Reasons for Absenteeism Among Students in Vocational and Technical Education

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 2, 123 - 156, 31.07.2023

Murat Dağlı , Ertuğ Can

Öz

This research aims to determine the reasons for absenteeism among vocational and technical education students. Phenomenology design was used within the scope of the qualitative research method. The study group of research consisted of 13 students enrolled in vocational and technical education with a history of school absenteeism and 13 parents of these students. The study's data were obtained through face-to-face interviews using a semi-structured interview form consisting of 7 open-ended questions. Content analysis and descriptive analysis techniques were used to analyze the data. Research findings revealed that the causes of student absenteeism include school and school environment, familial factors, student health problems, economic factors, teachers, and school management. In particular, factors such as an unsuitable learning environment, violence, students' financial problems, separation of parents, and lack of care of school administration and teachers cause student absenteeism. To tackle school absenteeism, social, sportive, artistic activities, and physical opportunities at school should be increased, vocational education and production areas should be developed, parents and school management should care for students, and school-family communication should be improved. Parents, teachers, students, and society can be made aware of the importance of vocational and technical education to prevent student absenteeism in vocational and technical education. It may also be beneficial to develop the school's social, sportive and artistic activities and to increase the opportunities for practice in the fields of education and production. An effective orientation, guidance, and vocational and technical education counseling system can be established.

Anahtar Kelimeler

Vocational and technical education, Problems of vocational and technical education, Absenteeism from school, Reasons for absenteeism

Mesleki ve Teknik Eğitimde Öğrenim Gören Öğrencilerin Devamsızlık Nedenleri

Öz

Bu araştırmanın amacı mesleki ve teknik eğitimde öğrenim gören öğrencilerin devamsızlık nedenlerinin belirlenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kapsamında olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu mesleki ve teknik eğitimde kayıtlı olan ve okul devamsızlığı olan 13 öğrenci ile 13 veliden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış 7 açık uçlu sorudan oluşan görüşme formu yardımıyla yüz yüze görüşme yöntemi ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi ve betimsel analiz teknikleri kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre öğrenci devamsızlığının nedenleri arasında okul ve okul çevresi, ailevi faktörler, öğrencinin sağlık problemleri, ekonomik faktörler, öğretmenler ve okul yönetimi yer almaktadır. Özellikle okuldaki öğrenme ortamının uygun olmaması, okuldaki şiddet, öğrencinin maddi sorunları, anne babanın ayrı olması, okul yönetimi ve öğretmenlerin ilgisizliği gibi etkenler öğrenci devamsızlığına neden olmaktadır. Katılımcılara göre, okul devamsızlığına karşı okuldaki sosyal, sportif ve sanatsal faaliyetler ile fiziksel olanaklar artırılmalı, mesleki eğitim ve üretim alanları geliştirilmeli, veliler ve okul yönetimi öğrencilerle ilgilenmeli, okul aile iletişimi geliştirilmelidir. Mesleki ve teknik eğitimde yaşanan öğrenci devamsızlığının önlenebilmesi için, veli, öğretmen, öğrenci ve toplum mesleki ve teknik eğitimin önemi konusunda bilinçlendirilebilir. Okulun sosyal, sportif ve sanatsal faaliyetlerinin geliştirilmesi, eğitim ve üretim alanlarında uygulama imkânlarının artırılması da faydalı olabilir. Meslekî ve teknik eğitime yönelik etkili bir yöneltme, yönlendirme ve rehberlik sistemi oluşturulabilir.

Anahtar Kelimeler

Mesleki ve teknik eğitim, Mesleki ve teknik eğitimin sorunları, Okul devamsızlığı, Devamsızlık nedenleri, Vocational and technical education, Problems of vocational and technical education, Absenteeism from school, Reasons for absenteeism

