Prosopographik ve Onomastik Notlar III

Yıl 2007, Cilt: 4, 133 - 144, 15.05.2007

Thomas Corsten

Öz

Prosopographik ve Onomastik Notlar III

Th. Corsten, makalede LGPN (A Lexicon Greek Personal Names) çerçevesinde Küçük As­ya'nın çeşitli yörelerinden yayımlanmış olan yazıtları prosopografik ve onomastik açı­lardan ele alınarak yeni açıklamalar ve düzeltmeler teklif etmektedir. Bunlar sırasıyla şöyledir:

a) Herakleia Pontike'li Satyros'un ailesi: Tauroi (Kırım) kenti Khersonesos'ta bulunan ve İ.s. 130 yılına tarihlenen bir yazıt Satyros'un torunu, Thrasymedes'in oğlu Thrasy­medes'in onuruna kaleme alınmıştır. Yazıtta Thrasymedes'in Pontos Herakleia'sı (Kar­deniz Ereğli'si) kökenli olduğu yazılıdır. Batı Karadeniz sahilindeki Kallatis kentinde bulunan diğer bir yazıtta da aynı isimlere ve Satyros ile ilişkili diğer isimlere rastlan­maktadır. Bunlar göz önünde tutularak, kişiler arasındaki akrabalık ilişkileri üzerinde görüşler sunulmaktadır.

b) Amastris'li bir aile: Kastamonu Müzesinde bulunan ve İ. s. 144 yılına tarihlenmiş olan bir yazıtta Troas'da ölen hukukçu Kyrenios (Quirinius) oğlu Demetrios'un ismi geçmektedir. Paphlagonia'nın Kaisareia-Hadrianopolis kentinde bulunan ve İ.s. 2.-3. yüzyıllara tarihlenen bir diğer yazıtta Amastris'li (Amasralı) olduğunu belirten Kyrenios (Quiri­nius) oğlu Kherestos'un ismi geçmektedir. Gerek Quirinius isminin bölge yazıtlarında çok ender geçmesi, gerekse ilk zikredilen yazıtın tarihlenmesinde kullanılan Lucullus aera'sının Amastris'te de kullanılmış olması ve her iki yazıtın tarihleme bakımından birbirine yakın olması nedeniyle, Khrestos ile Demetrios'un kardeş olabilecekleri belirtilmektedir.

c) Xenon oğlu Hermoxenos: Yalova Çiftlikköy'de bulunan bir isim listesinde Xenon oğlu Hermoxenos'un ismi geçmektedir. Aynı köy yakınında bulunan ve harf karakterleri bakımından çağdaş olması gereken bir yazıt ise yine Xenon oğlu Hermoxenos onuruna kaleme alınmıştır. Her iki Hermoxenos'un aynı şahsı temsil edebileceği belirtilmektedir.

d) Nikaia civarından bir aile: Orta Sakarya vadisinde Kurtköy'de bulunan bir yazıtta ἈÏιστοτέλῃ Δημοστθένους ismi geçmektedir. ἈÏιστοτέλῃ isminin kadın ismi olmadığı, ἈÏιστοτέλης erkek isminin ἈÏιστοτέλει yerine yazılmış dativ şekli olarak kabul edilmesi gerek­tiği belirtilmektedir.

e) Nikaia'da Aphrodisius'un diktirdiği mezar anıtı: Nikaia'da (İznik) bulunan Latince kaleme alınmış bir mezar yazıtında Granius gentil ismi dativ halde geçmektedir. Yazıt sonunda ise Aphrodisius ismi nominatif halde geçmektedir. Editio princeps bu ismi Gra­nius'un bir cognomen'i olarak kabul etmiştir. Makalede Aphrodisius'un Granius'un kölesi olması gerektiği belirtilmektedir.

f) Nikaia'da bir diğer Aphrodisius: Yine Latince kaleme alınmış bir diğer mezar yazıtında P. Pagnio P. f. Aphrodisio ismine rastlanmaktadır. Ender rastlanan Pagnius gentil isminin Nikaia çevresinde birkaç diğer mezar yazıtında da geçtiği ve bu şahısların Pagnii ismin­de Bithynia'da büyük arazi sahibi İtalik kökenli bir ailenin azatlıları olabileceği belirtilmektedir.

g) Nikomedeia'lı Aristidianos: Nikaia territoryumunda bulunan Göynük'ün Çatak köyünde ele geçen bir mezar yazıtı M. C(laudius) Agrippas ve Ae(lius) Asklepiodotus tarafından Nikomedeia'lı Aristidianos'a ithaf edilmektedir. Mezar taşını diktiren iki şahsın gentil isimleri farfklı olduğundan, bunların kardeş olamayacakları, dolayısıyla yazıtın son satırında yapılan [πατÏί - -] tamamlaması yerine [φίλῳ - -] tamamlamasının daha uygun olacağı belirtilmektedir.

h) Arykanda'lı Pia: Arykanda yazıt korpusunun 161 nolu yazıtında geçen ve bir kadın ismi içeren ΠΙΑΠΙΛΛΑΚΟΟΥ sözcük grubunun Πιαπιλλᾳ Κοου şeklinde değil, Πίᾳ Πιλλακοου şeklinde anlaşılmasının daha doğru olacağı belirtilmektedir.

Anahtar Kelimeler

-

Prosopographische und onomastische Notizen III

Öz

Prosopographical and Onomastic Notes III

Öz

Prosopographical and Onomastic Notes III

In his work for «A Lexicon of Greek Personal Names» the author was able to make a number of useful observations on the prosopography and onomastics of several inscriptions from Pontus and Asia Minor. For example, he found members of the same family from Pontic Heracleia in the Tauric Chersones and in Kallatis. In inscriptions from Amastris and Kaisareia-Hadrianopolis he believes he has identified two brothers who are the sons of a certain Quirinus. A certain Hermoxenos, son of Xenon, appears in a list of na­mes from the village of Çiftliköy near Yalova and is believed by the author to be iden­tifiable with a person honoured by the ‹Damos of the Pratomyseitai›. Another iden­tification can be furnished by the author in the case of a family whose members appear in a dedicatory and funeral inscription in the territory of Nikaia. The next chapter is devoted to the correct understanding of another funeral inscription from Nikaia: A freedman set up a grave­stone for his master from the family of the Granii. These remarks are followerd by comments on freedmen from the family of the Pagnii from Nikaia. Finally, an incorrect addition to another inscription from this Bithynian metropolis and a phantom name in an inscription from Arykanda are eliminated.

Anahtar Kelimeler

-