PISA 2018 Verisi Üzerinden Öğrencilerin Kültürlerarası İletişim Algısının Örtük Sınıf Modelleri İle İncelenmesi: Türkiye Örneklemi

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 1 - 20, 25.03.2023

Fatma Coşkun

Öz

Bu çalışmanın amacı, PISA 2018 Türkiye örnekleminden hareketle, öğrencilerin kültürlerarası iletişim algısını en iyi açıklayan ölçüm modelini tespit etmek ve bu modelin cinsiyet grupları arasında ölçme değişmezliğini sağlama düzeyinin incelenmesidir. Araştırma verilerinin analizi için örtük yapı modelleri çatısı altında yer alan örtük sınıf analizi ve çok gruplu örtük sınıf analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın analizleri, PISA 2018 Türkiye örneklemini oluşturan 3381 kız öğrenci ve 3471 erkek öğrenci olmak üzere 6851 öğrenci verisi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Örtük sınıf analizi sonucunda, Türkiye örnekleminde yer alan öğrencilerin kültürlerarası iletişim algısının en iyi üç sınıflı ölçüm modeli ile açıklanabildiği belirlenmiştir. Örtük sınıflarda yer alan katılımcı gruplarının koşullu yanıt olasılıkları dikkate alınarak örtük sınıflar açıklanmıştır. Öğrencilerin %62’si birinci, %26’sı ikinci ve %12’si üçüncü örtük sınıfta bulunmaktadır. Örtük sınıf analizi sonucunda, yapısı ortaya çıkarılan üç sınıflı ölçüm modelinin cinsiyet grupları açısından ölçme değişmezliğini ne düzeyde sağladığının belirlenmesi amacıyla çok gruplu örtük sınıf analizi yapılmıştır. Çok gruplu örtük sınıf analizi sonucunda üç sınıflı ölçüm modelinin cinsiyet grupları arasında ölçme değişmezliğini kısmi homojen model düzeyinde sağladığı tespit edilmiştir. Çok gruplu örtük sınıf analizinde kısmi homojen model ile temsil edilen ölçme değişmezliği düzeyi, çok gruplu doğrulayıcı faktör analizindeki zayıf ölçme değişmezliği modeline denk kabul edilir. Analizler sonucunda, araştırma kapsamında yapısı ortaya çıkarılan kültürlerarası iletişim algısının en iyi üç örtük sınıflı ölçüm modeli ile temsil edildiği ve cinsiyet grupları arasında ölçme değişmezliğini kısmi homojen model düzeyinde sağladığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Örtük sınıf analizi, Ölçme Değişmezliği, Çok gruplu örtük sınıf analizi, Latent Gold, Latent Gold, Latent Gold, Latent Gold

Teşekkür

Teşekkür: “Tübitak 2237-A Eğitim Bilimleri Alanlarında Lisansüstü Öğrencilerine Makale Yazma ve Yayınlama Eğitimi” projesi kapsamında makale yazma eğitimi aldığım SABA ekibi ve kıymetli hocalarına teşekkürlerimi sunarım.

Examining Students' Perception of Intercultural Communication with Latent Class Models Based on PISA 2018 Data: The Sample of Türkiye

Öz

The aim of this study is to determine the measurement model that best explains students' perception of intercultural communication based on the PISA 2018 Türkiye sample and to examine the level of measurement invariance of this model between gender groups. For the research data analysis, latent class analysis and multi-group latent class analysis techniques, which latent structure models encompass, were used. The analysis of the research was carried out on the data of 6851 students, including 3381 female students and 3471 male students, who constitute the PISA 2018 Türkiye sample. As a result of the latent class analysis, it was determined that the three latent class measurement model can best describe the intercultural communication perception of the students in the Turkish sample. The latent classes were explained by considering the conditional response possibilities of the participant groups in the latent classes. 62% of the students were in the first, 26% in the second, and 12% in the third latent class. As a result of the latent class analysis, a multi-group latent class analysis was carried out in order to determine to what extent the three latent class measurement model, whose structure was revealed, provides measurement invariance in terms of gender groups. As a result of multi-group latent class analysis, it was determined that the three latent class measurement models provided measurement invariance between gender groups at the homogeneous model level. The level of measurement invariance represented by the partial homogeneous model in the multi-group latent class analysis is considered equivalent to the weak invariance model in multi-group confirmatory factor analysis. As a result of the analyzes, it was determined that the perception of intercultural communication, the structure of which was revealed within the scope of the research, was best represented by the three-class measurement model, and it provided the measurement invariance between gender groups at the partial homogeneous model level.

Anahtar Kelimeler

Latent class analysis, Multi-grup latent class analysis, Measurement invariance, Latent Gold, Latent Gold, Latent Gold

