GEMİ GERİ DÖNÜŞÜM TESİSLERİ VE RİSK DEĞERLENDİRMESİ

Yıl 2020, Sayı: 18, - , 09.06.2020

Ayhan Mentes , Mehmet Yiğit

Öz

Dünyada çevre koruma bilinci artarken, geri dönüşüm endüstrileri de önem kazanmaktadır. Deniz endüstrisinde, hizmet süresini dolduran gemiler geri dönüşüm tesislerinde işlenerek sektörün ihtiyacı olan malzeme tedarikine katkı sağlarlar. Gemi geri dönüşüm endüstrisi, ekonomilere olumlu katma değer sağlarken, sağlık ve güvenlik açısından ciddi riskler içerir. Bu endüstride, potansiyel riskleri önlemek veya en azından azaltabilmek için risk analizi yapmak ve operasyonlardaki emniyet gereksinimlerini karşılamak gerekir.
Bu çalışmada, başlangıçta gemi geri dönüşüm endüstrisindeki mevcut kural & düzenlemeler incelenmekte ve sektörün Türkiye’de durumu değerlendirilmektedir. İzmir Aliağa’da, bir gemi geri dönüşüm tesisi saha operasyonlarında ortaya çıkan potansiyel riskler Hata Modları ve Etkileri Analizi (FMEA) yaklaşımıyla incelenmektedir. Daha sonra, her potansiyel risk için risk öncelik sayısı (RPN) hesaplanmakta ve RPN değerlerinden elde edilen kritik riskleri önlemeye ya da en azından azaltmaya dönük bir takım çıkarımlar yapılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

gemi geri dönüşümü, risk değerlendirmesi, emniyet analizi, hata modları ve etkileri analizi, risk öncelik sayısı

Kaynakça

• [1] Bois, Robin Des, February 2020. Overview: from October 1 to December 31, 2019 + Overview 2019. Shipbreaking, Bulletin of Information and Analysis on Ship Demolition, # 58.
• [2] Firma Yerleşim Planı. https://www.gemisander.com/firma-yerlesim-plani/ Erişim Tarihi: 15.11.2019.
• [3] Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği, 2018. 2018 Yılı Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği Sektör Raporu.
• [4] IMO, 2020. Recycling of ships, The development of the Hong Kong Convention, IMO. http://www.imo.org/en/OurWork/Environment/ShipRecycling/Pages/Default.aspx (Erişim tarihi: 08.04.2020).
• [5] Mentes, A., 2010. Application of Fuzzy Multi Attribute Decision Making Methods in Offshore Mooring Systems Design, Ph.D. Thesis, Istanbul Technical University, Institute of Science and Technology, Istanbul, Turkey (in Turkish).
• [6] Purdy, G. ,2010. Setting a New Standard for Risk Management, ISO 31000:2009.
• [7] ISO 31000:2018. ISO, July 2019, www.iso.org/standard/65694.html. Erişim Tarihi: 1 Aralık 2019.
• [8] T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu, (2008). Tersanecilik Sektörü ile İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Tuzla Tersaneler Bölgesinin İncelenmesi ve Değerlendirilmesi Hakkında Araştırma Raporu, Yayın No:2008-1, Ankara.
• [9] The European Parliament, 2013. Regulation (EU) No 1257/2013 OF The European Parliament and of the Council of 20 November 2013 on Ship Recycling and Amending Regulation (EC) No 1013/2006 and Directive 2009/16/EC.
• [10] Vardar, E. Harjano M., 2002. Greenpeace Report on Environmental, Health and Safety Conditions in Aliaga Shipbreaking Yards,