Epigraphic Research around Juliopolis III: Roman and Byzantine Inscriptions from Doğandere and Juliopolis
Öz
This paper presents a milestone (no. 1) found in Doğandere Village
which lies between Nallıhan and Mudurnu (ancient Modrene) and several recently discovered
Roman and Byzantine inscriptions (No. 2-11) from Çayırhan (ancient Juliopolis),
Ankara. The milestone dating to 285-286 is important for it stands on the
northern route to Claudiopolis. It was erected by Tryfonianus, the governor of
Pontus, whose name was attested for the first time in this inscription. The
excavations in the Byzantine necropolis of Juliopolis revealed new inscriptions
including three Roman grave stones used as building blocks at a later period.
No. 2 is erected by a certain Antonius for his freedman Chariton. In no. 3
Apolaustos and Claudia built a tomb foe their parents. No. 4 is fragmentary
inscription possibly erected for a man by his wife and son. Nos. 5-11 are
Byzantine funerary inscriptions. No. 5 is a grave stone for coppersmith Platon,
no. 6 for deaconess Athenoclia, no. 7 for a certain Masgaris, no. 8 for spouses
Lykos and Photine, no. 9 for priest Eutychios. No. 10 is fragmentary
inscription probably for presbyter Paulos. As the last inscription no. 11 is a
painted one found in a tomb decorated with red and green paintings, reading a
prayer for those who were buried there.
Anahtar Kelimeler
Juliopolis milestone grave inscriptions Byzantine necropolis Pilgrim’s Road painted inscriptions
Kaynakça
- F. Avcu, Nallıhan Çevresinden Yeni Yazıtlar: Sulpicii Ailesi, in: B. Takmer – E. Akdoğu Arca – N. Gökalp (edd.), Vir Doctus Anatolicus. Studies in memory of Sencer Şahin, Istanbul 2015 (in print).
- F. Baz, Considerations for the administration of the province Pontus et Bithynia during the imperial period, Cedrus 1, 201.3, 261-284.
- K. Belke – M. Restle, Galatien und Lykaonien [Tabula Imperii Byzantini IV], Wien 1984.
- J. B. Bury, The Provincial List of Verona, JRS 13, 1923, 127-151.
- O. Cinemre, Juliopolis Nekropolu 2012 Yılı Kazı Çalışmaları, 22. Müze Çalışmaları ve Kurtarma Kazıları Sempozyumu, 2013, 407-426.
- A. E. Cooley, The Cambridge Manual of Latin Epigraphy, Cambridge 2012.
- U. E. Eisen, Amtsträgerinnen im frühen Christentum. Epigraphische und literarische Studien, Göttingen 1996.
- W. Enßlin, s.v. Praeses, in: RE Suppl. VIII, 1956, 598-614.
- D. H. French, Milestones of Pontus, Galatia, Phrygia and Lycia, ZPE 43, 1981, 149-174.
- H. G. Gundel, Devotus numini maiestatisque eius. Zur Devotionsformel in Weihinschriften der römischen Kaiserzeit, Epigraphica 15, 1953, 128-150.
- S. Hübner, Der Klerus in der Gesellschaft des spätantiken Kleinasiens, Stuttgart 2005.
- G. Jakopi, Esplorazioni e Studi in Paflagonia e Cappadocia: relazione sulla seconda campagna esplorativa, Rome 1937.
- V. A. Karras, Female Deacons in the Byzantine Church, Church History 73/2, 2004, 272-316.
- A. Kolb, Communications and Mobility in the Roman Empire, in: C. Bruun – J. Edmondson (ed.), Oxford Handbook of Roman Epigraphy, Oxford 2014, 649-670.
- J. Niehoff, s.v. Pontos, in: DNP 10, 2001, 142-144.
- G. Wesch-Klein, Bithynia, Pontus et Bithynia, Bithynia et Pontus: Eine Provinzname im Wandel der Zeit, ZPE 136, 2001, 251-256.
Ioulioupolis Çevresi Epigrafi Araştırmaları III: Doğandere ve Ioulioupolis'ten Roma ve Bizans Dönemi Yazıtları
Öz
Bu yazıda Nallıhan ve Mudurnu (antik Modrene) arasında yer alan
Doğandere'den bulunmuş bir miltaşı (no. 1) ve Çayırhan'da (antik Ioulioupolis)
nekropolis kazısında ele geçen Roma ve Bizans dönemilerine ait mezar yazıtları
(no. 2-11) sunulmaktadır. İ.S. 285-286 arasında tarihlenebilen miltaşı kuzeye
Klaudiopolis yönüne giden güzergahın üzerinde bulunması açısından önemli olup,
adı ilk defa bu yazıtta geçen Pontus valisi Tryphonianus tarafından
dikilmiştir. Ioulioupolis kenti Bizans nekropolünde yürütülen kazılar yeni
yazıtlar ortaya çıkarmıştır, bunlar arasında sonradan yapıtaşı olarak
kullanılmış üç adet Roma Dönemi mezar yazıtı bulunmaktadır.
