6306 sayılı Kanun Kapsamında Konumsal Yapı Değişiminin Yıllara Göre Elektrik Tüketim Boyutuyla İncelenmesi: Uşak İli Örneği

Yıl 2020, , 72 - 80, 01.04.2020

Fatih Taktak , Mehmet Ilı

https://doi.org/10.29128/geomatik.571957

Öz

Son dönemlerde dünyada olduğu gibi Türkiye’de de gündemin
önemli maddelerinden biri kentsel dönüşüm ve yenileme olgusudur. Ülkemizde 1950
yılından itibaren kanuni düzenlemelerde yeri olan kentsel dönüşüm konusu, 2012
yılında yürürlüğe giren “6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların
Dönüştürülmesi” kanunuyla odak noktası haline gelmiştir.

Bu kanun çerçevesinde, Uşak ili merkezde uygulamaya konulan
kentsel yenileme sonucunda riskli yapılar (kerpiç, ahşap veya kagir yapılar
vb.) yıkılarak yerine daha modern ve bölge ihtiyaçlarına uygun ( İmar planına
uygun konut veya apart daireler vb.) konutlar yapılmıştır. Eski yapılar
genellikle tek katlı ya da 2 katlı (1-2 daireli) olması nedeniyle elektrik
tüketimi konumsal boyutta daha az kullanılmaktaydı. Fakat 6306 sayılı kanunun
çıkışından öncesi ve sonrası; 2010 ile 2016 yılları arasında bakıldığında, imar
durumuna göre yapılan yeni yapılar 3-5 katlı daire yada apart daire şeklinde
bitişik nizam olması sebebiyle, konumsal olarak bağımsız daire ve kişi
sayısındaki artışında etkisiyle elektrik enerjisi tüketimindeki değişim ilgili
yıllarda dikkat çekmektedir. Bu amaçla çalışmada; Uşak ilinde 2010-2016 yılları
arası kentsel yapı olarak ekonomik ömrünü tamamlamış bitişik nizam imar
düzenine sahip ve konut yapılanmasının hızlı olduğu Ünalan mahallesindeki konut
oluşumunun elektrik tüketim yoğunluğuna göre, yıllar içindeki artış konumsal
veri analiz yapılarak değişimin tespiti yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

6306 sayılı kanun, kentsel yenileme, elektrik enerjisi tüketimi, konumsal veri analiz

