Malatya Ovacık Fay Zonunun Yazıhan Segmentinin İstatiksel Deprem Risk Analizi

Yıl 2022, Cilt: 56 Sayı: 1, 38 - 61, 30.12.2022

Ulaş İnan Sevimli Ülvi Can Ünlügenç

Öz

Günümüzde deprem oluş zamanlarının karma dağılım yaklaşımı kullanılarak, daha sonra meydana gelebilecek olası depremlerin hesaplamaları yapılmaktadır. Bu çalışmada ise depremlerin meydana gelme zamanları için olasılık hesapları yapılmıştır. Bu analizlerde deprem risk analizi modellemelerinde Gamma, Lognormal, Weibull ve Exponential dağılım modellemeleri kullanılmaktadır. Hazırlanan veri seti kullanılarak bahsi geçen dağılım modellemeleri ile yapılan çalışmalarda, KS ve RMS değerleri hesaplanmıştır. Elde edilen modellemelere ait birikimli dağılım fonksiyon grafikleri incelenerek hazırlan veri setine uygun dağılım modeli seçilerek belirlenerek istatistiksel olarak deprem risk analizleri gerçekleştirilmiştir. 1900–2021 yılları arasında Malatya ili kuzeyinde gözlemlenen, Malatya Ovacık Fay Zonunun Yazıhan segmenti üzerinde meydana gelen depremler veri seti olarak kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yazıhan, Deprem, Malatya Fayı, istatiksel risk analizi

