Adana İlinde Sözleşmeli ve Sözleşmesiz Besi Sığırcılığı İşletmelerinin Ekonomik Analizi

Yıl 2017, , 139 - 147, 29.12.2017

Hasan Burak Ağır Cuma Akbay

https://doi.org/10.13002/jafag4348

Cited By: 2

Öz

Araştırmanın amacı sözleşmeli ve sözleşmesiz besi sığırcılığı yapan işletmelerin karşılaştırmalı ekonomik analizinin yapılmasıdır. Araştırma Adana ilinde 2016 üretim döneminde gerçekleştirilmiştir. Veriler 155 üretici ile yapılan anketlerden elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre; sözleşme yapan üreticilerin eğitim düzeyi yapmayanlara göre daha yüksektir. Sözleşme yapan işletmelerin hayvan varlığı ortalama 131.28 baş, sözleşme yapmayan işletmelerin 72.20 baştır. Sözleşmeli işletmelerin brüt karı 2 127.56 TL baş-1, sözleşme yapmayan işletmelerin 1 740.53 TL baş-1’ tır. Sözleşme yapan işletmelerin daha karlı olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Adana, besi sığırcılığı, sözleşmeli üretim, ekonomik analiz

Kaynakça

• Akbay C, Bilgiç A, Şahin A ve Tümer Eİ (2015). Türkiye’de süt sığırcılığında uygulanan desteklerin işletme karlılığı üzerine olan etkileri. Tübitak Proje No: 1120824.
• Aydın B (2007). Tarımda sözleşmeli üretim modeli. Ekonomik Yaklaşım, 18 (65):91-105.
• Aydın E ve Sakarya E (2012). Kars ve Erzurum illeri entansif sığır besi işletmelerinin ekonomik analizi. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 18 (6):997-1005.
• Boz İ, Akbay C, Budak DB ve Baş S (2008). Doğu Akdeniz Bölgesinde hayvancılık yapan tarım işletmelerinde yeniliklerin benimsenmesi ve yayılması. Tübitak Proje no: 106O352.
• Can, MF (2015). Ankara ili merkez ilçelerindeki sığır besi işletmelerinin ekonomik analizi. Eurasian Journal of Veterinary Sciences, 31 (2):87-94.
• Çiçek H (2005). Sığır besiciliğinde karlılığı etkileyen ekonomik faktörler. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 76 (2):54-59.
• Çiçek H ve Sakarya E (2006). Afyon ili sığır besi işletmelerinde fiyat ve ağırlık marjlarının işletme geliri üzerine etkisi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 53:53-56.
• Demirbaş N ve Tosun D (2012). Ege Bölgesi’nde besi sığırcılığı işletmelerinde üretimi etkileyen faktörlerin belirlenmesi: İzmir ve Afyonkarahisar illeri örneği. Tübitak Proje no:111O480.
• Diker Y (1992). Adana ilinde sözleşmeli üretim uygulamaları sorunlar ve çözüm yolları. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Eaton C and Shepherd AW (2001). Contract farming: partnerships for growth. Agricultural Services Bulletin 165. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations.
• Engindeniz S (2008). İzmir’de sözleşmeli ve sözleşmesiz domates üretiminin karşılaştırmalı ekonomik analizi. Alatarım, 7(1):44-51.
• Eren E (2006). Kahramanmaraş ili Göksun ilçesinde sığır besiciliği yapan işletmelerin yapısı ve sorunları. Yüksek Lisans Tezi Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş, 69 s.
• Erkuş A, Bülbül M, Kıral T, Açıl AF ve Demirci R (1995). Tarım Ekonomisi, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, No:5, Ankara.
• FAO (2017). Statistical database. http://faostat.fao.org (Erişim tarihi: 20.08.2017).
• Freguin-Gresh S, d’Haese M and Anseeuw W (2012). Demythifying contract farming: evidence from rural South Africa. Agrekon: Agricultural Economics Research, Policy and Practice in Southern Africa, 51(3): 24-51.
• Hazneci K (2007). Amasya İli Suluova İlçesinde sığır besiciliği yapan işletmelerin etkinlik analizi. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun
• Gözener B (2013). TR83 bölgesinde sığır yetiştiriciliğine yer veren işletmelerin ekonomik analizi ve teknik etkinlik. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Tokat.
• Gümüş AH (2009). Türkiye’de tütün üretiminde pazarlama durumu, sorunları ve alternatif pazarlama model önerileri üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İzmir.
• Güneş E (1999). Bursa İlinde sanayiye yönelik sözleşmeli sebze üreten tarım işletmelerinin ve sebze işleme sanayinin ekonomik analizi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi. Ankara.
• İnan İH (2016). Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği. İdeal Kültür Yayıncılık. ISBN:978-605-5729-67-7. 1. Baskı. İstanbul
• İkikat Tümer E ve Birinci A (2011). Hayvancılık İşletmelerinde Süt Maliyetine Etki Eden Faktörlerin Analizi: Tokat İli Örneği, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42 (1), sy:35-39
• Kan A (2006). Konya İli Merkez İlçelerindeki sığır besiciliğine yer veren tarım işletmelerinin ekonomik analizi. Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi 20 (40): 43-52.
• Kılıç M ve Çiçek A (1994). Tokat merkez ilçede kaynak kullanımı destekleme fonu uygulaması ile kurulan sığır besiciliği işletmelerinin ekonometrik analizi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 11: 30-42.
