Kültür varlıklarının yersel lazer tarama yöntemi ile dijital dokümantasyonu: Zonguldak Uzun Mehmet Anıtı örneği

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 2, 139 - 148, 15.08.2022

Mustafa Özendi

https://doi.org/10.29128/geomatik.917528

Cited By: 7

Öz

Kültür varlıklarının korunması ve gelecek nesillere aktarılması büyük önem taşımaktadır. Bu aktarım için varlığın dijital dokümantasyonunun yapılmış olması gerekmektedir. Böylece zarar gören kültür varlığının restorasyonu için projelendirme gerçeğe uygun olacaktır. Bu çalışmada Yersel Lazer Tarayıcı (YLT) kullanılarak kültür varlıklarının dijital dokümantasyon adımları detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Çalışmada Zonguldak’ta bulunan Uzun Mehmet Anıtı kullanılmıştır. Çalışmada 13 adet tarama gerçekleştirilmiştir. Birleştirme ve hatalı noktaların temizlenmesinden sonra 3 boyutlu (3B) yüzey model oluşturulmuştur. Bu yüzey modeli kullanılarak ihtiyaca yönelik olarak uygulamalar yapılmıştır. Projelere temel olmak üzere CAD çizimleri yapılmıştır. Ayrıca 3B yazıcı kullanılarak anıtın ≈1/100 ölçeğinde gerçek modelinin baskısı alınmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Kültür Varlığı, Yersel Lazer Tarama, 3B Yüzey Modeli, 3B Yazıcı

Teşekkür

Yazar, bu çalışmaya yardımları dolayısıyla Arş. Gör. Dr. Çağlar BAYIK’a, Harita Yüksek Müh. Ali CAM’a ve Bilgisayar Mühendisi Orhan Yurttaş’a teşekkür eder.

