Bazı Yonca (Medicago sativa L.) Çeşitlerinin Tokat-Kazova Ekolojik Koşullarında Ot Verimi ve Kalite Performanslarının Belirlenmesi

Yıl 2017, , 114 - 127, 29.12.2017

Sezai Gökalp Levent Yazıcı Necda Çankaya Kadir İspirli

https://doi.org/10.13002/jafag4332

Cited By: 5

Öz

Bu araştırma, kaliteli kaba yem üretimi açısından büyük önem taşıyan yonca (Medicago sativa L.) çeşitlerinin önemli agronomik özellikleri ve kalite değerlerini belirlemek amacıyla 2014-2016 yıllarında Tokat-Kazova ekolojik koşullarında yürütülmüştür. Denemeler tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak kurulmuş ve çalışmada Aday çeşit, Emiliana, Gea, Magnum ve Prosementi yonca çeşitleri araştırma materyali olarak kullanılmıştır. Her iki yetiştirme döneminde elde edilen sonuçlar; çalışılan özelliklerin genel ortalamasının iki yıl arasında önemli farklılıklar gösterdiğini, birinci üretim yılında ikinci yıldan daha yüksek gerçekleştiğini göstermiştir. Çalışma sonucunda; her iki yılın ortalamasında yonca çeşitlerinde bitki boyu değerlerinin 78.1 cm ile 85.72 cm aralığında değişim gösterdiği, ana sap sayıları ve ana sap kalınlığı bakımından çeşitler arasında istatistiki anlamda farklılık olmadığı, bununla birlikte çeşitlerin ortalama ana sap sayılarının 7.9 ile 9.4 adet bitki-1, ana sap kalınlıklarının 3.19 mm ile 3.32 mm, arasında değişim gösterdiği tespit edilmiştir. Yonca çeşitlerinin yeşil ot verimleri biçim zamanlarına ve yıllara göre çok önemli farklılıklar göstermiş, 5 biçimin toplam yeşil ot verimi en yüksek 13 273.7 kg da-1 ile aday çeşit ve dekara 13 013.7 kg ile Gea çeşidinde en düşük 11.875 kg da-1 ile Emiliana çeşidinde, ortalama ham protein oranları incelendiğinde ise en yüksek ham protein oranı Emiliana çeşidinde (%18.88) en düşük (%17.06) aday çeşit ile Gea (%17.16) çeşidinde belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çeşitler, ham protein, ot verimi, Tokat, yonca

