İşletmecilerin Veteriner Hizmeti Almalarında Etkili Olan Faktörlerin Belirlenmesi

Yıl 2015, , 52 - 60, 18.01.2016

Damla Özsayın Kemal Çelik

https://doi.org/10.13002/jafag864

Öz

Bu araştırmada, Biga ilçesinde süt sığırcılığı faaliyetinde bulunan işletme sahiplerinin veteriner hizmeti alma istekliliğine etkili olan sosyo-ekonomik faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın ana materyalini, Biga ilçesi ve köylerinden tabakalı tesadüfi örnekleme yoluyla seçilen 179 işletmeden Ekim 2012-Nisan 2013 tarihleri arasında anket yoluyla elde edilen veriler oluşturmaktadır. İşletmecilerden anket yoluyla sağlanan veriler neticesinde, işletme sahiplerinin %2.2’sinin veteriner hizmeti almadığı, %72.1’inin nadiren aldığı, %13.4’ünün bazen aldığı ve %12.3’ünün ise her zaman aldığı saptanmıştır. İşletmecilerin veteriner hizmeti alma istekliliğinin tahmin edilmesinde, sıralı probit model kullanılmıştır. Bu modelin sonuçlarına göre; işletmecilerin veteriner hizmeti alma istekliliğini etkileyen faktörlerin hanedeki birey sayısı, işletmede geçirilen zaman, işletmecinin yaşı, işletmecinin yıllık geliri ve işletmecinin hayvan sayısı olduğu belirlenmiştir. Modelde yer alan bu faktörler ile işletmecilerin veteriner hizmeti alma istekliliği arasında istatistiksel olarak önemli ve pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur (P<0.05). Ayrıca, işletmecilerin süt sığırcılığı tecrübeleri ile veteriner hizmeti alma istekliliği arasında istatistiksel olarak anlamlı ancak negatif yönlü bir ilişkinin olduğu saptanmıştır (P<0.01). Araştırmadan elde edilen bulgular neticesinde, işletme sahiplerinin veteriner hizmeti almalarında bazı sosyo-ekonomik faktörlerin etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Biga-Çanakkale, hayvan sağlığı koruma, sıralı probit model, süt sığırcılığı

Determination of Factors Affecting Willingness of the Veterinary Services of Farmers

Öz

This research was conducted to determine socio-economic factors affecting willingness of the veterinary services of farmers among dairy farms in Biga, Canakkale. The main material of this study was the data obtained by surveying 179 dairy farms selected by stratified sampling metot in the central villages of Biga between October 2012-April 2013. The survey results of farmers showed that 2.2% of farmers didn’t make use of veterinary services, 72.1% of the farmers rarely make use of veterinary services while 13.4% and 12.3% of the farmers some times and always make use of veterinary services, respectively. Ordered probit model was used to estimate the farmers’ willingness to make use of the veterinary services. This model estimation showed that the factors affecting willingness of the veterinary services of farmers were determined as the number of individuals in the household, numbers of hours devoted on the dairy farms, farmer’s age, farmer’s income and number of livestock on the farms. It was determined that there was a significant and positive relationship between these factors and willingness of the veterinary services of farmers (P<0.05). It was stated that there was a significant and negative relationship between farmer's dairy farm experience and willingness of the veterinary services of farmers (P<0.01). The results revealed that some socio-economic factors influence on the farmer’s make use of veterinary services.

Anahtar Kelimeler

The Biga-Canakkale, animal health protection, ordered probit model, dairy farm

Kaynakça

• Chen K., Ali M., Veeman M., Unterschultz J., Le T., 2002 2002. Relative importance rankings for pork attributes by asian-origin consumers in California: Applying an Ordered Probit Model to a Choice-Based Sample. Journal of Agricultural & Applied Economics, 34, 67-79.
• Gujarati D.N., 2005. Temel Ekonometri. Literatür Yayıncılık, 540-578, İstanbul.
• Gündüz O., Emir M., 2010. Dondurulmuş gıda tüketimini etkileyen faktörlerin analizi: Samsun ili örneği. HarranÜniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14, 15-20.
• Gürler Ö.K., Turgutlu T., Kırcı N., Üçdoğruk Ş., 2007. Türkiye’de eğitim talebi belirleyicileri. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44, 89-101.
• Greene W.H., 1997. Econometric Analysis. 3th ed., 663-790, Prentice-Hall, New York.
• Hekimoğlu B., Altındeğer M., 2008. Ülkemizde ve Samsun ilinde süt hayvancılığı ve süt sektöründeki mevcut durum, sorunlar ve öneriler. Samsun Tarım İl Müdürlüğü Yayınları, Samsun.
• Kalaycı Ş., 2006. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, 301-317,Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Maddala G.S., 1983. Limited-Dependent and Qualitative Variables in Economics, 257-290, Cambridge University Press, England.
• Nayga R.M., Poghosyan A., Nichols J.P., 2002. Consumer willingness to pay for irradiated beef: initial phase. Paradoxes in Food Chains and Networks, 250-259, Wageningen Academic Publishers, Netherlands
• Saçlı Y., 2007. AB’ye uyum sürecinde hayvancılık sektörünün dönüşüm ihtiyacı. DPT-Uzmanlık Tezleri, Ankara.
• Şeker İ., Tasalı H., Güler H., 2012. Muş ilinde sığır yetiştiriciliği yapılan işletmelerin yapısal özellikleri. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, 26, 9-16.
• Tambi N.E., Mukhebi W.A., Maina W.O., Solomon H.M., 1999. Probit analysis of livestock producers’ demand for private veterinary services in the high potential agricultural areas of Kenya. Agricultural Systems, 59, 163-176.
• Tan S., 2013. Süt sektöründe uygulanan politikalar ve sürdürülebilirlik: Biga ilçesi örneği. Biga Sığırcılık Çalıştayı, 28 Şubat, Biga.
• Tugay A., Bakır G., 2009. Giresun yöresindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 40, 37-47.
• Türkyılmaz M.K., Bardakçıoğlu H.E., Nazlıgül A., 2003. Aydın ili süt sığırcılık işletmelerinde yeniliklerin benimsenmesine etkili olan sosyo-eonomik faktörler. Turkish Journal of Veterinary & Animal Sciences, 27, 1269-1275.
• Uğur F., 2013. Sığırcılık ve biga çalıştayı. Biga Sığırcılık Çalıştayı, 28 Şubat, Biga. Uzgören N., 2012. Bilimsel Araştırmalarda Kullanılan Temel İstatistiksel Yöntemler ve SPSS Uygulamaları. Genişletilmiş İkinci Baskı, 311-347, Ekin Yayınevi, Bursa.
• Yalçın C., 2008. Süt sığırcılığı işletmelerinde ekonomik açıdan sürü sağlığı ve hastalık yöntemi. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 79, 24-30.
• Yamane T., 2001. Temel Örnekleme Yöntemleri. 121-179, Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• Yıldırım M., 2013. Biga sığırcılığının önemi ve potansiyeli. Biga Sığırcılık Çalıştayı, 28 Şubat, Biga.