Çukurova Ekolojik Koşullarında Bazı Sıcak Mevsim Baklagil Yem Bitkilerinin Verim, Kalite ve Adaptasyonu Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2014, Cilt: 31 Sayı: 3, 10 - 19, 08.12.2014

Feyza D.gündel Yaşar Karadağ Selahattin Çınar

Öz

Bu araştırma, Çukurova koşullarında yetiştirilebilecek bazı çok yıllık sıcak mevsim baklagil yembitkilerinden Stylosanthes hamata cv Verano, Stylosanthes guianensis cv Cook, Stylosanthes scabra cv Seca, Stylosanthes scabra cv Caatinga ve Aeschynomene americana cv Lee tür ve çeşitlerinin verim, kalite ve adaptasyonlarının belirlenmesi amacıyla 2012 yılında sulanan koşullarda yürütülmüştür. Denemeler tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak kurulmuştur. Araştırmada bitki boyu, yaş ot verimi, kuru madde verimi, ham protein oranı, ADF oranı, NDF oranı ve nispi yem değeri incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, en yüksek bitki boyu (86.5 cm), en yüksek yaş ot (6852.0 kg/da) ve kuru madde verimleri (1727.7 kg/da) Aeschynomene americana cv. Lee çeşidinde, en düşük ADF oranı (34.3), en yüksek ham protein oranı (17.8), en yüksek nispi yem değeri (124.5) Medicago sativa cv. Nimet yonca çeşidinde, en düşük NDF oranı (% 46.2) ise Stylosanthes hamata cv Verano çeşidinde saptanmıştır. Araştırmada incelenen tür ve çeşitlerden Stylosanthes hamata cv. Verano, Stylosanthes scabra cv. Seca, Stylosanthes scabra cv. Caatinga ve Seca, Aeschynomene americana cv. Lee çeşitlerinin bölgede saf olarak yetiştirilebileceği, ancak bu tür ve çeşitlerin yaşam süresi, tohum verimleri, uygun ekim dönemi ve gübre dozları, buğdaygiller ile uygun karışımların belirlenmesi ve otlatma denemeleri üzerine yeni araştırmaların yapılması gerektiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Çokyıllık sıcak mevsim baklagil yembitkileri, verim, kalite, adaptasyon

A Research on Yield, Quality and Adaptation of Some Warm Season Perennial Legumes Under Çukurova Ecological Conditions

Öz

This research was conducted to determine yield, quality and adaptations of some warm season perennial legumes species and cultivars as Stylosanthes hamata cv. Verano, Stylosanthes guianensis cv. Cook, Stylosanthes scabra cv. Seca, Stylosanthes scabra cv. Caatinga, Aeschynomene americana cv Lee, under irrigated conditions in Çukurova region during the year of 2012. In the study, plant height, green herbage and dry matter yield, crude protein, ADF and NDF ratios, RFV (relative feed value) were determined. The experimental design was completely randomized block design with four replications. According to the results, the highest plant height (86.5 cm), the highest green herbage yield (6852.0 kg/da) and dry matter yield (1727.7 kg/da) were obtained from the Aeschynomene americana cv Lee. The highest crude protein ratio (17.8%) and the lowest ADF (34.3%), the highest RFV (124.5) were obtained from the alfalfa. The lowest NDF (46.2%) was obtained from the Stylosanthes hamata cv Verano.