Kaynakça

• Acar A (2002). Tokat-Kazova Ekolojik Koşullarına Uygun Yonca (Medicago Sativa L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. GOÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
• Açıkgöz E (2001). Yembitkileri. (Yenilenmiş 3. Baskı). Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No: 182, Vipaş A. Ş. Yayın No: 58, İstanbul.
• Aka M.A. ve Avcıoğlu R (1999). Selçuk Koşullarında 7 Farklı Yonca Çeşidinin Verim ve Diğer Bazı Verim Özellikleri Üzerinde Araştırmalar. E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Altınok S ve Karakaya A (2002). Forage Yield of Different Alfalfa Cultivars under Ankara Conditions, Turkish Journal of Agricultural Forestry, TUBİTAK, 26: 11-16.
• Avcıoğlu R, Yıldırım M.B, ve Budak N (1989). Ege Bölgesine Uygun Yonca Hatlarının Geliştirilmesi ve Adaptasyonu,Ege Üniversitesi Araştırma Fonu, Proje no: 1987/154, Bornova-İzmir, 56 s
• Avcıoglu R, Geren H ve Tamkoç A (2009). Yonca(Medicago sp L.). (Yembitkileri. Baklagil Yembitkileri, Tarım ve Köyişleri Bak. İzmir: Ed.Avcıoglu, R., Hatipoglu, R., Karadag, Y.) Cilt II.
• Başbağ M, Gül İ ve Saruhan V(2002). Diyarbakır Sulu Koşullarında Yonca ve Üçgül Çeşit Verim ve Adaptasyonlarını Araştırma Projesi, TÜBİTAK-TARP-2261 no’lu Proje Kesin Sonuç Raporu, Ankara, 32 s.
• Casler M. D ve Undersander, D. J (2000). Forage yield precision, experimental design, and cultivar mean separation for alfalfa cultivar trials. Agronomy Journal, 92(6), 1064-1071.
• Cevheri A.C ve Avcıoğlu R (1998). Bornova Koşullarında 11 Farklı Yonca Çeşidinin Verim ve Diğer Bazı Verim Özellikleri Üzerinde Araştırmalar, Ege Üniv. Fen Bil. Enst. Yüksek Lisans Tezi, Bornova-İzmir, 34 s
• Cook B.G, Pengelly B.C, Brown S. D, Donnelly J. L, Eagles D A, Franco M A, Hanson J, Mullen B F, Partridge I. J, Peters M ve Schultze-Kraft R (2005). Tropical forages. csıro, dpı&f(qld), cıat and ılrı, Brisbane, Australia
• Coop de France (2010). Luzernes et agronomie: les contraintes de production. Web
• http://www.luzernes.org/pages/la_filiere_contraintes.asp#
• Geleti D, Hailemariam M, Mengistu A ve Tolera A (2014). Biomass yield potential and nutritive value of selected Alfalfa (Medicago sativa L.) cultivars grown under tepid to cool sub-moist agro-ecology of Ethiopia. Journal ofAgricultural Research and Development, 4(1), 7-14.
• Demiroğlu G, Geren H, Avcıoğlu R (2008). Farklı Yonca (Medicago sativa L.) Genotiplerinin Ege Bölgesi Koşullarına Adaptasyonu. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 45 (1), 1-10.
• Duke J. A (1983). Handbook of Energy Crops. NewCROPS web site, Purdue University
• GTHB İMD.(2015). Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tokat İl Müdürlüğü İstatistikler- Kesin Güncel İstatistikler - tokat.tarim.gov.tr/Link/2/Istatistikler 23 Mart 2017
• Gholami A,De Geyter N, Pollier J, Goormachtig S, Goossens A (2014). "Natural product biosynthesis in Medicago species". Natural Product Reports. 31 (3): 356–380. doi: 10.1039/C3NP70104B. PMIDPMID: 24481477 DOI: 10.1039/c3np70104b https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24481477 15 Mart 2017
• Hamd Alla W. A, B. R. Bakheit, A. Abo- Elwafa, M. A. El-Nahrawy (2013) Evaluate of some varieties of alfalfa for forage yield and its components under the New Valley conditions”Journal of Agroalimentary Processes and Technologies 2013, 19(4), 413-418
• Heuzé V,Tran G, Boval M, Noblet J, Renaudeau D, Lessire M, Lebas F(2016). alfalfa (Medicago sativa) . Feedipedia, INRA, CIRAD, AFZ ve FAO tarafından bir program.http://www.feedipedia.org/node/275
• Higginbotham E. Gerald, Stull L.C, Peterson G.N, Rodick V.A, Reed A. B, Guerreo, N.J (2008). Alfalfa Utilization by Livestock University of California, Divison of agriculture and Natural Resources UCD Alfalfa Workgroup alfalfa.ucdavis.edu/ Irrigated Alfalfa/.../UCAlfalfa8308SeedP. Chapter:17