Teşekkür

Çalışmaya; verilerini vererek destek sağlayan OEDAŞ kurumuna teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Adilhan, Ö. ve Ünverdi, L. (2018). Kentsel Yenileme Sürecinde Kentsel Tasarımın Önemi: Aydın-Söke Örneği. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 226-261.
• Aydinli, H. I. ve Turan, H. (2012). Kuramsal ve yasal çerçevede Türkiye’de kentsel dönüşüm. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (28), 61-70.
• Bentley, I. (2004). Urban transformations: Power, people and urban design. Routledge.
• Bilecen, T. (2015). Yeni Afet Yasasında Hukuksal ve Demokratik Esneklik. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(3), 145-158.
• Bozkurt, A. U. (2008). Yenilenebilir enerji kaynaklarının enerji verimliliği açısından değerlendirilmesi. (Doctoral dissertation), DEÜ Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Çelik, A. (2013). Yerel Özerklik Açısından 5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun Genel Bir Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 17-28.
• Daşkıran, F. ve Ak, D. (2015). 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Kentsel Dönüşüm. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13(3), 264-268.
• El-Hawary, M. E. (2018). Electrical energy systems. Crc Press.
• Farías, I. ve Bender, T. (Eds.). (2012). Urban assemblages: How actor-network theory changes urban studies. Routledge.
• Genç, F. N. (2008). Türkiye’de kentsel dönüşüm: Mevzuat ve uygulamaların genel görünümü. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 115-130.
• Haliloğlu, E. Y. ve Tutu B., E. (2018). Türkiye İçin Kısa Vadeli Elektrik Enerjisi Talep Tahmini. Journal of Yasar University, 13, 51.
• Kar, M., Ağır, H., Türkmen, S. (2018). Gelişmekte Olan Ülkelerde Elektrik Tüketimi ile Ekonomik Büyüme İlişkisinin Ekonometrik Tahmini. ICPESS 2018 PROCEEDINGS Volume 2: Economic Studies, 305.
• Kara, M. A., ve Ciğerlioğlu, O. (2018). Türkiye’de İl Düzeyinde Elektrik Tüketimi ile GSYİH Arasındaki İlişkinin Mekânsal Analizi. ICPESS 2018 PROCEEDINGS, Volume 2: Economic Studies, 269.
• Kaplan, O. (2017). 5366 Sayılı Kanun Kapsamında Yenileme Alanlarında Gerçekleştirilen Kentsel Dönüşüm Süreci Üzerine Bir Deneme. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 7(2), 275-304.
• Kocaoğlu, M. ve Sert, S. (2018). Kentsel Sürdürülebilirlik Kavramı Ve Kentsel Sürdürülebilirliğin Sağlanmasında Kent Konseylerinin Rolü Üzerine Bir Değerlendirme. Strategic Public Management Journal, 4(8), 52-61.
• McPhearson, T., Iwaniec, D. M., ve Bai, X. (2016). Positive visions for guiding urban transformations toward sustainable futures. Current opinion in environmental sustainability, 22, 33-40.
• Özbek, N. ve Uluoğlu, B. (2018). Geleneksel Konut Dokusunun Değişim Süreci ve Sürdürülebilirliği. Yaşam Dünyası Bağlamında Kastamonu-Kırkçeşme Caddesi’nin Analizi. tasarım+ kuram dergisi, 14(25), 78-100.
• Özgür, T. ve Özgür, Ö. (2018). 6306 Sayılı Kanun Çerçevesinde Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Mekansal Deneyimi: Ordu İli Örneği. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (ODÜSOBİAD), 8(1), 211-227.
• Özyurt, G. ve Karabalık, K. (2009). Enerji verimliliği, binaların enerji performansı ve Türkiye’deki durum. TMMOB, İnşaat Mühendisleri Odası, Türkiye Mühendislik Haberleri, 457(54), 32-34.
• Parlak, B. (2018). Sürdürülebilir kalkınma ve kentli hakları perspektifinden kent kültürü ve kent kimliğinin dönüşümü: Bir proje örneği. TESAM Akademi, 11-48.
• Saatçi, M. ve Dumrul, Y. (2013). Elektrik tüketimi ve ekonomik büyüme ilişkisinin dinamik bir analizi: Türkiye örneği. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(2), 1-24.
• Yomralıoğlu, T. (2013). Kentsel Dönüşüm için Coğrafi/Kent Bilgi Sistemleri. 1. Uluslararası Kentsel Dönüşüm Sempozyumu, 7-8 Ekim, Ankara.
• Trencher, G. P., Yarime, M. ve Kharrazi, A. (2013). Co-creating sustainability: cross-sector university collaborations for driving sustainable urban transformations. Journal of Cleaner Production, 50, 40-55.
• Turgay, T. (2018). Yeşil Tasarım ve Sürdürülebilir Mimari İle Kentsel Yenileme. İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi, 7(2), 131-142.
• Uğur, L. O., Aliefendioğlu, Y. ve Saka, M. (2016). Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun'a göre riskli yapı tespitinde karşılaşılan uygulama problemlerinin vaka tabanlı incelenmesi: Tekirdağ ili örneği. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4(1).
• Uzgören, E. ve Özer, P. (2018). Avrupa Birliği Ülkelerinde Sanayi ve Konut Sektörü Elektrik Enerjisi Talebinin Fiyat Esnekliği Tahmini. Journal of Kastamonu University Faculty of Economics and Administrative Sciences, 20/4, 39, 58, 2.
• Ülger, N. E. (2010). Türkiye'de arsa düzenlemeleri ve kentsel dönüşüm. Nobel Yayın Dağıtım.
• Yenice, M. S. (2016). Türkiye’nin kentsel dönüşüm deneyiminin tarihsel analizi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 16(1), 76-88.