. (2008). Yeni ilköğretim matematik programında yer alan alternatif değerlendirme yaklaşımlarının uygulamadaki etkinliği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
• Adanalı, K. (2008). Sosyal bilgiler eğitiminde alternatif değerlendirme: 5. sınıf sosyal bilgiler eğitiminin alternatif değerlendirme etkinlikleri açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Ahmedi, V. (2019). Teachers’ attitudes and practices towards formative assessment in primary schools. Journal of Social Studies Education Research, 10(3), 161-175.
• Alkan, F. (2012). Okul yöneticilerinin ilköğretim okullarında alternatif ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarına ilişkin görüşleri: Uşak ili örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi, Uşak.
• Arda, D. (2007). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin 2005 öğretim programı ekseninde ölçme ve değerlendirme alanındaki yeterlilik ve görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Atılgan, H. (2009). Değerlendirme ve not verme. H. Atılgan (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Avşar, Z. (2009). İlköğretim öğrencilerinin beden eğitimi dersi değerlendirme süreci ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi. Spor Bilimleri Dergisi, 20(3), 81–89.
• Baki, A. (2006). İlköğretim Programları. İçinde Kıroğlu, K. (Ed.), İlköğretim matematik dersi öğretim programı ve kılavuzu (183-364). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Bal, A. P. (2009). İlköğretim beşinci sınıf matematik öğretiminde uygulanan ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarının öğretmen ve öğrenci görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Başkonuş, T. (2011). İlköğretim 1.kademe sosyal bilgiler programında yer alan ölçme ve değerlendirme araç ve yöntemlerinin kullanılma düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir.
• Birinci-Konur, K., & Konur, B. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin kullandıkları ölçme değerlendirme metotlarına ilişkin görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 5(2), 138-155.
• Çelik, S. (2020). Öğretmenlerin beceri öğretimi yeterlik algıları ile ölçme ve değerlendirme yeterlik algıları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Çetin, A. (2010). Ölçme değerlendirmede yeni yaklaşımlar ve Kars ili 1. kademe ilköğretim okullarında uygulanma düzeyi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi, Kars.
• Çiçek-Erdoğan, D. (2019). Sınıf öğretmeni adaylarının otantik ölçme ve değerlendirme yöntemlerine yönelik bilgi düzeyleri ve tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Dai, A. (2019). İlkokul matematik dersi öğretim programında önerilen ölçme değerlendirme araçlarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri: Afyonkarahisar il örneklemi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
• Demir, M. (2015). Türkiye ve ABD’de ilkokul 4. sınıf matematik dersi öğretim programında kullanılan alternatif değerlendirme yöntemlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Demirbaş, B. (2012). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin yansıtıcı düşünme beceri düzeyleri ile öğretmenlerinin alternatif ölçme - değerlendirme tekniklerini bilme ve tercih etme sıklıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Demirkol, M. (2018). Sınıf öğretmenlerinin alternatif ölçme değerlendirme araçlarını kullanmalarına yönelik web tabanlı modül tasarımı ve değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Duran, A. (2013). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde kullandıkları alternatif ölçme değerlendirme tekniklerine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
• Duran, U. (2017). Sınıf öğretmenlerinin alternatif ölçme değerlendirme yöntemlerinin kullanımına ilişkin öz yeterlik algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Ersoy, E. (2008). İlköğretim 1. kademe fen ve teknoloji dersindeki ölçme ve değerlendirme uygulamasının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Esen, Y. D. (2019). Öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme alanına ilişkin yeterlilik algılarının ölçeklenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Geçim, E. (2017). Sınıf öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme yeterliklerine sahip olma düzeyleri hakkındaki görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Gelbal, S., & Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme yöntemleri hakkındaki yeterlik algıları ve karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 135-145.
• Göktaş, Y., Hasançebi, F., Varışoğlu, B., Akçay, A., Bayrak, N., Baran, M., & Sözbilir, M. (2012). Türkiye’deki eğitim araştırmalarında eğilimler: bir içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 443-460.
