Yıl 2019, Cilt 4, Sayı 2, 147 - 159, 01.08.2019

Merve ŞİMŞEK Seda ÖZARPACI Uğur DOĞAN

https://doi.org/10.29128/geomatik.511758

Öz

Yer Kabuğu Hareketlerinin Belirlenmesinde Web Tabanlı Çevrimiçi GNSS Servislerinin Performans Analizi

Öz

Bu çalışmada, web tabanlı çevrimiçi değerlendirme servislerinin tektonik uygulamalarda kullanılabilirliği ve doğruluk performanslarının ölçülmesi amaçlanmıştır. Bu amaç kapsamında, 23 Ekim 2011 Van depreminin deprem anı yatay deformasyonlarının belirlenmesi için deprem bölgesinde bulunan TUSAGA-AKTİF ağına ait 12 GNSS istasyonunun gözlem verisi web tabanlı çevrimiçi değerlendirme servislerinden AUSPOS, OPUS ve CSRS-PPP ile analiz edilmiştir. Web tabanlı çevrimiçi değerlendirme servislerin doğruluk performanslarını ölçmek için, aynı istasyonların verileri GAMIT/GLOBK yazılımı ile değerlendirilip deprem anı yatay deformasyonlar belirlenerek iki çözüm arasındaki sonuçlar karşılaştırılmıştır.

GAMIT/GLOBK yazılımından elde edilen deprem anı yatay deformasyonlar ile belirtilen servislere göre elde edilen sonuçlar incelendiğinde, istasyonların yer değiştirme vektör büyüklükleri ve yönleri bakımından uyumlu olduğu, iki çözüm arasındaki yatay deformasyon farklarının istatistiksel olarak anlamsız olduğu saptanmıştır. Ayrıca, her iki çözüm ile elde edilen deprem anı yatay deformasyonlar kullanılarak iki boyutlu gerinim analizi yapılmıştır. Gerinim analizi sonucunda çözümlerden elde edilen asal gerinim parametrelerinin genel olarak uyumlu oldukları ve asal gerinim parametreleri arasındaki farkların 0.04 µstrain değerinin altında olduğu görülmüştür.

Elde edilen sonuçlara göre, sürekli istasyonların, web tabanlı çevrimiçi değerlendirme servisleri tarafından elde edilen koordinat çözümleri tektonik çalışmalarda kullanılabilecek düzeyde yüksek doğrulukta olduğu saptanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

23 Ekim 2011 Van Depremi, Deprem Anı Deformasyonu, GAMIT/GLOBK, Gerinim Analizi, Web Tabanlı Online GNSS Değerlendirme Servisleri

