MUHTELİF TANIMLARI BAKIMINDAN KIRÂAT VE İLGİLİ KAVRAMLARI ÜZERİNDE DETAYLI BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 3, 668 - 683, 24.09.2024

Rukiye Geçit

Öz

Bu çalışmada kırâat ilmi ile alakalı klasik ve modern kaynaklardan yola çıkarak bu ilmin temel kavramı olan kırâat kelimesinin lügavî ve ıstılahî anlamları ile birlikte kırâat âlimlerinin ortaya koydukları tarifler incelenmiştir. Ayrıca k-r-e maddesinden türemiş kırâat kavramları ve benzer manaları ifade eden ilgili terimler üzerinde durularak bu ilmin konularının muhtevasının ve ihâtasının sınırları belirlenmeye çalışılmıştır.
Makale iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde kırâat ve kırâat İlminin tanımı ele alınmış olup kırâatin oluşum ve gelişim sürecine de değinilerek tarihsel birikim zikredilmeye gayret edildi. İkinci bölümde ise kırâat ile ilgili bazı kavramların ıstılâhi tanımları verilerek açıklamalı bilgiler verilmeye çalışıldı.
Çalışma ile ilgili yurt içinde ve yurt dışında yapılan kırâat birikiminden istifade edilmeye çalışıldı. Hususen klasik kıraat kaynaklarından ve bunun yanı sıra ikincil kaynak denilen son dönemde yapılmış, önemli farklı bakış açıları ve yorumlar içeren zengin kaynaklardan da faydalanmaya çalışıldı.
Anahtar Kelimeler: Kur’an, Kırâat, Kâri, Mukrî











Citation: 0009-0001-8924-8031, Geçit, Rukiye, (2024).
Abstract: In this study, based on the classical and modern sources related to the science of recitation, the definitions put forward by the scholars of recitation were examined together with the lexical and divine meanings of the word recitation, which is the basic concept of this science. In addition, the concepts of recitation derived from the article k-r-e and related terms expressing similar meanings have been emphasized and the limits of the content and ihâta of the subjects of this science have been tried to be determined.
The article consists of two parts. In the first part, the definition of recitation and the science of recitation was discussed, and the formation and development process of recitation was also mentioned and historical accumulation was tried to be mentioned. In the second part, it was tried to give explanatory information by giving definitions of some concepts related to recitation.
It was tried to benefit from the accumulation of recitation in the country and abroad related to the study. In particular, it was tried to benefit from classical recitation sources, as well as rich sources called secondary sources, which have been made in the recent period and contain important different perspectives and interpretations.