• Güneş, A. (2007). Sınıf öğretmenlerinin kendi algılarına göre ölçme ve değerlendirme yeterlikleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Kabapınar, Y. (2009). İlköğretimde hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Maya Akademi.
• Kan, A. (2009). Ölçmenin temel kavramları. İçinde Atılgan, H. (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme (1-22). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kanatlı, F. (2008). Alternatif ölçme ve değerlendirme teknikleri konusunda sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
• Karaman, P., & Şahin, Ç. (2014). Öğretmen adaylarının ölçme değerlendirme okuryazarlıklarının belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 15(2), 175-189.
• Karamustafaoğlu, O., & Kılıç, M.F. (2020). Eğitsel oyunlar üzerine yapılan ulusal bilimsel araştırmaların incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 1-25.
• Karaoğlu, A. (2014). İlköğretim 4.ve 5. sınıf fen ve teknoloji derslerinde kullanılan tamamlayıcı ölçme-değerlendirme yöntemlerinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
• Kılıç, R. (2014). İlköğretim 1. kademe öğretmenlerinin otantik ölçme ve değerlendirme yöntemleri ile ilgili bilgi, tutum ve görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Kilmen, S., & Çıkrıkçı-Demirtaşlı, N. (2009). Sınıf öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme ilkelerini uygulama düzeylerine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(42), 27-55.
• Küçükoğlu, A., & Ozan, C. (2013). Sınıf öğretmenliği alanındaki lisansüstü tezlere yönelik bir içerik analizi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 4(12), 27-47.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. London: Sage Publications.
• Önal-Çalışkan, İ., & Üstündağ, T. (2010). Ölçme ve değerlendirme dersinde yaratıcı dramanın kullanılmasına ilişkin katılımcı görüşleri. Eğitim ve Bilim, 35(155), 36-48.
• Özalp, M. T. (2018). Sosyal bilgilerde ölçme ve değerlendirme çalışmaları üzerine bir inceleme: bir meta-sentez çalışması. B. Tay (Ed.), 7. Uluslararası Sosyal Bilgiler Eğitimi Sempozyumu Bildiri Kitabı (içinde 723-745). Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi.
• Özçelik, D. A. (1981). Okullarda ölçme ve değerlendirme. Ankara: ÜSYM Yayınları.
• Özenç, M. (2013). Sınıf öğretmenlerinin alternatif ölçme ve değerlendirme yeterliklerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Süral, S. (2014). Eğitim fakültesi öğrencileri ile pedagojik formasyon alan öğrencilerin ölçme değerlendirme dersine yönelik tutumlarının incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(3), 63-75.
• Şahin, Ç., & Kaya, G. (2020). Alternatif ölçme değerlendirme ile ilgili yapılan araştırmaların incelenmesi: bir içerik analizi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 10(2), 798-812.
• Şenyurt, S., & Özer-Özkan, Y. (2017). Eğitimde ölçme ve değerlendirme alanında yapılan yüksek lisans tezlerinin tematik ve metodolojik açıdan incelenmesi. İlköğretim Online, 16(2), 628-653.
• Şimşek, Ö., & Bars, M., Zengin, Y. (2017). Matematik öğretiminin ölçme ve değerlendirme sürecinde bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 7(13), 189-207.
• Ulutaş, F., & Ubuz, B. (2008). Matematik eğitiminde araştırmalar ve eğilimler: 2000 ile 2006 yılları arası. İlköğretim Online, 7(3), 614-626.
• Yalçıner, M. (2006). Eğitimde gözlem ve değerlendirme. Ankara: Nobel Yayın.
• Yavuz, G. (2011). Öğretmen adaylarının öğrenme öğretme süreci ve ölçme değerlendirme alanındaki yeterliklerine ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yüce-Maral, D. (2009). Sınıf öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme yeterlilik düzeyleri ve hizmet içi eğitim gereksinimleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.