• Kıral T, Kasnakoğlu H, Tatlıdil FF ve Fidan H, Gündoğmuş E (1999). Tarımsal ürünler için gelir ve maliyet hesaplama metodolojisi ve veri tabanı rehberi. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Yayın No:37, Ankara.
• Köknaroğlu H, Yılmaz H ve Demircan V (2006). Afyon ili besi sığırcılığı işletmelerinde kesif yem oranının besi performansı ve karlılığa etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 1(1):41-51.
• Newbold P (1995). Statistics for business and economics, Prentice-Hall, New Jersey.
• Özçelik A, Turan A ve Tanrıvermiş H (1999). Türkiye’de tarımın pazara entegrasyonunda sözleşmeli tarım ve bu modelin sürdürülebilir kaynak kullanımı ile üretici geliri üzerine etkileri. TEAE Proje Raporu 1999-2, Ankara.
• Prowse M (2012). Contract farming in developing countries - A review, a savoir, Agence Francaise & Development, p:5-87.
• Rehber E (1998). Sözleşmeli tarım üzerine bir değerlendirme. Tarım Ekonomisi Dergisi, 3: 23-37.
• Rehber E (2016). Sözleşmeli tarım: teori ve uygulama. Ekin Yayın Evi, ISBN:978-605-327-295-3.
• Sasidhar PVK ve Suvedi M (2015). Integrated contract broiler farming: an evaluation case study in India. A modernizing extension and advisory services (meas) evaluation report. United States Agency for International Development (USAID), 44p.
• Saner G ve Çukur F (2006). Ege bölgesinde sığır eti üretimi ve pazarlaması üzerine bir araştırma: İzmir ili örneği. Tübitak Proje no: TOGTAG-3052.
• Sayılı M (2001). Amasya İli Suluova İlçesinde sığır besiciliği yapan işletmelerin ekonomik analizi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Tokat. Shankar B, Posri W and Srivong T (2010). A case study of a contract farming chain involving supermarkets and smallholders in Thailand. Canadian Journal of Development Studies, 31(1-2): 137-153.
• Sharma PK and Ahmed JU (2011). An economic study of small scale cattle fattening enterprise of Rajbari district. Journal of Bangladesh Agril. Univ. 9 (1): 141–146.
• Sharma N and Singh S (2013). Agricultural diversification and contract farming in Punjab. Journal of Economic & Social Development IX (1): 38-51.
• Sharma PK, Raha SK and Jorgensen H (2014). An economic analysis of beef cattle fattening in selected areas of Pabna and Sirajgonj districts. J. Bangladesh Agril. Univ. 12(1): 127–134.
• Tan S (2003). Sözleşmeli yetiştiricilik modeli. TEAE Yayınları, 4(3): 1-4. Ankara.
• Tan S ve Dellal İ (2002). Kırmızı Et üretim ve tüketim açığını kapatmak için alternatif bir yaklaşım: hindi üretimi ve sözleşmeli yetiştiricilik modeli. TEAE Yayınları No:85, Ankara.
• Taşcıoğlu Y ve Sayın C (2005). Türkiye’de kesme çiçek üretim ve ihracat yapısı. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(3):343-354.
• Teoman Ö ve Tartıcı NB (2012). Türkiye tarımında sözleşmeli üreticilik kapitalist dönüşümde bir halka olabilir mi?.H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(2): 163-184.
• Topcu Y (2004). Erzurum ili sığır besiciliği işletmelerinde et maliyeti ve pazarlama marjı üzerine bir araştırma. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 28 (6): 1007-1015.
• Tümer Eİ ve Kumbasaroğlu H (2008a). Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Ortağı Olan ve Olmayan Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Mevcut Durum Analizi, Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 15(B): 9-18.
• Tümer Eİ ve Kumbasaroğlu H (2008b). Tokat ili Turhal İlçesinde Hayvan Sigortası Yaptıran ve Yaptırmayan İşletmelerde İnek Sütü maliyetlerinin Hesaplanması, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 39 (2): 187-194.
• Umar ASS, Alamu JF and Adeniji OB (2008). Economic analysis of small scale cow fattening enterprise in Bama local government area of Borno state, nigeria. PAT, 4 (1): 1-10.
• Uğurtaş FT (2008). Konya İli Beyşehir İlçesi Doğanbey Beldesinde besicilik yapan işletmelerin ekonomik analizi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans tezi, Erzurum.
• Vicol M (2014). Potato contract farming and ‘privileged spaces’: preliminary insights from rural Maharashtra. Journal of the Geographical Society of Berlin, 145(3): 142-147.
• Yildirim I (2006). A comparison of profitability and economic efficiencies between native and culture breed cattle fattening farms in easternpart of Turkey. Pakistan J. Biol. Sci., 9: 1061-1067.
• Yildirim I, Çiftçi K and Ceylan M (2009). Comparison of profitability of cross and native breed cattle fattening farms in Turkey, Journal of Applied Animal Research, 35 (1): 17-20.
• Wang HH, Zhang Y and Wu L (2011). Is Contract farming a risk management instrument for Chinese farmers?: Evidence from a survey of vegetable farmers in Shandong. China Agricultural Economic Review, 3(4): 489 – 505.