Kaynakça

• Aksoy, Z. (2016). Kültürlerarasi iletişim eğitiminde öğrencilerin kültürlerarasi duyarlilik gelişimi öz değerlendirmeleri üzerine bir inceleme. Selçuk İletişim Dergisi, 9(3), 34-53.
• Allwood, J. (1985). Intercultural communication. In Allwood, J. (Ed.), Tva¨rkulturell kommunikation. Papers in Anthropological Linguistics 12, University of Gothenburg, Sweden.
• Altıntaş, Ö. (2016). Ankara Üniversitesi yabancı uyruklu öğrenci seçme testinin ölçme değişmezliğinin örtük sınıf ve Rash Modeline göre incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
• Arıcıgil Çilan, Ç.(2015). Uygulamalı gizli sınıf analizi. İstanbul: Çağlayan Kitapevi.
• Aridah, A. (2021). Intercultural communication in the perspective of gender. Journal of English as A Foreign Language Teaching and Research, 1(2), 1-10.
• Asil, M., & Gelbal, S. (2012). PISA öğrenci anketinin kültürler arası eşdeğerliği. Eğitim ve Bilim, 37(166), 236-249.
• Başbağı, R. R. (2012). Karşılaştırmalı ülke bilgisi semineri kapsamında Türk Almanca öğretmen adaylarının kültürlerarası iletişim becerileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 2175-2183.
• Bayık Temel, A. (2012). Çok kültürlülük ve kültürlerarası iletişimin sağlık hizmetlerinin sunumuna etkileri. E. Esen & Z. Kılıç (Ed). içinde: Onlar Bizim Hemşehrimiz, Uluslararası Göç ve Hizmetlerin Kültürlerarası Açılımı, 43-73.
• Bekiroğlu, O., & Balcı, Ş. (2014). Kültürlerarası iletişim duyarlılığının izlerini aramak: İletişim fakültesi öğrencileri örneğinde bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 1(35), 429-459.
• Bennett M (1998) Intercultural communication: A current perspective. Basic concepts of intercultural communication: Selected readings 1(1), 1-34.
• Bitirim Okmeydan, S. (2020). Kültürlerarası Iletişim Alanındaki Eğilimler:‘Kültürlerarası İletişim’Başlıklı Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi. TRT Akademi, 5(10), 578-611.
• Brein, M., & David, K. H. (1971). Intercultural communication and the adjustment of the sojourner. Psychological Bulletin, 76(3), 215.
• Creswell, J. W. (2017). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage publications.
• Çakan, M. (2003). Geniş ölçekli başarı testlerinin eğitimindeki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 28(128), 19-26.
• DeMars, C. (2016). Varsayımlar. M.G. Şahin & H. Kelecioğlu (Dü.). Madde tepki kuramı (içinde), Bölüm, 3, 38-60. Ankara: Nobel.
• Erdem, M. (2022). Çokkültürlü ortamda kültürlerarası iletişim yeterliliği ve hizmet verme yatkınlığı: Turist rehberleri üzerine bir inceleme (Master's thesis, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Güngör, D., Korkmaz, M. & Somer, O. (2013). Çoklu-grup örtük sinif analizi ve ölçme esdegerligi/multi-group latent class analysis and measurement equivalence. Türk Psikoloji Dergisi, 28(72), 48-57.
• Güngör, D., Korkmaz, M., & Sazak, H. S. (2015). Örtük sınıf analiziyle yapılan ölçme eşdeğerliği çalışmalarında model seçimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 30(1), 90-105.
• Güngör-Culha, D. (2012). Örtük sınıf analizlerinde ölçme eşdeğerliğinin incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• IEA (2022). International association for the evaluation of educational achievement web site. https://www.iea.nl/about/org/history 20.05.2022 saat: 21:30.
• İnal Zorel, F. (2014). Kültürlerarası eğitim insan kaynaklarının kültürlerarası iletişim alanında geliştirilmesi. Konya: Eğitim Yayınevi.
• Jones, A., & Quach, X. (2007). Intercultural communication. The University of Melbourn. https://library.unimelb.edu.au/__data/assets/pdf_file/0003/1924095/Intercultural_Communication2.pdf adresinden erişildi. (05.10.2022 saat 12:00).
• Kankaraš, M., Moors, G., & Vermunt, J. K. (2018). Testing for measurement invariance with latent class analysis. In Cross-Cultural Analysis (pp. 393-419). Routledge.
• Kroeber, A. L., & Kluckhohn, C. (1952). Culture: A critical review of concepts and definitions. Papers. Peabody Museum of Archaeology & Ethnology, Harvard University, 47(1), 8-223.
• MacGeorge, E. L., Graves, A. R., Feng, B., Gillihan, S. J., & Burleson, B. R. (2004). The myth of gender cultures: Similarities outweigh differences in men's and women's provision of and responses to supportive communication. Sex Roles, 50(3), 143-175.
• OECD (2019). PISA 2018 Results (Volume VI): Are students ready to thrive in an interconnected world? DOI: https://doi.org/10.1787/d5f68679-en.
• PISA (2022) PISA Test internet adresi. https://www.oecd.org/pisa/test/ 20.05.2022 saat: 20:30.
• PISA Türkiye (2020). PISA Türkiye resmi web sitesi. http://pisa.meb.gov.tr/?page_id=18 18.05.2022 saat 14:11
• Sağlam, Z., Pekyürek, M. F., & Yılmaz, R. (2020). PISA 2018 araştırmasına etki eden duygusal faktörlerin veri madenciliği yöntemleri ile incelenmesi. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dergisi, 2(2), 113-148.
• Segeritz, M., & Pant, H. A. (2013). Do they feel the same way about math? Testing measurement invariance of the PISA “students’ approaches to learning” instrument across immigrant groups within Germany. Educational and Psychological Measurement, 73(4), 601-630.
• Simon, M., Ercikan, K., & Rousseau, M. (2012). Improving large-scale assessment in education: Theories, issues and practice. New York, NY: Taylor & Francis.
• Şahin, S. (2012). Turist rehberlerinin kültürlerarası iletişim yeterlilikleri: Alman, İngiliz ve Rus turistlerin algılamaları. (Yayınlanmamış doktora tezi). Balıkkesir Üniversitesi, Balıkkesir, Türkiye.
• Yüksel Kaçan, C. Y., & Palloş, A. (2022). Hemşirelik öğrencilerinde kültürlerarası iletişim kaygısı ve iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(1), 50-58. Doi: https://doi.org/10.53424/balikesirsbd.947779