Aşı Zamanı ve Yöntemlerinin Kivide (Actinidia deliciosa, A. Chev) Aşı Başarısı ve Fidan Gelişimine Etkileri

Yıl 2015, Cilt: 32 Sayı: 1, 23 - 29, 20.03.2015

Ahmet Öztürk Emine Yazicıoğlu

https://doi.org/10.13002/jafag811

Cited By: 5

Öz

Bu çalışma, 4 farklı aşı zamanı (15 Mart, 5 Nisan, 25 Nisan, 15 Mayıs) ve 3 farklı aşı yönteminin (Dilcikli ve Dilciksiz kalem aşısı ile Yongalı göz aşısı) kivi fidanı üretiminde aşı başarısı ve fidan büyümesi üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada, aşı tutma oranı üzerine aşı zamanlarının önemli etkisi olurken, aşı yöntemlerinin etkisi önemsiz olmuştur. Aşı sürme ve yaşama oranları üzerine aşı yöntemlerinin etkisi önemli, aşı zamanlarının etkisi önemsiz bulunmuştur. Araştırmada yaprak sayısı ve alanı, toplam yaprak alanı, sürgün boy ve çapı ile boğumlar arası mesafe üzerine hem aşı zamanlarının hem de aşı yöntemlerinin etkisinin önemli olduğu belirlenmiştir. İncelenen özellikler bakımından dilcikli ve dilciksiz aşı yöntemlerinden yongalı göz aşı yöntemine göre daha iyi sonuçlar elde edilmiştir. Aşı tutma oranı bakımından en iyi aşı zamanının 15 Mart (%99.7) olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada aşı zamanı ve aşı yöntemi interaksiyonları da incelenen özellikler bakımından önemli olmuştur. En iyi aşı zamanının 15 Mart, en iyi yöntemin ise dilcikli ve dilciksiz aşı yöntemlerinin olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, fazla miktarda kaliteli kivi fidanı üretimi için dilcikli veya dilciksiz kalem aşısı yöntemleri kullanılarak aşıların erken dönemde (15 Mart) yapılması önerilebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Aşılama, aşı tutma, kivi, sürgün gelişimi, yaprak alanı

The Effects of Grafting Times and Methods on Graft Success and Plant Growth in Kiwifruit (Actinidia deliciosa, A. Chev)

Öz

This study was carried out to determine the effects of four different grafting times (15th March, 5th April, 25th April and 15th May) and three different grafting methods (whip and splice grafting and chip budding) on graft success and plant growth in kiwifruit seedling production. In this study, while the grafting times significantly affected the bud take ratio, the grafting methods were insignificant. Moreover, the grafting methods significantly affected the bud sprouting ratio and graft success but the grafting times were insignificant. The significant effects of both grafting times and grafting methods on the leaf number and leaf area and total leaf area, shoot length and diameter were determined in the study. In terms of investigated characteristics, the better results were obtained from the whip and splice grafting methods than the chip budding methods. The 15th March was determined as the best grafting time in terms of bud take ratio (99.7%). The interaction of grafting times and grafting methods were to be significant by virtue of investigated characteristics in the study. The 15th March was the best grafting time and the whip and splice were the best grafting methods. As a result of this study, for a large amount of high quality kiwifruit seedling production the whip or splice grafting methods should be used and grafting carried out around the 15th March.

Anahtar Kelimeler

Bud take, grafting, kiwi fruit, leaf area, shoot development.