Anahtar Kelimeler

Warm season perennial legumes, yield, quality, adaptation

Kaynakça

• Ağanoğlu V (1985). Çukurova Koşullarında Rodosotu (Chloris gayana Kunth) ve Yonca (M. sativa L.)’nın Karışım Olarak Yetiştirilme Olanakları Üzerinde Araştırmalar. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Akinola IO (1991). Forage Production in Nigeria. Proceedings of a Workshop on Forage Production and Utilization in Nigeria, 11-14 February, Nigeria
• Albayrak S ve Ekiz H (2004). Bazı çok yıllık yem bitkilerinde kuru ot verimi ile ilişkili karakterlerin korelasyon ve path analizi ile saptanması. A.Ü. Tarım Bilimleri Dergisi, 10 (3): s 250-257.
• Alçiçek A, Tarhan F, Özkan K ve Adışen F (1999). İzmir İli ve Civarında Bazı Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Yapılan Silo Yemlerinin Besin Madde İçeriği ve Silaj Kalitesinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Hayvansal Üretim. s.39-40, s.54-63.
• Altın M, Gökkuş A ve Koç A (2005). Çayır Mera Islahı, TKB. Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, s. 468, Ankara.
• Anonim (2012a). Meteorological data for Adana, www.wunderground.com.
• Anonim (2012b) http://www.tropicalforages.info/key/Forages.htm.
• Avcı M (2000). Çukurova’da Yapay Mera Kurmak Amacıyla Yetiştirilebilecek Kışlık Çokyıllık Buğdaygil+Baklagil Yem Bitkileri Karışımlarının Saptanması, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi, s. 113, Adana.
• Avcıoğlu R ve Soya H (2009). Köpekdişi Ayrığı (Cynodon dactylon L. Pers), Darılar, Buğdaygil ve Diğer Familyalardan Yem Bitkileri, (Avcıoğlu, R., Hatipoğlu, R., Karadağ,Y Editör) Cilt III. TÜGEM, Emre Basımevi, s. 727-732, İzmir.
• Baloyi JJ, Ngongoni NT, Topps JH, Acamovic T and Hamudikuwanda H (2001). Condensed tannin and saponin content of Vigna unguiculata (L.) Walp, Desmodium uncinatum, Stylosanthes guianensis and Stylosanthes scabra grown in Zimbabwe. Tropical Animal Health and Production, 33 p: 57-66
• Baytekin H ve Gül İ (2009). Yem Bitkilerinde Hasat, Kuru Ot Verimi ve Depolama Yem Bitkileri, (Avcıoğlu, R., Hatipoğlu, R., Karadağ,Y Editör) Cilt III. TÜGEM. Emre Basımevi, , (2009), s. 121-141, İzmir.
• Belyea R, Restrepo R, Martz F and Ellersıeck M (1999). Effect of year and cutting on equations for estimating net energy of alfalfa. Journal of Dairy Science, 82(9): 1943-1949.
• Canbolat Ö ve Karaman Ş (2009). Bazı baklagil kaba yemlerinin in vitro gaz üretimi, organik madde sindirimi, nispi yem değeri ve metabolik enerji içeriklerinin karşılaştırılması. Tarım Bilimleri Dergisi, 15(2): 188-195.
• Cassida KA, Griffin TS, Rodriguez J, Patching SC, Hesterman OB and Rust SR (2000). Protein degradability and forage quality in maturing alfalfa, red clover and birdsfoot trefoil. Crop Science, 40, p: 209-215.
• Chessmore RA (1975). Profitable Pasture Management. THA Interstate Printers and Publishers, Inc. 421 p.
• Cinar S (2012). Çukurova Taban Koşullarında Bazı Çokyıllık Sıcak Mevsim Buğdaygil Yembitkilerinin Yonca (Medicago sativa) ile Uygun Karışımlarının Belirlenmesi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, s. 151, Adana.
• Ciotti EM, Tomei CE and Castelan ME (1999). Research note: The adaptation and production of some stylosanthes species in Corrients, Argentina. Tropical Grasslands, Volume 33, 165-169.
• Dinç U, Sari M, Şenol S, Kapur S, Sayin M, Çavuşgil V, Derici R, Gök M, Aydin M, Ekinci H, Ağca N ve Schlichting E (1995). Çukurova Bölgesi Toprakları. Yardımcı Ders Kitabı, No. 26, 2. Baskı, Ç.Ü. Zir. Fak. Adana.
• Düzgüneş O, Kesici T, Kavuncu O ve Gürbüz F (1987). Araştırma ve Deneme Metotları, Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları, No. 295, Ankara.
• Enginoğlu G, Sabanci C, Buğdaycigil M ve Özpinar H (1996). Bazı Yonca (Medicago Sativa L.) Çeşitlerinin Menemen Koşullarında Adaptasyonu Üzerinde Bir Araştırma. Türkiye 3. Çayır- Mera ve Yem Bitkileri Kongresi , s. 321-326, Erzurum.
• FAO(2010).www.fao.org/ag/AGP/AGPC/doc/Gbase/ data/pf000068. 000065, 00001, 00071htm.
• Hall TJ and Walker RW (2005). Pasture legume adaptation six environments of the seasonally dry tropics of North Queensland. Tropical Grasslands, Volume 39, p: 182-196.
• Hare MD, Kaewkunya C, Tatsapong P and Saengkham M (2003). Evaluation of forage legumes and grasses on seasonally waterlogged sites in North-east Thailand. Tropical Grasslands, Volume 37, p: 20-32.
