SURE-KONULU TEFSİR BAĞLAMINDA NASR SURESİNE GENEL BİR BAKIŞ
Yıl 2020,
Cilt: 1 Sayı: 1, 76 - 110, 28.04.2020
Nihat Demirkol
Öz
Kur’an, Allah’ın insanlığa gönderdiği son ilahi kitaptır. İçerdiği anlamlar bakımından derin olan bu kitabın en kısa surelerinden bir tanesi Nasr suresidir. Nasr suresi Müslümanların hem toplumsal hem de bireysel problemlerini çözecek metotlar sunmaktadır. Birey ve toplumu birleştiren bu surenin üç ayeti bulunmakta ve üç ayetinde ise üç ana mesaj vurgulanmaktadır. Surenin birinci ayeti siyasi bir ayettir. İkinci ayeti içtimai, üçüncü ayeti ise bireysel yani kulluktur. Birinci ayette ele alınan konu başarıdır. İkinci ayette ise toplumsal değişmeye dikkat çekmektedir. Üçüncü ayetin mevzusu ise bireydir. Bu üç ayet arasında çok kuvvetli bir mana bütünlüğü vardır. Birinci ayetteki başarını devamı için üçüncü ayetteki bireysel kulluğun önemine işaret etmektedir. İkinci ayetteki toplumsal değişme için ise yine bireyin değişmesini işaret etmektedir. Üçüncü ayetteki bireyin başarı kazanabilmesi için ise ikinci ayetteki toplumsal bütünleşmeye yöneltmektedir. Surenin içerdiği bu muhtevayı dikkatle inceleyip tatbik ettiğimizde Müslüman dünyasındaki birçok bireysel ve toplumsal problemin ortadan kalkacağı kanaatindeyiz.
Kaynakça
- Abdulbaki, Muhammed Fuad, Mu’cemu'l-Müfehres li elfazi'l-Kur'an, Kahire, 1945.Abduh, Muhammed, Amme Cüzü Tefsiri, Çev. Ömer Aydın, İst.2012. Asım Efendi, Mütercim, Kamusu Muhit Tercümesi, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, İst. 2013. Bağdadi, Mahmud Şükri Alusi, Ruhu-l Meani, Beyrut, 1971. Bilgiz, Musa, Ayetler ve Sureler Arası Münasebet Said Havva Örneği, Araştırma Yayınları, Ankara, 2006. Buhari, Ebu Abdillah Muhammed b. İsmail, el-Camiu’s-sahih, Mektebetu-l İslamiyye, Beyrut, 1979. Beydavî, Abdullah ibn Ömer ibn Muhammed Nasıruddin, Envâru’t-Tenzil ve Esrâru’t-Te’vil, Çev. Şadi Eren, Işık yay.İst.2013. Ebu’l Ferec, Abdurrahman b. Receb el- Hanbeli, Tefsiri ibn-i Recep el Hanbeli, Daru’l-Asıme, Riyad, 2001, Cevheri, Ebu Nasr İsmail b. Ahmed, Sıhah, Darul hadis, Kahire, 2009. Develioğlu, Ferid Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik, Aydın kitabevi, Ank,1997. Ebu Haka, Ahmed, Mu’cemu’l-Nefaisi’l-Vasit, Dâru’l Nefais, Beyrut,2008. Ebu Hayyan, Muhammed b. Yusuf el-Endulusi, el-Bahru’l-Muhit, Dâru'l-Kutubi'l-İlmiyye, Beyrut, 1993. Fayda, Mustafa ”Fetih” DİA. Ferahidi, Halil b. Ahmet, Kitabu’l-Ayn, Mektebetu Lübnan, Beyrut, 2004. Güneş, Kadir Arapça-Türkçe Sözlük, Mektep Yay. İst. 2011. Hanbeli, Ebu’l Ferec