Kaynakça

• Adıgüzel, O. C., & Berk, Ş. (2009). Mesleki ve teknik ortaöğretimde yeni arayışlar: Yeterliğe dayalı modüler sistemin değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 220-236.
• Aküzüm, C., Yavaş, T., Tan, Ç., & Uçar, M. B. (2015). İlköğretim kurumu öğrencilerinin devamsızlık ve okul terki nedenleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 167-192.
• Altınkurt, Y. (2008). Öğrenci devamsızlıklarının nedenleri ve devamsızlığın akademik başarıya olan etkisi. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 123-145.
• Balantekin, Y., & Kartal, H. (2016). Öğrencilerin okula devamından sorumlu paydaşların görüşlerine göre okul devamsızlığının nedenleri ve buna yönelik çözüm önerileri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(39), 16-36. https://dx.doi.org/10.21764/efd.95357
• Bozgeyikli, H. (2019). Mesleki ve teknik eğitimin geleceği (Analiz Raporu: 2019/02). İstanbul: İLKE İlim Kültür Eğitim Vakfı.
• Can, E., & Işık Can, C. (2018). Mesleki ve teknik eğitimde tanıtım ve yöneltme çalışmalarının değerlendirmesi. Social Mentality and Researcher Journal, 4(12), 710-722.
• Can, E. (2019). Türk Eğitim Sistemi: Uluslararası göstergeler. 14. Uluslararası Eğitim Yönetimi Kongresi Tam Metin Bildiri Kitabı, 490-494.
• Canbal, M., Kerkez, B., Suna, E., Numanoğlu, K., & Özer, M. (2020). Mesleki ve teknik ortaöğretimde paradigma değişimi için yeni bir adım: Eğitim programlarının güncellenmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 11(21), 1-26.
• Cerit, Ç., & Porsuk, A. Ö. (2020). Roman çocukları ve okula devamsızlıkları: Kırklareli’de bir okul örneği. Humanistic Perspective, 2(3), 283-295. https://dx.doi.org/10.47793/hp.778134
• Eğitimciler Birliği Sendikası [EBS]. (2021). Eğitime bakış 2021 izleme ve değerlendirme raporu. https://www.ebs.org.tr/ebs_files/files/yayinlarimiz2021/EgitimeBakis2021.pdf (Erişim: 5 Nisan 2022).
• ERG. (2021). Öğrenciler ve eğitime erişim eğitim izleme raporu 2021. https://www.egitimreformugirisimi.org/wp-content/uploads/2010/01/EIR21_OgrencilerveEgitimeErisim.pdf (Erişim: 5 Nisan 2022).
• Girgin, S. (2016). Ortaöğretim öğrencilerinin devamsızlık nedenleri (Balıkesir ili örneği), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi, İstanbul.
• Gökyer, N. (2012). Ortaöğretim okullarındaki devamsızlık nedenlerine ilişkin öğrenci görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(3), 913-938
• Güngör, G. (2019). Mesleki ve teknik ortaöğretimde okul terkinin nedenleri ve çözüm önerileri: Bütüncül bir program önerisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• Köse, N. (2014). Acarlar beldesinde okul terkleri ve devamsızlık sorunu, Yüksek Lisans Tezi. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• MEB. (2019). Millî Eğitim Bakanlığı 2019-2023 stratejik planı. https://ogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_10/21161923_MEB_2019-2023_Stratejik_Plani.pdf (Erişim: 5 Nisan 2022).
• MEB. (2020). T.C. Millî Eğitim Bakanlığı 2019 yılı idare faaliyet raporu. http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_02/28191618_Milli_EYitim_BakanlYYY_2019_YYlY_Ydare_Faaliyet_Raporu_28.02.2020.pdf (Erişim: 5 Nisan 2022).
• MEB. (2021a). 20. Millî Eğitim Şurası. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_12/08163100_20_sura.pdf (Erişim: 5 Nisan 2022).
• MEB. (2021b). Eğitim analiz ve değerlendirme raporları serisi (19): OECD sosyal ve duygusal beceriler araştırması Türkiye ön raporu. https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_09/07170836_No19_-_OECD_Sosyal_ve_Duygusal_Beceriler_Arastirmasi.pdf (Erişim: 5 Nisan 2022).
• MEB. (2022a). Millî Eğitim Bakanlığı istatistikleri örgün eğitim 2021-2022. https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_09/15142558_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2021_2022.pdf (Erişim: 5 Ocak 2023).
• MEB. (2022b). Mesleki eğitim haritası (Kırklareli).http://meslekiegitimharitasi.meb.gov.tr/ogrenci.php?il=39 (Erişim: 5 Ocak 2023).
• MEB. (2022c). Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (2022, 15 Kasım). Resmi Gazete (Sayı: 32014 (Mükerrer)). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/11/20221115-1.htm (Erişim: 8 Ocak 2023).
• Önder, E. (2017). Ortaöğretimde öğrenci devamsızlığı buna dönük okul uygulamaları ve önerilen politikalar. Eğitim ve Bilim, 42(190), 361-378.
• Özbaş, M. (2010). İlköğretim okullarında öğrenci devamsızlığının nedenleri. Eğitim ve Bilim, 35(156), 32-44.
• Özer, M. (2018). 2023 eğitim vizyonu ve mesleki ve teknik eğitimde yeni hedefler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (3), 425-435.
• Öztekin, Ö. (2013). Lise öğrencilerinin devamsızlık nedenlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Öztürk, Z. (2019). Mesleki ve teknik Anadolu Lisesi öğrencilerinin okula yabancılaşmaya yönelik görüşleri ve mesleki eğitime yönelik tutumları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi, Düzce.
• Sağlam, A. Ç., & Dönmez, N. (2016). Meslek liselerinde öğrenci devamsızlığının nedenleri ve olası çözüm yollarına ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-9.
• Sakınç, S. (2013). Öğrenci devamsızlığı nedenleri, sonuçları ve çözüm önerileri. https://zehraemineocguder.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/41/07/974186/dosyalar/2020_01/10115003_Ogrenci_ Devamsizligi_Nedenleri_Sonuclari.pdf?CHK=0511f6cb357f9e0b64ea0d3cf8701c47 (Erişim: 5 Nisan 2022).
• Sönmez, A. (2019). Mesleki ve teknik ortaöğretim okulu öğrencilerinin devamsızlık nedenlerinin incelenmesi (Kastamonu ili örneği), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu.
• Şanlı, Ö., Altun, M., & Tan, Ç. (2015). Okula devamsızlık yapan öğrencilerin devamsızlık sebeplerinin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55), 161-177. https://dx.doi.org/10.17755/esosder.91015
• Tamer, M. A., Özcan, M. (2014). Örgün mesleki ve teknik eğitim sisteminin mesleki eğitimin paydaşlarınca değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 44(203), 205-224.
• TED. (2022). 2021 eğitim değerlendirme raporu. https://tedmem.org/download/2021-egitim-degerlendirme-raporu?wpdmdl=3948&refresh=63ab58e61e1231672173798 (Erişim: 5 Nisan 2022).
• Uzun, K., & Kemerli, Ş. (2019). Ortaöğretim öğrencilerinin devamsızlık nedenleri: Fethiye ilçesi örneği. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 1-19.
• Ünver, G. (2022). Okula devamsızlık ve okul terki nedenleri: Bir meta-sentez incelemesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Medeniyet Üniversitesi, İstanbul.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, K., Şahbaz, O., Demirciler, V. O., Alıç, U., & Koca, M. (2020). Türkiye’de öğrenci devamsızlığı ile ilgili nitel bir araştırma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(3), 1440-1460. https://dx.doi.org/10.33206/mjss.672506