Production and Marketing Problems of Tomato Producers and Quit of Tomato Production: The Case of the Central District of Tokat Province

Yıl 2024, , 17 - 24, 06.05.2024

Rüveyda Yüzbaşıoğlu , Gülbahar Tosun

https://doi.org/10.55507/gopzfd.1368427

Öz

: The cultivation area and production amount of tomato, which is economically important and included in plant production, is decreasing every year. In this research, which examines the problems of producers in the production and marketing of labor-intensive and high-cost tomato production, the situation of quit tomato cultivation is also examined. A survey was conducted with 76 tomato producers in the villages of Tokat province. It has been observed that the producers among the active working population have 25 years of tomato growing experience and their education level is at primary school level. While the biggest problem of tomato producers in production is disease and product loss, the biggest problem in marketing is low prices and price instability. It was determined that 49% of producers gave up tomato cultivation. The reasons why producers give up tomato production are; Because it is not profitable, product disease is a product marketing problem and input costs are high. In line with the research results, it may be recommended that producers organize seminar courses on the disease. It is thought that both product and price stability can be achieved by developing policies for price instability and, most importantly, by establishing marketing cooperatives specific to this product in the region.

Anahtar Kelimeler

Tomato, Marketing, Problem, Abandonment, Cultivation

Domates Üreticilerinin Üretim ve Pazarlama Sorunları ve Domates Üretiminden Vazgeçme Durumu: Tokat İli Merkez İlçe Örneği

Öz

Ekonomik boyutta önemli olan ve bitkisel üretim içerisinde yer alan domatesin ekim alanı ve üretim miktarı her geçen yıl azalmaktadır. Yoğun emek isteyen ve yüksek maliyetli domates üreticiliğindeki üretim ve pazarlamadaki üreticilerin sorunlarını inceleyen bu araştırmada domates yetiştiriciliğinden vazgeçme durumu da incelenmiştir. Tokat ilinde merkeze bağlı köylerde 76 domates üretimi gerçekleştiren üretici ile anket yolu ile görüşme yapılmıştır. Aktif çalışabilir nüfus içindeki üreticilerin 25 yıllık domates yetiştiriciliği tecrübesine sahip olduğu ve eğitim düzeylerinin ilkokul seviyesinde olduğu gözlemlenmiştir. Domates üreticilerin üretimdeki en büyük sorunu hastalık ve ürün kaybı iken pazarlamadaki en büyük sorunu ise fiyat düşüklüğü ve fiyat istikrarsızlığı olarak ortaya konulmuştur. Üreticilerin %49’unun domates yetiştiriciliğinden vazgeçtiği tespit edilmiştir. Üreticilerin domates üreticiliğinden vazgeçme nedenleri ise; karlı olmadığı için, ürün hastalığı, ürünün pazarlama sorunu olduğu ve girdi maliyetleri yüksek olmasıdır. Araştırma sonuçları doğrultusunda üreticilerin hastalık konusunda seminer kurs düzenlenmesi önerilebilir. Fiyat istikrarsızlığı için politika geliştirilmesi ve en önemlisi bölgede bu ürüne özgü pazarlama kooperatifleri kurularak hem ürün hem de fiyat istikrarı sağlanabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Domates, Pazarlama, Sorun, Vazgeçme, Yetiştiricilik