Kaynakça

• Abdallah, A., Schwieger, V. (2016). Static GNSS precise point positioning using free online services for Africa. Survey review, 48 (306), 61–77.
• Altıner , Y., Söhne, W., Güney, C., Perlt, J., Wang, R. ve Muzli, M., (2013). A geodetic study of the 23 October 2011 Van, Turkey earthquake, Tectonophysics, 588, 118-134.
• Aydın C. , Uygur S.Ö., Çetin S., Özdemir A. ve Doğan U. (2017). Ability of GPS PPP in 2D deformation analysis with respect to GPS network solution. Survey Review. doi: 10.1080/00396265.2017.1415664
• Bahadur, B., Üstün, A. (2014). İnternet tabanlı Gnss veri değerlendirme servisleri. Harita Dergisi, 80(152), 40-50.
• Brunner, F.K. (1979). On the analysis of geodetic network for the determination of the incremental strain tensor. Survey Review, 25, 56-67.
• Dach, R., Lutz, S., Walser, P., & Fridez, P. (2015). Bernese GNSS software version 5.2. User manual. Bern: Astronomical Institude, University of Bern, Bern Open Publishing. doi:10.7892/boris.72297; ISBN: 978-3-906813-05-9.
• Doğru, A.D., Duman, H., Şanli D.U., Berber M.M. (2018). Efficiency of OPUS-RS solutions. Survey Review, doi.org/10.1080/00396265.2017.1405495.
• Dogan, U., Demir, D., Cakır, Z., Ergintav, S., Ozener, H., Akoğlu, A.M., Nalbant, S.S. ve Reilinger, R. (2014). Postseismic deformation following the Mw 7.2 October 23, 2011 Van earthquake (Turkey): evidence for aseismic fault reactivation. Geophys. Res. Lett., 41(7), 2334–2341.
• Elliott, J. R., Copley, A. C., Holley, R., Scharer, K. ve Parsons, B. (2013). The 2011 Mw 7.1 Van (Eastern Turkey) earthquake. Journal of Geophysical Research, 118 (4), 1619- 1637.
• Emre, Ö., Duman, S. Ozalp, F. Tokay, Kuşçu, I. (2013). Active fault map of Turkey with explanatory text Rep. General Directorate of Mineral Research and Exploration, Ankara, Turkey.
• Feigl, K.N., King, R.W., Jordan, T.H. (1997). Geodetic Measurements of Tectonic Deformation in the Santa Maria Fault and Thrust Belt, Califoria, JGR, 95, 2679-2699.
• Ghoddousi-Fard, R., Dare, P. (2006). Online GPS processing services: an initial study, GPS Solutions, 10(1), 12-20.
• Herring, T. A., King, R. W., Floyd, M. A., McClusky, S. C. (2015). GAMIT/GLOBK Reference Manual, Release 10.6.
• Jamieson, M., & Gillins, D. T. (2018). Comparative Analysis of Online Static GNSS Postprocessing Services. Journal of Surveying Engineering, 144(4), 05018002.
• Kakkuri, J. ve Chen, R. (1990). Four dimensional adjustment of the finnish first order triangulation: results of a test computation. Lecture Notes in Earth Sciences, 29, Springer Verlag.
• Mahmoud, K. (2018). Accuracy assessment of free web-based online GPS processing services and relative GPS solution software. Journal of Geomatics, 12(1), 82-88.
• Mulic, M., Krdzalic, D., Donlagic, E., ve Bilajbegovic, A. (2013) Possibilities and benefit of the online GNSS PPP free services for GNSS applications the accuracy and reliability.United Nations/Croatia Workshop on the Applications of Global Navigation Satellite Systems, Baska, Krk Island, Croatia.
• Ocalan, T.,Erdogan, B., ve Tunalioglu, N. (2013). Analysis of web-based online services for GPS vd. Relative and Precise Point Positioning techniques. Boletim De CienciasGeodesicas, 19(2), 191-207.
• Prescott, W.H. (1976). An extension of Frank’s Method for obtaining crustal shear strains from survey data. Bull. Seismol. Soc. Amer., 66, 1847-1853.
• Subaşı, K., Alkan R.M. (2011). İnternet Tabanlı GPS Değerlendirme Servislerinin Doğruluk Analizi: İstanbul Örneği, 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı , 18-22 Nisan 2011, Ankara.
• Subaşı, H.K. (2011). İnternet-tabanlı gps değerlendirme servislerinin doğruluk ve performans analizi: İstanbul Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Tiryakioglu, İ., Yavasoglu H., Uğur, M. A., Ozkaymak, C., Yılmaz M., Kocaoglu , H., Turgut. (2016). B.Analysis of October 23 (Mw 7.2) and November 9 (Mw 5.6), 2011 Van Earthquakes Using Long-Term GNSS Time Series. Earth Scıences Research Journal, 21(3), 147-156.
• Tsakiri, M. (2008). GPS Processing Using Online Services. Journal of Surveying Engineering, 134(4), 115-125.
• Wang, G., Soler, T. ( 2012). OPUS for horizontal subcentimeter-accuracy landslide monitoring: case study in the Puerto Rico and Virgin Islands region. Journal of Surveying Engineering, 138 (3), 143-153.
• Wang, G., Soler, T. (2013). Using opus for measuring vertical displacements in Houston, Texas, Journal of Surveying Engineering, 139 (3), 126-134.
• Wang, C., Ding, X., Li, Q., Shan, X., Zhu, W., Guo, B. ve Liu, P. (2015). Coseismic and postseismic slip models of the 2011 Van earthquake, Turkey, from InSAR, offsettracking, MAI, and GPS observations. Journal of Geodynamics, 91, 39–50.
• Wang, G., Soler, T. (2015). measuring land subsidence using GPS: ellipsoid height versus orthometric height. Journal of Surveying Engineering, 141 (2), 05014004.
• Wessel, P., Smith, W. H., Scharroo, R., Luis, J., & Wobbe, F. (2013). Generic mapping tools: improved version released. Eos, Transactions American Geophysical Union, 94(45), 409-410.
• Yigit, C O. (2016). Experimental assessment of post processed kinematic precise point positioning method for structural health monitoring. Geomat Nat Hazards Risk, 7, 363-380.
• Zhang, K., Hu, Y., Liu, G., Wu, F. ve Deakin, R. (2005). Deformation monitoring and analysis using victorian regional CORS data. Journal of Global Positioning Systems, 4(1+2), 129-138.
• URL1. https://sideshow.jpl.nasa.gov/post/links/ZECK.html (indirme tarihi: 10.12.2018)