Kazova Yöresinde Buğday-Ayçiçeği Münavebesinde Farklı Toprak İşleme Yöntemlerinin Ekonomik Yönden Karşılaştırılması

Yıl 2017, , 105 - 113, 29.12.2017

Hilal Bektaş Başak Özyılmaz Erhan Özer Gülçin Altıntaş , Yalçın Kaya Engin Özgöz Rasim Koçyiğit

https://doi.org/10.13002/jafag4265

Öz

Bu çalışmada; buğday-ayçiçeği münavebesinde geçit iklim kuşağında yer alan Tokat ili Kazova yöresinin iklim özelliklerine uygun toprak işleme yöntemlerinin ekonomik açıdan karşılaştırılması yapılmıştır. Çalışma 2011-2014 yılları arasında tesadüf blokları deneme deseninde 3 tekrarlı olarak Orta Karadeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü arazisinde yürütülmüştür. Bu çalışmada toprak işleme yöntemi olarak; T1: Pulluk + diskli tırmık + kombikürüm + ekim makinesi, T2: Çizel + diskli tırmık + ekim makinesi, T3: Rototiller + ekim makinesi ve T4: Doğrudan ekim yöntemleri kullanılmıştır. Yapılan ekonomik analiz sonucunda ayçiçeğinde geleneksel toprak işleme yöntemi, buğdayda ise doğrudan ekim yöntemi en kârlı yöntem olarak çıkmıştır. Buğdayda brüt kâr T4 konusunda 957.78 TL ha-1 ile en yüksek T1 konusunda ise 743.31 TL ha-1 ile en düşük olarak bulunmuştur. Ayçiçeğinde en yüksek brüt kar T1 konusunda 1 411.16 TL ha-1, en düşük ise T4 (doğrudan ekim) konusunda 1 013.46 TL ha-1 olarak elde edilmiştir. Doğrudan ekim yöntemi ayçiçeğinde kâr yönünden en son sıradadır. Doğrudan ekim yönteminde yabancı ot sorunundan dolayı herbisit kullanımının fazla olması girdi maliyetinin artmasına ve verimin düşmesine neden olmuştur. Doğrudan ekim konusunda yabancı ot sorunu çözüldüğünde yöntem daha kârlı olacaktır. Bu çalışmanın sonucunda, tarla trafiği azaldığı zaman, işgücü ve enerjiden tasarruf sağlandığı göz önünde bulundurulursa uygun yöntem olarak buğdayda doğrudan ekim ve ayçiçeğinde azaltılmış toprak işleme sistemlerinin kullanılabileceği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Ayçiçeği, azaltılmış toprak işleme, buğday, doğrudan ekim

Kaynakça

• Altıkat S (2011). Https://tez.yok.gov.tr/UlusalTez Merkezi/ Doğrudan Ekim Makinalarında Farklı Gömücü Ayak ve İlerleme Hızlarının; Güç Ve Yakıt Tüketimi, Toprak Fiziksel Özellikleri Anız Dağılımı Ve Ekim Performansına Etkileri, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora tezi. Erişim Tarihi: 01.3.2016
• Anonim (2015). 2014 Yılı Ayçiçeği Raporu, T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü, Şubat 2015.
• Aras A (1988). Tarım Muhasebesi, Ege Üniv. Ziraat Fak. Yayın No: 486, İzmir
• Aykas E, Yalçın H, Çakır E (2003). Günümüzde Koruyucu Toprak İşleme ve Doğrudan Ekim, Koruyucu Toprak İşleme ve Doğrudan Ekim Çalıştayı, 23-24 Ekim, İzmir.
• Barut. ZB, Çelik İ (2008). Anıza Doğrudan Ekim Çalıştayı. Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü 16-17 Aralık 2008 Eskişehir
• Bal HS, Karkacıer O (2005). Orta Karadeniz Bölgesinde Üreticilerin Ayçiçeği Yetiştiriciliğine Bakışları, GOÜ, Ziraat Fakültesi, No: 22(2), s.41-50, Tokat.
• Gajrı PR, Arora VK, Prıhar SS (2002). Tillage for Sustainable Cropping. Food Products Press, Binghampton, NY 13904-1580, 195 p.
• Kasap A, Özgöz E (2006). Tokat İlinin Tarımsal Mekanizasyon Durumu ve Farklı Toprak İşleme Sistemlerinin Uygulanabilirliği, GOÜ, Ziraat Fakültesi Dergisi, No:23 (2), S.45-51.
• Lal R (1991). Tillage and Agricutural Sustainability. Soil and Tillage Research, 20: 133-140.
• Oğuz İ (1990). Köy Hizmetleri Tokat Araştırma Enstitüsü Arazisinin Toprak, Etüt Haritalaması ve Sınıflandırılması, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
• Okursoy R (2002). Toprak İşleme Makineleri. Ekin Kitap Evi Yayınları Yayın, (84).
• Özgöz E, Önen H, Günal H (2010). Geçit İklim Kuşağında İkinci Ürün Silajlık Mısır Tarımında Gerekli Termal Zamanın Uzatılmasına Yönelik Olarak Farklı Toprak İşleme Yöntemlerinin Karşılaştırılması. TÜBİTAK Projesi, Proje No: TOVAG-1070 124, s: 133.
• Savaşlı E, Çekiç C, Önder O, Dayıoğlu R (2008). Anıza Doğrudan Ekim Çalıştayı. Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü 16-17 Aralık 2008 Eskişehir.
• Sessiz A, Söğüt,T, Alp A, Esgici, R (2008). Tillage Effects On Sunflower (Helıanthus Annuus, L.) Emergence, Yıeld, Qualıty, And Fuel Consumptıon In Double Croppıng System, Journal Of Agriculture, Volume 9, No:4, S.697-710.
• TUİK (2014). Türkiye İstatistik Kurumu. (www.tuik.gov.tr). Erişim tarihi: 08.10.2015.