• Horner LJ, Bush J, Adams GD and Taliaferro CM 1985. Comparative nutritional value of eastern gamagrass and alfalfa hay for dairy cows, Journal of Dairy Science,( 68) p:15-26.
• Hoy MD, Moore KJ, George JR and Brummer EC (2002). Alfalfa yield and quality as influenced by establishment method. Agronomy Journal 94: 617-620.
• Langer RHM (1994). Pasture Plant, (R.H.M. Langer ed.), Pastures, Oxford University Press. Auckland, p: 39-74
• Lechtenberg VL (1985). Hay Quality. (E. Heath, F. Barns, S. Metcalfe eds.). Forages, Iowa State University Press, Iowa, s. 460-469.
• Linn JG and Martin NP (1999). Forage Quality Tests and Interpretations, http://extension.umn.edu/distribution/livestocksystems/ID2637.html.
• Mcadam JW, Whitesides RE,Winger MB and Buffer S (1997). Pasture Species for Grazing-Based Dairy Production Under Irrigation in the Intermountain West. Proceedings of the XVIII. International Grassland Congress, Canada, p: 99-100
• Mero RN and Oden P (1997). Promising tropical grasses and legumes as feed resorces in central Tanzania I. Effect of different cutting patterns on production and nutritive value of six grasses and six legumes. Tropical Grasslands, Volume 31, 549-555.
• Peters M, Tarawali SA and Alkamper J (1994). Evaluation of tropical pasture legumes for fodder banks in subhumid Nigeria. Tropical Grasslands. Volume: 28, pp: 74-79
• Rao PP, Ramesh CR, Patkah PS, Rao YM and Biradar N (2013). www.aciar.gov.au/.../mn111-chapters22-27.pdf.
• Sağlamtimur T, Gülcan H, Tükel T, Tansı V, Anlarsal AE ve Hatipoğlu R (1986). Çukurova koşullarında yembitkileri adaptasyon denemeleri 1: baklagil yembitkileri. Ç.Ü.Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt:1, Sayı:3, s: 37-51. Adana
• Sağlamtimur T, Tansı V, Baytekin H, Şılbır Y ve Özel A (1991). Çukurova'da Kışlık Ara Ürün Tarımı ve Bölge Tarımına Sağlayacağı Yararlar, Çukurova I. Tarım Kongresi, s.153-164, Adana.
• Schroeder JW (2004). Forage Nutrition for Ruminants, AS-1250. www.ag.ndsu.edu.tr.
• Serin Y ve Tan M (2001). Yem Bitkileri Kültürüne Giriş. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No. 206, s. 32-36.
• Sheaffer CC, Peterson MA, Mccalin M, Volene JJ, Cherney JH, Johnson KD, Woodward WT, Viands DR (1995). Acid Detergent Fiber, Neutral Detergent Fiber Concentration and Relative Feed Value, North American Alfalfa Improvement Conference, Minneapolis. March 1995. www.naaic.org/stdtests/acidfiber.pdf.
• Shin CN (1997). Dry Matter Production and Nutrutive Value of Wild Alfalfa. Proceeding of the XVIII International Grassland Congress, Canada. Sleugh, B., Moore, K.J., George, J.R. ve Brummer, E.C., 2000. Binary legume – grass mixtures improve forage yield, quality, and seasonal distribution, Agronomy Journal, 92: 24-29.
• Soto P and Jahn EB (1993). Use of Irrigated Lucerne at Different Growth Stages. I. Evaluation Under Cutting. Proceedings of the XVII. International Grassland Congress, New Zeland, p: 869-870.
• Spandl E and Hesterman OB (1997). Forage quality and alfalfa characteristics in binary mixtures of alfalfa and bromegrass or timothy. Crop Science, 37 p:1581-1585. Tükel T, Hatipoğlu R, Hasar E, Polat T ve Mete C (1993). Çukurova'da Doğal Çayır Mer'a Bitkileri Üzerinde Araştırmalar, Envanter ve Herbaryum Çalışmaları, Türkiye I. Herboloji Kongresi, 3-5 Şubat 1993, Adana.
• Wilaipon B, Chutikul K, Khajarern J, Suriyajanthrathong W and Khajarern, S (1982). Study on Nutritive Value of Verano Stylo (Stylosanthes hamata cv. Verano). Khon Kaen University Pasture Improvement Project, Annual Report 1981–1982. Faculty of Agriculture, Khon Kaen University, Khon Kaen: Thailand, pp. 24–28.
• Yavuz T (2011). Karadeniz Bölgesi Geçit İklim Kuşağı Kıraç Alanlarında Yapay Mera Karışımlarının Belirlenmesi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Tokat.
• Yılmaz İ, Deveci M, Akdeniz H, Andiç N, Terzioğlu Ö, Kesin B ve Andiç C (1996). Van Kıraç Şartlarında Bazı Önemli Yonca Varyetelerinin Adaptasyonu ve Ot Verimi Üzerinde Araştırma. Türkiye 3. Çayır-Mer’a ve Yem Bitkileri Kongresi, s. 393-401,Erzurum.
• Zabunoğlu S ve Karaçal İ (1986). Gübreler ve Gübreleme. Ankara Üni. Zir. Fak. Yay. No: 993, Ders Kitabı, 293. Ankara