Yazıtların çevirileri şöyledir:
No. 1) Dindar ve bahtiyar, yenilmez Augustus, İmparator Caesar,
Gaius Valerius Diocletianus için, onun kutsî buyruğuna ve haşmetine bağlı
kalarak şanlı Pontus eyaleti valisi Tryfonianus (bu miltaşını diktirdi).
No. 2) Antonius (bu mezar altarını) 29 yıl yaşayan azatlısı
Chariton'un anısı vesilesiyle (dikti).
No. 3) ... Apolaustos ve Claudia, pek değerli ebeveynleri
Aemilius Apolaustos ve Aristainete'nin anısı vesilesiyle (diktiler).
No. 4) ... kocası ve .... oğlu (?)... anısı vesilesiyle..
No. 5) Bakırcı Platon'a ve eşi Theodoros kızı Hygia'ya mahsus
mezardır.
No. 6) Burada diyakoz Athenoklia yatmaktadır.
No. 7) Burada Masgaris yatmaktadır.
No. 8) Leon oğlu demarkhos Lykos'a ve onun meşru karısı
Photine'ye mahsus mezardır.
No. 9) Burada papaz Eutykhios yatmaktadır.
No. 10) ... Maria'nın oğlu papaz Paulos'un (mezarı).
No. 11) Ey Efendi, burada istirahat edenleri koru!
No. 12) Doros oğlu Menophilos'un ve onun karısı Dinis'in
(mezarıdır).
Anahtar Kelimeler
Ioulioupolis mil taşı mezar yazıtları Bizans nekropolü Hacı Yolu boyalı yazıtlar
Kaynakça
- F. Avcu, Nallıhan Çevresinden Yeni Yazıtlar: Sulpicii Ailesi, in: B. Takmer – E. Akdoğu Arca – N. Gökalp (edd.), Vir Doctus Anatolicus. Studies in memory of Sencer Şahin, Istanbul 2015 (in print).
- F. Baz, Considerations for the administration of the province Pontus et Bithynia during the imperial period, Cedrus 1, 201.3, 261-284.
- K. Belke – M. Restle, Galatien und Lykaonien [Tabula Imperii Byzantini IV], Wien 1984.
- J. B. Bury, The Provincial List of Verona, JRS 13, 1923, 127-151.
- O. Cinemre, Juliopolis Nekropolu 2012 Yılı Kazı Çalışmaları, 22. Müze Çalışmaları ve Kurtarma Kazıları Sempozyumu, 2013, 407-426.
- A. E. Cooley, The Cambridge Manual of Latin Epigraphy, Cambridge 2012.
- U. E. Eisen, Amtsträgerinnen im frühen Christentum. Epigraphische und literarische Studien, Göttingen 1996.
- W. Enßlin, s.v. Praeses, in: RE Suppl. VIII, 1956, 598-614.
- D. H. French, Milestones of Pontus, Galatia, Phrygia and Lycia, ZPE 43, 1981, 149-174.
- H. G. Gundel, Devotus numini maiestatisque eius. Zur Devotionsformel in Weihinschriften der römischen Kaiserzeit, Epigraphica 15, 1953, 128-150.
- S. Hübner, Der Klerus in der Gesellschaft des spätantiken Kleinasiens, Stuttgart 2005.
- G. Jakopi, Esplorazioni e Studi in Paflagonia e Cappadocia: relazione sulla seconda campagna esplorativa, Rome 1937.
- V. A. Karras, Female Deacons in the Byzantine Church, Church History 73/2, 2004, 272-316.
- A. Kolb, Communications and Mobility in the Roman Empire, in: C. Bruun – J. Edmondson (ed.), Oxford Handbook of Roman Epigraphy, Oxford 2014, 649-670.
- J. Niehoff, s.v. Pontos, in: DNP 10, 2001, 142-144.
- G. Wesch-Klein, Bithynia, Pontus et Bithynia, Bithynia et Pontus: Eine Provinzname im Wandel der Zeit, ZPE 136, 2001, 251-256.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Mayıs 2014 |
| Gönderilme Tarihi | 22 Şubat 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 11 |
Kaynak Göster
- Makale Dosyaları