• İnal N (2015). Kırşehir Koşullarında Bazı Yonca (Medicago Sativa L.) Çeşitlerinin Verim Ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi İptaş S, Karadağ Y ve Acar A (2007). Tokat-Kazova Ekolojik Koşullarına Uygun Yonca (Medicago Sativa L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi. Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-27 Haziran 2000, Erzurum 297-301.
• John D.S, Calvin L. T ve Mike A. F (2012). Evaluating Alfalfa (Medicago sativa L.) Cultivars for Salt Tolerance Using Laboratory, Greenhouse and Field Methods” Journal of Agricultural Science; Vol. 4, No. 6; 2012 ISSN 1916-9752 E-ISSN 1916-9760 Published by Canadian Center of Science andEducationdoiURL:http://dx.doi.org/10.5539/jas.v4n6p90
• Karakurt E ve Fırıncıoğlu H.K (2005). Farklı Kaynaklardan Sağlanan Yonca (MedicagosativaL.) PopulasyonundaBazı Önemli Özellikler ve Özellikler Arası İlişkiler Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi 5-9 Eylül 2005, Antalya,s:857-862
• Katiç S, Milić D, Karagiç D, Vasiljeviç S, Glamocic D ve Jajiç I (2009).Varıatıon Of Proteın, Cellulose And Mıneral Contents Of Lucerne As Influenced By Cultivar And Cut. Biotechnology in Animal Husbandry,http://istocar.bg.ac.rs /radovi8/2/73.%20engl.%20S.%20KaticSR;(15.05.2010).
• Kır B ve Soya H (2006). Kimi Yonca Çeşitlerinde Tohum ve Ot Verimi İle Kalite Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. (Doktora Tezi), Bornova İzmir s:119
• Kır H (2010). Tokat- Kazova Şartlarında Bazı Yonca Çeşitlerinin Performanslarının Belirlenmesi GOÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi
• Lacefield G.D, Ball D.M,Hancock D, Andrae J ve Smith R (2009).“Growing Alfalfa in the South.” National Alfalfa and Forage Alliance(NAFA) https://www.alfalfa.org/pdf/alfalfainthesouth.pdf 21 Mart 2017
• Mauriès M (2003). Luzerne : culture, récolte, conservation, utilisation. France Agricole Editions http://books.google.fr/books?id=phLup1wSc9UC
• Mohammed A. S (2007). Farklı Lokasyonlarda Bazı Yonca Çeşitlerinin Yem Verimleri ve Bitkisel Özellikleri. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 47s.
• Orloff B.S, Putnam H. D (2007).Harvest Strategies For Alfalfa University of California California Alfalfa Workgroup Homepage Alfalfa.ucdavis.edu/IrrigatedAlfalfa/.../UCAlfalfa8299 Harve..
• Orloff B.S, Putnam D, Khaled B. D (2015). “Drought Strategies For Alfalfa” Df]Drought Tıp: Drought Strategies for Alfalfa-CaliforniaAlfalfa. alfalfa.ucdavis.edu/-/Drought_ Tip_Drought_Strategies_fo...http://anrcatalog.ucanr.edu/
• Putnam D ve teve Orloff B.S (2003). Usıng Varıetıes Or Cuttıng Scheudules To Achıeve Qualıty Hay—What Are The Tradeoffs Proceedings, 33rd California Alfalfa and Forage Symposium, 17-8 December, 2003, Monterey, CA, UC Cooperative Extension, University of California, Davis 95616. (See http://alfalfa.ucdavis.edu for UC variety information). alfalfa. ucdavis. edu/ +symposium/proceedings/.../03-201.pdf
• Putnam H. D, Summers G. C, Orloff B.S (2007) “Alfalfa Production Systems in California” Forage Extension Specialist, Department of Plant Sciences,. University of California, Divison of agriculture and Natural Resources Puplication 8287” Chapter:1
• Putnam H.D, Robinson P, Petrs, De.Ed. (2008). “ Forage Quality and Testing” Extension Specialist, Department of Plant Sciences,. University of California, Divison of agriculture and Natural Resources UCD Alfalfa Workgroup - California Alfalfa Workgroup Homepage alfalfa. ucdavis. edu/IrrigatedAlfalfa/ .../UCAlfalfa8302Forag Chapter:16
• Radovic J, Sokolovic D, Markovic J (2009). Alfalfa-most important perennial forage legume in animal husbandry. Biotechnology in Animal Husbandry, 25, 465-475
• Small E (2011). Alfalfa and relatives: Evolution and classification of Medicago. NRC Research Press, Canada. Jump up to: a b
• Steele K.P, Ickert-Bond S.M, Zarre S, Wojciechowski M.F (2010). "Phylogeny and character evolution in Medicago (Leguminosae): Evidence from analyses of plastid trnK/matK and nuclear GA3ox1 sequences". Am J Bot. 97 (7): 1142–1155. doi:10.3732/ajb.1000009. PMID 21616866.