Kaynakça

• Cangi R ve Karadeniz T (1999). Ordu’da değişik rakımlarda yetiştirilen Hayward (Actinidia deliciosa) kivi çeşidinde verim ve meyve özellikleri üzerine araştırmalar. Karadeniz Bölgesi Tarım Sempozyumu, 4-5 Ocak 1999, s. 425-432, Samsun.
• Cangi R and Atalay DA (2006). Effects of different bud loading levels on the yield, leaf and fruit characteristics of Hayward kiwifruit. Hortscience, 33: 23-28.
• Chandel JS, Negi KS and Jindal K (1998). Studies on vegetative propagation in kiwi (Actinidia deliciosa Chev.). Indian Journal of Horticulture, 55: 52–54.
• Ferguson AR, Seal AG, McNeilage MA, Fraser LG, Harvey CF and Beatson RA (1996) Kiwifurit. In: Fruit Breeding-II: Vine and Small Crops. Edited Janick, J and Moore, J. N. John Wiley & Sons, NewYork, pp:371-417.
• Ferguson AR and Seal AG (2008). Kiwifruit. In: Temperate Fruit Crop Breeding-Germplasm to Genomic. Edited Hancock, J.F. pp: 235-264.
• Ghosh SN, Roy S and Bera B (2012). Studies on propagation of bael (Aegle marmelos L.) under Jhargram conditions. Journal of Horticultural Science, 7: 214-216.
• Gübbük H, Güneş E, Adak N ve Güven D (2012). Farklı aşılama zamanlarının keçiboynuzunda aşı tutma ve sürme oranları üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25: 73-76.
• Hartman HT, Kester DE and Davies FT (1990). Plant Propagation Principles and Practices (Fifth Edition). Regent/Prestige Hall Englewood Cliffs, New Jersey, 647.
• Kadan H ve Yarılgaç T (2005). Van Ekolojik Şartlarında Elma ve Armutların Durgun T-Göz Aşısıyla Çoğaltılması Üzerine Araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 15: 167-176.
• Kalkışım Ö ve Tekintaş FE (2011). Kızılcıkta (Cornus mas L.) aşı kaynaşması ile çelik köklenmesinin anatomik ve histolojik olarak incelenmesi üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1: 106-122.
• Mahunu GK, Adjei PY and Asante AK (2010). Effect of Rootstock Age on Splice-Approach Grafting and Chip Budding in Cashew (Anacardium occidentale L.). Ghana Journal of Horticulture, 8: 32-36.
• Mannan MA, Islam MM and Khan SAKU (2006). Effects of methods of grafting and age of rootstock on propagation of off-season germplasms of Jackfruit. Khulna University Studies, 7: 77-82.
• Marino G and Bertazza G (1990). Micropropagation of Actinidia deliciosa cvs. ‘Hayward’ and ‘Tomuri’. Scientia Horticulturae, 45: 65–74.
• Ozturk A, Serdar U and Balci G (2009). The influence of different nursery conditions on graft success and plant survival using the inverted radicle grafting method on the Chestnut. Acta Horticulturae, 815: 193-197.
• Öztürk B, Özcan M ve Öztürk A (2011). Farklı Anaç Çapları ve Aşılama Zamanının Kivi Fidanı Üretiminde Aşı Başarısı ve Fidan Büyümesi Üzerine Etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi. 17: 261-268.
• Sabır A (2011). Comparison of Green Grafting Techniques for Success and Vegetative Development of Grafted Grape Cultivars (Vitis Spp.). International Journal of Agriculture & Biology, 13: 628–630.
• Samancı H (1990). Kivi (Actinidia) Yetiştiriciliği. Tarımsal Araştırmaları Destekleme ve Geliştirme Vakfı, Yayın No: 22 Yalova.
• Sivritepe N ve Tuğ Y (2010). Hayward ve Matua Kivi Çeşitlerinde Mikro Çoğaltım. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25: 97-108.
• TUİK (2013). Bitkisel Üretim İstatistikleri. http://tuikapp.tuik.gov.tr (Web’e erişim: 12.12. 2013).
• Uzun S ve Çelik H (1999). Leaf Area Prediction Models (Uz-Çelik 1) for Some Horticultural Plants. Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 23: 645-650.
• Yılmaz M (1994). Bahçe Bitkileri Yetiştirme Teknikleri. Çukurova Üniversitesi Basımevi s. 151.
• Zenginbal H, Özcan M ve Çelik H (2005). Hayward Kivi Çeşidinde Farklı Kalem Aşılarının Aşı Başarısı Üzerine Etkileri. BAHÇE, 34: 31-36.
• Zenginbal H, Çelik H and Özcan M (2006). The Effect of Tying and Wrapping Materials and Their Color on Budding Success in Kiwifruit. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 30: 119-124.
• Zenginbal H (2007). The Effects of Different Grafting Methods on Success Grafting in Different Kiwifruit (Actinidia deliciosa, A.chev) Cultivars. International Journal of Agricultural Research, 2: 736-740.
• Zenginbal H, Özcan M, Haznedar A and Demir T (2007). Comparisons of Methods and Time of Budding in Kiwifruit (Actinidia deliciosa, A. Chev). International Journal of Natural and Engineering Sciences, 1: 23-28.