Abdurrahman b. Receb, Tefsiri ibn-i Recep el Hanbeli, Daru-l Asıme, Riyad,2001. Hodgson, Marshall, The Venture Of İslam, (İslam’ın Serüveni), Çev. Birol Çetinkaya, İz Yay, İst. 1995. Nisaburi, Ebu Abdullah b. Hakim, el-Müstedrek Ale’s Sahihayn, Dâru’l Osmaniyye, Beyrut, 2007. Meragi, Ahmet Mustafa Tefsiru’l-Meragi, Mısır,1946. Mevdudi, Ebu'l Ala, Tefhimu’l-Kur’an, Çev. Heyet. İnsan Yay.İst.2015 Mustafa, Nevin Abdülhalik, İslam Düşüncesinde Muhalefet, Çev. Vecdi Akyüz, İz Yay. İst. 1990. Karabaşoglu, Metin, Kur’an Okumaları, İz. Yay. İst. 2016. Kuşeyrî, Talha bin Muhammed Ebu'l Kâsim el-Nişaburi, Letaifu’l-İşarat, Byy,1981. Kurtubî, Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed, Cami’u li-Ahkami’l-Kur’an, Çev. M. Beşir Eryarsoy, Buruç Yay. İst. 2014. İbn Kesir, Ebu'l-Fidâ İsmail İbn Ömer, Tefsiri’l Kur’an’il Azim, Müesse-i Kurtuba, Kahire,2000. İbnü’l Cevzi, Ebu'l-Ferec Ebu Abdurrahman bin Ebi'l Hasan, Zadu’l-Mesir, Mektebetu-l İslamiyye,1984. İbn Aşur, Muhammed b. Tahir, Tahrir ve Tenvir, Tunus, 1984. İslamoğlu, Mustafa, Kur’an’a Göre Esma-i Hüsna, Düşün Yay. İst.2013. İsfehani, Ragıb, Mufredatu fi Garibi’l- Kur’an, Daru’l fikr. Beyrut,2010. Razî, Fahreddin, et-Tefsiru’l-Kebir, (Mefâtihu’l-Gayb,) Daru’l-Fikr, Beyrut, 1981. Semerkendi, Kemaleddin Abdurrezzak Keşaniyyus, Te’vilat-ı Keşşaniyye, Çev. Ali Rıza Doksan yedi, Kadıoğlu Matbaası, Ankara,1998. Semerkandi, Ebu Mansur el-Maturidi, Te’vilatu’l-Kur’an, Beyrut, 2004. Sülemi, Muhammed b. Hüseyni Ezdî, Hakaiku Tefsir, Daru-l Kutubu-l İlmiyye, Beyrut, 2001, Suyuti, Abdurrahman b. Ebi Bekr Celaleddin, el-Itkan fi Ulumi’l-Kur’an, Beyrut, t.s. Sabuni, Muhammed Ali, Safvetü’t-Tefasir, Daru-l Fikr, Beyrut, 2001. Said Nursi, Bediüzzaman, Lemalar, Rnk Neşriyat, İst, 2013. Taberi, Muhammed b. Cerir, -Cami’u-l Beyan an Te’vili Ayi-l Kur’an, Bidaru-l hicr, Beyrut, 1992. Tarihu’l Umem ve’l Muluk, Müessesetü’l- Alemü’l- Matbaa, Beyrut,1989. Topaloğlu, Bekir “Hamd”, DİA. Tirmizi, Ebu İsa Muhammed b. İsa, Camiu’s-Sahih, Daru-l hadis, Kahire, 2005. Tümer, Günay, “Din” DİA. Yakup, Ebi Tahir b., Tenviru’l Mikbas min Tefsir’i İbn’i Abbas, Daru’l Fikr, Beyrut, 2001. Yazır, Elmalılı M. Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, Eser Neşriyat, İst, 1979. Yurdagül, Metin “Tesbih”, DİA Zerkeşi, Bedreddin Muhammed b. Abdullah, Burhan fi Ulumu-l Kur’an, Daru-l Hadis, Kahire,1985. Zeccaci, Ebu’l-Kasım Abdurrahman b. İshak Nihavendi, İştikaku Esmâ’illâh, Beyrut,1986. Zemahşeri, Ebi Kasım Mahmut b. Ömer, el-Keşşaf, Mektebetu-l Abikan, Riyad,1997.