Kaynakça

• 3DSystems (2021). Geomagic Wrap 3D Scanning Software. https://www.3dsystems.com/software/geomagic-wrap, Erişim Tarihi 09.03.2021
• Aicardi I, Chiabrando F, Maria Lingua A & Noardo F (2018). Recent trends in cultural heritage 3D survey: The photogrammetric computer vision approach. Journal of Cultural Heritage, 32, 257-266. doi: https://doi.org/10.1016/j.culher.2017.11.006
• Akca D (2012). 3d Modeling of cultural heritage objects with a structured light system. Mediterranean Archaeology and Archaeometry, 12, 139.
• Alptekin A, Çelik M Ö & Yakar M (2019). Anıtmezarın yersel lazer tarayıcı kullanarak 3B modellenmesi Turkey Lidar Journal, 1(1), 1-4.
• Alptekin A, Fidan Ş, Karabacak A, Çelik M Ö & Yakar M (2019). Üçayak Örenyeri'nin yersel lazer tarayıcı kullanılarak modellenmesi. Turkey Lidar Journal, 1(1), 16-20.
• Besl P & McKay N (1992). A method for Registration of 3-D Shapes. IEEE Transactions on Pattern Analysis and Machine Intelligence (PAMI), 14(2), 239 - 256. doi: 10.1109/34.121791
• Carrea D, Abellan A, Humair F, Matasci B, Derron M-H & Jaboyedoff M (2016). Correction of terrestrial LiDAR intensity channel using Oren–Nayar reflectance model: An application to lithological differentiation. ISPRS Journal of Photogrammetry and Remote Sensing, 113, 17-29. doi: 10.1016/j.isprsjprs.2015.12.004
• Cerit A T & Kör M B (2020). Konya Teknik Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi rölöve projesinin lazer tarama yöntemiyle hazırlanması. Turkey Lidar Journal, 2(1), 10-14.
• Çelik M Ö, Hamal S N G & Yakar İ (2020). Yersel Lazer Tarama (YLT) Yönteminin Kültürel Mirasın Dokümantasyonunda Kullanımı: Alman Çeşmesi Örneği. Türkiye Lidar Dergisi, 2(1), 15-22.
• Edelsbrunner H, Facello M A, Fu P, Qian J & Nekhayev D V (1998). Wrapping 3D scanning data.
• Fryskowska A, Walczykowski P, Deliś P & Wojtkowska M (2015). ALS and TLS data fusion in cultural heritage documentation and modeling. ISPRS - International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, XL-5/W7, 147-150. doi: 10.5194/isprsarchives-XL-5-W7-147-2015
• Gomes L, Bellon O R P & Silva L (2014). 3D reconstruction methods for digital preservation of cultural heritage: A survey. Pattern Recognition Letters, 50, 3-14. doi: 10.1016/j.patrec.2014.03.023
• Gruen A & Akca D (2005). Least squares 3D surface and curve matching. ISPRS Journal of Photogrammetry and Remote Sensing, 59(3), 151-174. doi: 10.1016/j.isprsjprs.2005.02.006
• Hebert M & Krotkov E (1992). 3D Measurements From Imaging Laser Radars: How Good are They? Image and Vision Computing, 10(3), 170-178. doi: http://dx.doi.org/10.1016/0262-8856(92)90068-E
• Jaakkola A, Kaasalainen S, Hyyppä J, Niittymäki H & Akujärvi A (2008). Intensity Calibration and Imaging with SwissRanger SR-3000 Range Camera. Paper presented at the Proceedings of the ISPRS Congress Beijing 2008.
• Junior J D O S, Vrubel A, Bellon O R P & Silva L (2012). 3D reconstruction of cultural heritages: Challenges and advances on precise mesh integration. Computer Vision and Image Understanding, 116(12), 1195-1207. doi: 10.1016/j.cviu.2012.08.005
• Kaasalainen S, Kukko A, Lindroos T, Litkey P, Kaartinen H, Hyyppa J & Ahokas E (2008). Brightness Measurements and Calibration With Airborne and Terrestrial Laser Scanners. Geoscience and Remote Sensing, IEEE Transactions on, 46(2), 528-534. doi: 10.1109/TGRS.2007.911366
• Kültürportalı 2013. Uzun Mehmet Anıtı - Zonguldak. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/zonguldak/gezilecekyer/uzun-mehmet-aniti, Erişim Tarihi:09.03.2021
• Lichti D D (2010). Terrestrial laser scanner self-calibration: Correlation sources and their mitigation. ISPRS Journal of Photogrammetry and Remote Sensing, 65(1), 93-102. doi: 10.1016/j.isprsjprs.2009.09.002
• Madrigal A C (2019). The Images That Could Help Rebuild Notre-Dame Cathedral https://www.theatlantic.com/technology/archive/2019/04/laser-scans-could-help-rebuild-notre-dame-cathedral/587230/, Erişim Tarihi: 09.03.2021
• Natura (2019). TARİH GÖBEKLİTEPE İLE YENİDEN YAZILIYOR http://www.naturadergi.com/anasayfa/tarih-gobeklitepe-ile-yeniden-yaziliyor/, Erişim Tarihi:09.03.2021
• Ozendi M, Akca D & Topan H (2017). A generic point error model for TLS derived point clouds. Paper presented at the SPIE Optical Metrology, Münih / Almanya.
• Soudarissanane S (2016). The geometry of terrestrial laser scanning; identification of errors, modeling and mitigation of scanning geometry. Doktora Tezi. TU Delft.
• Ulvi A, Yakar M, Yiğit A & Kaya Y (2019). Arkeolojik Alanlarin Dokümantasyonunun Yersel Lazer Tarama Ve İha Teknikleri İle Elde Edilmesi: Konya Yunuslar Örneği. Paper presented at the TUFUAB X. Teknik Sempozyumu, Aksaray.
• Vosselman G & Maas H G (2011). Airborne and Terrestrial Laser Scanning: Whittles Publishing.
• Wang, Q, Sohn H & Cheng J C P (2016). Development of a mixed pixel filter for improved dimension estimation using AMCW laser scanner. ISPRS Journal of Photogrammetry and Remote Sensing, 119, 246-258. doi: 10.1016/j.isprsjprs.2016.06.004
• Xu Z, Wu T H, Shen Y & Wu L (2016). Three Dimentional Reconstruction of Large Cultural Heritage Objects Based on UAV Video and TLS Data. Int. Arch. Photogramm. Remote Sens. Spatial Inf. Sci., XLI-B5, 985-988. doi: 10.5194/isprs-archives-XLI-B5-985-2016
• Yağmurlu A (2020). Dünya Mirası ve Kamu Diplomasisi: Göbekli Tepe Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 49, 46-64.
• ZORTRAX (2021). Zortrax M200. https://zortrax.com/, Erişim tarihi 21.03.2021