Kaynakça

• Aktimur, S, 1979, Malatya-Sivas Solayının Uzakdan Algılama Yöntemiyle Çizgiselliklerinin İncelenmesi. MTA Rapor No:66-51.
• Arpat, E., Şaroğlu, F., 1972, Doğu Anadolu Fayı ile ilgili bazı gözlem ve düşünceler, MTA Dergisi, 78, 33-39.
• Ateş R, Bayülke N. 26 Mart 1977 Palu Elazığ Depremi, Deprem Araştırma Daire Başkanlığı, (Yayımlanmamış) Ankara, 1977.
• Chien-Ping L, Yi-Ben T. A Study of Recurrence Models of Earthquakes in Taiwan, TAO 2005; 16(1): 251-271.
• Erisoğlu M, Calış N, Servi T, Erişoğlu Ü, Topaksu M. The Mixture Distribution Models for Interoccurence Times of Earthquakes. Russian Geology and Geophysics 2011; 52 (7): 737-744.
• Goes SDB. Irregular recurrence of large earthquakes: an analysis of historic and paleosiesmic catalogs. J. Geophysics Res. 1996; 101: 5739-5749.
• Hagiwara Y. Probality of Earthqake occurrence as obtainned from a Weibull distiribition analysis of crustal strain. Tectonophysics 1974; 23: 323-318.
• Herece E, Akay E. Karlıova-Çelikhan arasında Doğu Anadolu Fayı, Türkiye 9. Petrol Kongresi 1992; 361-372.
• Hempton MR. The North Anatolian fault and complexities of continental escape, Journal of Structural Geology 1982; 4: 502-504.
• İmamoğlu MŞ. Gölbaşı (Adıyaman)-Pazarcık-Narlı(K.Maraş) Arasındaki Sahada Doğu Anadolu Fayı’nın Neotektonik İncelemesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara; 1993.
• İmamoğlu MŞ. Doğu Anadolu fay zonu Gölbaşı kesimi neotektonik özellikleri ve Gölbaşı-Saray fay kaması havzası, Türkiye Jeoloji Kurultayı Bülteni 1996; 11: 176-184.
• İmamoğlu MŞ, Çetin E. Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Yakın Çevresinin Depremselliği, D.Ü. Z.G. E.F. Dergisi 2007; 9: 93-123.
• Kagan Y, Jackson D. Probabilistic forecasting of earthquakes, Geophys. J. Int. 2000; 143:438-453.
• Kaymakçı, N., İnceöz, M., Ertepınar, P., 2006, 3d-Architecture- End And Neogene Evolutyon Of The Malatya Basin: İnferences For The Kınnematic Of The Malatya End Ovacık Fout Zones, T.J.E.S, Vol: 15, 123-124, Ankara.
• Koçyiğit, A., Beyhan, A., 1998. A new intracontinental transcurrent structure: the Central Anatolian Fault Zone, Turkey. Tectonophysics 284, 317-336.
• Matthews A, Barclay J. Carn S. Thompson G. Alexander J. Herd R. Williams C. Rainfall-induced volcanic activity on Montserrat. Geophysical Research Letters 2002; 29: doi: 10.1029/2002GL014863. issn: 0094-8276.
• Nishenko SP, Buland R. A generic recurrence interval distribution for earthquake forecasting, Bull. Seism. Soc. Am. 1987; 77: 1382-1399.
• Parsons T. Recalculated probability of M ≥ 7 earthquakes beneath the Sea of Marmara, Turkey, Journal Of Geophysical Research 2004; pp: 109, B05304, doi:10.1029/2003JB002667.
• Peck, R.B., Hansen, W.E. And Thornburn, T.H., 1974. Foundation Engineering, 2nd Ed., John Wiley and Sons, New York, 514 p.
• Perinçek D, Günay Y, Kozlu H. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki yanal atımlı faylar ile ilgili yeni gözlemler, Türkiye 7. Petrol Kongresi 1987; 89-103.
• Perinçek D, Eren AG. Doğrultu atımlı Doğu Anadolu ve Ölü Deniz fay zonları etki alanında gelişen Amik Havzası’nın kökeni, 8. Petrol Kongresi 1990; 180-192.
• Rikitake T. Assessment of Earthquake Hazard in the Tokyo Area, Japan, Tectonophysics 1991; 199(1): 121-131.
• Rojay B, Heimann A, Toprak V. Neotectonic and Volcanic Characteristics of the Karasu Fault Zone (Anatolia, Turkey): the Transition Zone Between the Dead Sea Transform and the East Anatolian Fault Zone, Geodinamica Acta 2000; 14: 197-212.
• Seher T, Main IG. A statistical evaluation of a ‘stress-forecast’ earthquake, Geophysical Journal International 2004; 157(1): 187–193.
• Sevimli, U.İ, 2009, Yazıhan (Malatya) Batısının Tektono-Stratigrafisi, Doktora Tezi, Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, 159 s, Adana.
• Shimazaki K. Long-term probabilistic forecast in Japan andtime-predictable behavior of earthquake recurrence,Seismotectonicsin Convergent Plate Boundary, Y. Fujinawa and A. Yoshida (Editors): 37–43; 2002.
• Stein RS, Barka AA. Dieterich JH. Progressive failure on the North Anatolian fault since 1939 by earthquake stress triggering, GJI 1997; 128: 594-604.
• Sungurlu O. VI. Bölge Gölbaşı-Gerger Arasındaki Sahanın Jeolojisi: TPAO Arama Grubu, Rapor No. 802, Ankara, 1973; 30 s.
• Sykes L, Nishenko S. Probabilities of occurrence of large plate rupturing earthquakes for the San Andreas, San Jacinto, and Imperial faults, California, 1983-2003. Journal of Geophysical Research 1984; 89: 5905-5927.
• Şaroğlu F, Emre Ö, Boray A. Türkiye’nin diri fayları ve depremsellikleri, MTA Derleme No:8174, 1987; 394 s.
• Udias A, Rice J. Statistical analysis of microearthquake activity near San Andreas geophysical observatory, Hollister, California, Bulletin of the Seismological Society of America 1975; 6: 809-827.
• Utsu T. Estimation of parameters for recurrence models of earthquakes, Bulletin Earthquake Research Inst. Univ. Tokyo 1984; 59: 53-66.
• Utsu T. list of deadly earthquakes in the World: 1500-2000, in International Handbook of Earthquake and Engineering Seismology Part A, edited by Lee WK. Kanamori H. Jennings PC. Kisslinger C.: Academic Press; San Diego. pp:691-717. 2002.
• Westaway, R., Arger, J., 2001. Kinematics of the Malatya - Ovacık fault zone. Geodinamica Acta 14, 103-131.