• Saruhan V ve Kuşvuran A (2011). Güneydoğu Anadolu Bölgesi Koşullarında Bazı Yonca (Medicago sativa L.) Çeşitleri Ve Genotiplerinin Verim Performanslarının Belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 48 (2), 131-138.
• Soya H, Kavut Y.T ve Avcıoğlu R (2005). Bornova – İzmir Koşullarında Ekim Yonca Medicago sativa L.) Çeşitlerinin Performansları Üzerinde Araştırmalar. Tarla Bitkileri Kongresi 5-9, 779-784s. Antalya.
• Steele K. P, Ickert-Bon, S. M, Zarre S, ve Wojciechowski M. F (2010). Phylogeny and character evolution in Medicago (Leguminosae): Evidence from analyses of plastid trnK/matK and nuclear GA3ox1 sequences. American Journal of Botany, 97(7), 1142-1155. DOI: 10.3732/ajb.1000009"Genus Nomenclature in GRIN". Retrieved 9 September 2010.
• Summers C, Putnam H. D (2008). Irrigated Alfalfa Management for Mediterranean and Desert Zones. ANR Publications, 3512
• Suttie J. M, (2000). Hay crops-legumes and pulses. In: Hay and Straw Conservation-For Small-Scale Farming and Pastoral Conditions. FAO Plant Production and Protection Series No. 29, FAO, Rome
• TTSM (2001). Tohumluk Tescil Ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğü Yonca Türleri (Medicago L. Species) Tarımsal Değerleri Ölçme Denemeleri Teknik Talimatı
• Torricelli R (2006). Evaluation of lucerne varieties for organic agriculture. Proceedings 26th EUCARPIA Fodder Crops and Amenity Grasses Section Meeting, 141-144
• Töngel, M.Ö ve Ayan İ, (2010). Nutritional Contenst and Yield Performances of Lucerne ( Medicago sativa L.) Cultivars in Southern Black Sea Shores. Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, University of Ondokuz Mayıs, 55139, Kurupelit, Samsun, Turkey. 9(15), 2067-2073.
• TUİK (2016). Türkiye İstatistik Kurumu İstatistiki Göstergeler. Yem Bitkileri İstatistikleri
• Undersander D, Cosgrove D, Cullen E, Craig G, Marlin E. R, Mark R, Sheaffer C, Glen Shewmaker G,Sulc M (2011). Alfalfa Management Guide” This publication is a joint effort of: University of Wisconsin-Extension, Cooperative Extension Minnesota Extension Service, Uni Published by: American Society of Agronomy, Inc. Crop Science Society of America, Inc. Soil Science Society of America, Inc.
• © 2011 by American Society of Agronomy, Inc., Crop Science Society of America, Inc., and Soil Science Society of America, Inc.versity of Minnesota Iowa State University Cooperative Extension Service Alfalfa Management Guide- American Society ofAgronomy https://www.agronomy.org/.../alfalfa-management-guide. pd.
• Ülgen N ve Yurtsever N (1974). Türkiye Gübre ve Gübreleme Rehberi. Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Teknik Yayın No:28, Ankara.
• Veronesi F, Brummer E. C, Huyghe C, (2010). Alfalfa. In: Boller, B.; Posselt, U. K.; Veronesi, F. (Eds). Handbook of plant breeding: Fodder crops and amenity grasses, vol 5, Springer Vilela D., 2001. Milk production of cows on alfalfa pasture. Informe Agropecuario, 22 (211): 38-43
• Yeşil M, Şengül S, (2009). Türkiye’nin Değişik Yörelerinden Toplanan Yonca Ekotiplerinin Bazı Morfolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi: Alinteri Journal of Agricultural Sciences 16 (B) – 2009 1-6 ISSN:1307-3311 e-dergi.atauni.edu.tr/atauniazb
• Yılmaz M (2011). Isparta Ekolojik koşullarında BazıYonca (Medicago sativa L.) Çeşitlerinin Ot Verim ve Kalitelerinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enst. Yüksek Lisans Tezi Isparta, 43s.
• Yılmaz M, Albayrak S (2016). Isparta Ekolojik Koşullarında Bazı Yonca (Medicago sativa L.) Çeşitlerinin Ot Verim ve Kalitelerinin Belirlenmesi Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 2016, 25 (1):42-47 Araştırma Makalesi DOI: 10.21566/tbmaed.91487
• Yurtsever O (2011) Deneysel İstatistik Metotlar Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tagem Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü Yayınları, No.121/56 2.Baskı 264-271 s., Ankara