Keywords: Qur'an, Recitation, Qari, Muqri

Anahtar Kelimeler

Kur’an, Kırâat, Kâri, Mukrî

Kaynakça

• Ağırbaş, A. Kırâatte Eğitim-Öğretim Geleneği ve Günümüzdeki Uygulamalar, DİB. Ankara, 2022.
• Akdemir, M.A., Kırâat İlmi Eğitim ve Öğretim Metotları., İFAV, İstanbul, 2021.
• Alu İsmail, N.M., İlm’ül Kırâat Neş’etuhu Etvaruhu Eseruhu Fil Ulumiş-Şer’iyye, Mektebetüt- Tevbe, Riyad, 1998.
• ---------------------, Kırâat İlmi (Doğuşu Gelişmesi ve İslami İlimlere Etkisi). Kimlik Yayınları, Kayseri, 2021.
• Aydın, Z.A., Kur’ân’ın Metinleşme Tarihi. Ankara Okulu, Ankara, 2022 .
• Birışık, A., Kırâat İlmi ve Tarihi, Bursa, Diyanet Vakfı Yayınları, 2004.
• -------------, “ Kırâat”, İslam Ansiklopedisi,25/425-432, Ankara, 2022.
• -------------, “ Kur’ân” İslam Ansiklopedisi,26/383-388,Ankara, 2002.
• Çetin, A.,. Kırâatların Tefsire Etkisi, Ensar, İstanbul, 2020.
• --------------, Kur’ân-ı Kerim’in İndirildiği Yedi Harf ve Kırâatlar, Ensar, İstanbul, 2023.
• Dabbâ, N.A.M., el-İdâe Fî Beyâni Usûli’l-Kırâe, El Mektebü’l-Ezheriyye, Mısır, 1999.
• Demirci, M., Kur’ân Tarihi, İFAV, İstanbul, 2023.
• Dânî, Ebû Amr,. et-Teysîr fi’l-kırââti’s- Seb’, Daru’l İbn Kesîr, Beyrut, 2016.
• Fadli, A.,Tarihu’l Kırââti’l Kur’âniyye, Dâru’l Kalem, Beyrut, ts.
• Ğanim Kadurî, el- Hamed, Şerhi’l-Mukaddimeti’l-Cezerî, Dâru’l Vakfi Edvai Şâtıbiyeti Linneşr, Cidde, 2022.
• Halîl b. A., Kitâbü’l-Ayn, Dâru’l- Kütubi’l-İlmiyye, Beyrut, 2003.
• İbn’ül Cezerî., en-Neşr fi’l-kırâ’ati’l- aşr’, Dâru’l- Kütubi’l-İlmiyye, Beyrut, 2016.
• İbn Hâleveyh., el-Hücce Fi Kırâatis-Seb’, Dâru’l- Kütubi’l-İlmiyye, Beyrut, 2021.
• İbn Mâce., es-Sünen, Dâru’l- Kütubi’l-Arabiyye,yy., 2022.
• İbn Mücâhid., Kitâbü’s- Seb’a, Dâru’l -Mearif, Kahire, 2009.
• Karaçam, İ., Kur’ân-ı Kerîm’in Faziletleri ve Okunma Kâideleri. İFAV, İstanbul, 2023.
• Kattan, Menna’, Ulûmu’l Kur’ân Kaynaklarında Kırâat İlmi “ .İlahiyat 367, Ankara,1-17, 2019.,
• -----------------------Mebahis Fi Ulûm’il-Kur’ân, Mektebetü Vehbe, Kahire, ts.
• Koyuncu, R., “Ulûmu’l Kur’ân Kaynaklarında Kırâat İlmi,” İlahiyat 367, Ankara, 2019.
• Kütükoğlu, A., “Kastallânî’nin “ Letâifü’l İşârat…“ Adlı Eserinin Kırâat İlmindeki Yeri”, Harran üniv, 2017.
• Maşalı, M. E., Tarihi ve Temel Meseleleriyle Kırâat İlmi, OTTO, Ankara, 2022.
• Müslim b. H., (R. Sabrî İbn Ebi A.)., Sahîh-i Müslim, Dâru’l Hadaratu Lin- Neşr ve Tevzi’, Riyad, 2015.
• Pakdil, R., Ta’lim Tecvid ve Kırâat, İFAV, 2023, İstanbul.
• Temel, N., Kırâat ve Tecvîd Istılâhları, İstanbul, 2020.
• Sehâvî, E.Ş.A., Cemâlü’l-Kurrâ ve Kemâl’ül- İkrâ, Dâru’l- Kütubi’l-İlmiyye, Beyrut, 2011.
• Ünal, M., Kur’ân'ın Anlaşılmasında Kırâat Farklılıklarının Rolü, Hacıveyiszade İlim ve Kültür Vakfı, Konya, 2019.
• Yazır, E.H., Kur’ân-ı Kerim ve Yüce Meâli, Sarmaşık Yayınevi, İstanbul, 2004.
• Zerkeşî, B., el-Burhân fi Ulûmi’l- Kur’ân, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut,1957.
• Zürkânî, M.A., Menâhilü’l-‘İrfân, Matbaatu Îsâ el- Bâbî el-Halebî ve Şürekâuhû, 3.Baskı, yy.,ts.,1995.