Kaynakça

• Bajocco, S., De Angelis, A., Perini, L., Ferrara, A., Salvati, L. (2012). The impact of land use/land cover changes on land degradation dynamics: a Mediterranean case study. Environmental management, 49, 980-989.
• Baş, K., Ateş, H. Ç. (2010). Muş ili tütün ekicilerinin yeni tütün yasası (4733 Sayılı Yasa)’nın uygulanmasına ilişkin sorunları ve çözüm önerileri. Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(2), 33-44.
• Bayramoğlu, Z., Karakayacı, Z., Ağızan, K., Ağızan, S., Bozdemir, M. (2021). Başlıca sebze ürünlerinde üretim maliyetlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 24(3), 603-613.
• Bozdemir, M., Bayramoğlu, Z., Karakayacı, Z., Ağızan, K., Ağızan, S. (2021). Domates Pazarlama Kanalları ve Pazar Marjının Belirlenmesi. Yuzuncu Yıl University Journal of Agricultural Sciences, 31(1), 179-187.
• Can, M., (2020). Çörek otu tarımında üretici davranışlarının belirlenmesi, sorunlar ve çözümler: Uşak ili örneği. Ziraat Mühendisliği, (370), 18-33.
• Cegielska, K., Noszczyk, T., Kukulska, A., Szylar, M., Hernik, J., Dixon-Gough, R., Jombach, S., Valanszki, I., Kovács, K. F. (2018). Land use and land cover changes in post-socialist countries: Some observations from Hungary and Poland. Land use policy, 78, 1-18.
• Çiçek, A., Erkan, O., (1996). Tarım ekonomisinde araştırma ve örnekleme yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniv. Ziraat Fak. Yayınları No:12, Ders Notları Serisi No:6, Tokat
• Çiftçi, M. B., Tapkı, N. (2023). Türkiye’nin hatay ilinde açıkta domates üretiminin pazarlama yapısının analizi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 10(1), 18-26.
• Daka, K., Gül, A., Engindeniz, S. (2012). Muğla ilinde seralarda dışsatıma yönelik domates üretimi ve pazarlaması. Ege Univ. Ziraat Fak. Derg., 2012,49 (2): 175-185
• Değer, H. C., Özder, U., Kınıklı, F., Yercan, M. (2020). Muğla ilinde üreticilerin domates pazarlaması üzerine kooperatifleşme eğilimlerinin belirlenmesi. Tarım Ekonomisi Dergisi, 26(2), 121-129.
• Engindeniz, S. (2015). Tarımda girişimcilik alternatifi: serada domates yetiştiriciliği. Tarım Türk Dergisi, (53), 27-36.
• FAO (Food and agriculture Organization). (2021). (https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL), Erişim tarihi 02 Nisan 2023.
• Güler, F. (2018). Iğdır ilinde domates üretim ekonomisi (Master's thesis, Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Karadaş, K., Güler, F. (2021). Domates üreten işletmelerin sosyo-ekonomik özellikleri: Iğdır ili örneği. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52(1), 27-35.
• Kazak, G., Özşenler, S., Artukoğlu, M. M., Yıldız, Ö. (2018). Sanayi domatesi üretimi ve pazarlamasında karşılaşılan sorunlar: Torbalı ilçesi örneği. Tarım Ekonomisi Dergisi, 24(2), 215-223.
• Kocaköse, B., Aktürk, D. (2019). Çanakkale’de tarımsal faaliyet gösteren işletmelerin üretim tercihlerinin ürün maliyetleriyle değerlendirilmesi. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi, 7(11), 1990-1200.
• Loffe, G., Nefedova, T., Kirsten, D. B. (2012). Land abandonment in Russia. Eurasian geography and economics, 53(4), 527-549.
• Oğuz, C., Arısoy, H. (2002). Konya ilinde örtü altında yetiştiricilik yapan işletmelerde domates üretiminin fonksiyonel analizi ve üretim maliyetinin tespiti. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi (Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi), 16(30), 43-48.
• Otto, R., Krüsi, B. O., Kienast, F. (2007). Degradation of an arid coastal landscape in relation to land use changes in Southern Tenerife (Canary Islands). Journal of Arid Environments, 70(3), 527-539.
• Örük, G., Engindeniz, S. (2019). Muğla ilinde örtüaltı domates üretiminin ekonomik analizi üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 56(3), 345-358.
• Taşcı, R., Bolat, M., Özercan, B., Tarhan, S., Hamarat, T., Karabak, S., Arslan, S., Bayramoğlu, Z. (2021). Üretici bakış açısıyla Çorum ilinde makarnalık buğdayın dünü, bugünü ve geleceği. Ziraat Mühendisliği, (371), 4-24.
• TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu). (2022). (https://biruni.TURKSTAT.gov.tr/medas/?locale=tr), Erişim tarihi 02 Nisan 2023.
• Yamane, T., (2010). Temel Örnekleme Yöntemleri. Literatür Yayıncılık. İstanbul
• Zhang, F., Yushanjiang, A., Jing, Y. (2019). Assessing and predicting changes of the ecosystem service values based on land use/cover change in Ebinur Lake Wetland National Nature Reserve, Xinjiang, China. Science of the Total Environment, 656, 1133-1144.