Öz
Birçok
mühendislik projesi, kuruluş ve ülkeler yeryüzündeki konumları nedeniyle veya
çalışma amaçlarına göre birbirlerinden farklı koordinat sistemleri kullanır.
Günümüzde genellikle, daha önce yerel koordinat sistemleri ile belirlenmiş olan
konum değerlerinin ve harita altlıklarının, global koordinat sistemleri
üzerindeki karşılıklarına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu durum datum dönüşümü
yapmayı gerektirmektedir. Çeşitli koordinat sistemlerine ait verilerin diğer
bir sistemdeki karşılığı bulunmak istendiğinde datum dönüşümü uygulanır. Datum
dönüşümleri yapılırken benzerlik, afin ve projektif dönüşüm yöntemleri
kullanılabilir. Her bir yöntem için ayrı işlem adımları uygulanır ve aynı işlem
için sonuçlar farklı olabilir. Arazi koordinatlarının dönüşümünde benzerlik
dönüşümü yaygın olarak kullanılırken, fotogrametri ile kartografya alanlarında
afin ve projektif dönüşüm yöntemleri sıklıkla kullanılır. Bu çalışmada iki farklı
koordinat sistemindeki karşılıkları bilinen noktalar ile arazi koordinatlarının
iki boyutlu dönüşüm uygulamaları incelenmiştir. Hesaplamalar MS Excel ortamında
yapılmış olup dayanak noktalarının konumları ile uygulanan yöntemler arasında
karşılaştırmalar yapılmıştır. Uygulamalar sonucunda arazi koordinatlarının
dönüşümünde projektif dönüşüm yönteminin uygun olabileceği belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
datum dönüşümleri koordinat dönüşümleri benzerlik dönüşümü afin dönüşümü projektif dönüşüm
Kaynakça
- Aksoy, A. (1999). Jeodezide Değişimler. Harita ve Kadastro Mühendisliği Dergisi, 86, 40-60.
- Akyılmaz, O., Acar, M., & Özlüdemir, M. T. (2007). Koordinat Dönüşümünde En Küçük Kareler Ve Toplam En Küçük Kareler Yöntemleri. HKM Jeodezi, Jeoinformasyon ve Arazi Yönetimi Dergisi, 97, 15-22.
- Başçiftçi, F., & İnal, C. (2008). Jeodezide Kullanılan Bazı Koordinat Dönüşümlerinin Programlanması. J. Fac. Eng. Arch. Selcuk Univ, 23(1), 27-40.
- Deniz, R., Çelik, R., N., Kutoğlu, H., Özlüdemir, M., T., Demir, C., & Kınık, İ. (2012). Büyük Ölçekli Harita ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliği: TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası.
- A DOD Glossary of Mapping, Charting and Geodetic Terms. (1967). Washington: U. S. Army Topographic Command.
- Even-Tzur, G. (2000). Datum Definition for GPS Networks. Survey Review, 35(277), 475-486.
- Featherstone, W., & Vanicek, P. (1999). The Role of Coordinate Systems, Coordinates and Heights in Horizontal Datum Transformations. Australian surveyor, 44(2), 143-150.
- Geodetic Glossary. (1986). Rockville, MD: National Geodetic Survey.
- Ghilani, C. D. (2011). Adjustment Computations: Spatial Data Analysis: John Wiley & Sons.
- Hofmann-Wellenhof, B., Lichtenegger, H., & Wasle, E. (2007). GNSS – Global Navigation Satellite Systems (1 ed.): Springer-Verlag Wien.
- Kahveci, M., & Yıldız, F. (2012). GPS/GNSS: Uydularla Konum Belirleme Sistemleri: Teori ve Uygulama (5 ed.): Nobel.
- Kraus, K. (2007). Fotogrametri Cilt 1 (O. Altan, S. Külür, G. Toz, H. Demirel, Z. Duran, & M. Çelikoyan, Trans.). İstanbul Teknik Üniversitesi: Nobel Yayın Dağıtım.
- Kwon, J. H., Bae, T.-S., Choi, Y.-S., Lee, D.-C., & Lee, Y.-W. (2005). Geodetic Datum Transformation to The Global Geocentric Datum for Seas and Islands Around Korea. Geosciences Journal, 9(4), 353-361.
- Mitsakaki, C., Agatza-Balodimou, A., & Papazissi, K. (2006). Geodetic Reference Frames Transformations. Survey Review, 38(301), 608-618.
- Ogaja, C. A. (2011). Applied GPS for Engineers and Project Managers.
- Şişman, Y., & Dilaver, A. (2005). Datum Dönüşümünde Kalite Kontrol. Paper presented at the 10. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara.
- Uzun, Y. (2003). Üç Boyutlu Astrojeodezik Dik Koordinat Sistemlerinde Dönüşüm Modelleri ve Uyuşumsuz Ölçü Gruplarının Belirlenmesi Yöntemlerinin Karşılaştırılması. (Doktora Tezi), Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
- Üstün, A. (1996). Datum Dönüşümleri. (Yüksek Lisans Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
- Vaníček, P., & Steeves, R. R. (1996). Transformation of Coordinates Between Two Horizontal Geodetic Datums. Journal of Geodesy, 70(11), 740-745.
Ayrıntılar
| Konular | Mühendislik |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Nisan 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 3 Sayı: 1 |