Kumru (Ordu) Yöresinde Yetiştirilen Mahalli Elma Genotiplerinin Fenolojik, Morfolojik ve Pomolojik Özellikleri

Yıl 2015, Cilt: 32 Sayı: 1, 47 - 56, 20.03.2015

Mehmet Fikri Balta Orhan Karakaya Tuncay Kaya Hüseyin Kırkaya

https://doi.org/10.13002/jafag782

Cited By: 6

Öz

Bu araştırma, Ordu ilinin Kumru ilçesinde yetiştirilen yerel elma genotiplerinin bazı ağaç ve meyve özelliklerini belirlemek amacıyla planlanmıştır. Araştırma, 2010-2011-2012 yılları arasında yürütülmüş ve 27 elma genotipi incelenmiştir. İncelenen elma genotiplerinde meyve ağırlığı 71.41-245.99 g, meyve çapı 61.01-95.59 mm, meyve eti sertliği 6.94-12.64 libre, suda çözünebilir kuru madde miktarı % 9.40-13.60, pH 2.83-4.11, titre edilebilir asit miktarı % 0.22-2.01 olarak belirlenmiştir. Elma genotiplerinde tam çiçeklenmeden hasada kadar 74-163 gün geçmiştir. İncelenen 13 elma genotipinde periyodisite görülmemiş, 11 genotipte görülmüş ve 3 genotipte kısmi periyodisite olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Elma genetik kaynakları, Periyodisite, Pomoloji, Seleksiyon

Phenological, Morphological and Pomological Characteristics of Local Apple Genotypes Grown in Kumru (Ordu) District

Öz

This research has been planned; to determine some tree and fruit characteristics of native apple genotypes grown in Kumru district of Ordu province. The research was performed during 2010-2011-2012 years and was investigated 27 native apple genotypes. In this genotypes; 71.41-245.99 g fruit weight, 61.01-95.59 mm fruit diameter, 6.94-12.64 pound fruit flash firmness, 9.40-13.60% soluble solid content, 2.83-4.11 pH, 0.22-2.01% titratable acidity were found. From the full flowering time to the harvest time was between 74-163 days. In the investigated apple genotypes, alternate bearing was determined in 13 apple genotypes as absent, 11 apple genotypes as existent and 3 apple genotypes as partial.

Anahtar Kelimeler

Apple genetic resources, Alternate bearing, Pomology, Selection

Kaynakça

• Anonim (2013). TUİK, Bitkisel üretim istatistikleri. http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul (Erişim tarihi: 28.05.2014).
• Aygün A ve Ülgen SA (2009). Rize’de yetiştirilen demir elma (Malus communis L.) çeşidinin bazı meyve özelliklerinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 2: 201-205.
• Bolat (1991). Konya İlinde Kaliteli Yazlık Elma Tiplerinin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Erzurum.
• Bostan SZ ve Acar Ş (2009). Ünye (Ordu) çevresinde yetiştirilen mahalli elma çeşitlerinin pomolojik özellikleri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 2: 15-24.
• Cripps SEL, Richards LA and Mairata AM (1993). “Pink Lady” apple. HortScience, 10: 1057.
• Eltez M (1983). Niğde Yöresinde Üstün Özellikli ve Özellikle Meyve Periyodisitesi Göstermeyen Amasya Elma Tiplerinin Seleksiyonu. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adana.
• Güleryüz M (1977). Erzincan’da Yerleştirilen Bazı Önemli Elma ve Armut Çeşitlerinin Pomolojileri ve Döllenme Biyolojileri Üzerine Araştırmalar. Atatürk Üniversitesi Yayınevi, No. 229, 181s., Erzurum.
• Hampson CR, McNew R, Azarenko A, Berkett L, Barritt B, Belding R, Brown S, Cilements J, Ciline J, Cowgill W, Crassweller R, Garcia E, Greene D, Greene G, Merwin I, Miller D, Miller S, Obermiller JD, Rom C, Roper T, Schupp J and Stover E (2004). Performance of apple cultivars in the 1995 NE-183 regional project planting : II. fruit quality characteristics. Journal of the American Pomological Society, 2: 65-77.
• Hernandez DB, Ciordia-Ara M, Coque-Fuertes M and Pereira-Lorenzo S (2003). Performance of six asturian apple (MalusxDomestica) cultivars growing on two rootstocks for cider production. Journal of the American Pomological Society, 3: 121-127.
• İslam A, Bostan SZ ve Yılmaz E (2009). Trabzon ili Yomra ilçesinde yetişen Yomra elmasının pomolojik özellikleri üzerine bir araştırma. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 2: 107-110.
• Karadeniz T, Akdemir ET, Yılmaz İ ve Aydın H (2013). Piraziz elmasında klon seleksiyonu. Akademik Ziraat Dergisi 1: 17-22.
• Karlıdağ H ve Eşitken A (2006). Yukarı Çoruh Vadisinde yetişen elma ve armut çeşitlerinin bazı pomolojik özelliklerinin belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 2: 93-96.
• Kaya T (2008). Van Merkez, Edremit ve Gevaş İlçeleri Elma Genetik Kaynaklarının Fenolojik, Morfolojik, Pomolojik Ve Moleküler Tanımlanması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Van.
• Kaya T ve Balta F (2009). Van Yöresi elma seleksiyonları 1: Peryodisite göstermeyen genotipler. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 2: 25-30.
• Kaya T ve Balta F (2013). Van Yöresi elma seleksiyonları-2: Periyodisiteye kısmi eğilim gösteren genotipler. Akademik Ziraat Dergisi, 2: 91-98.
• Kazankaya A, Yonar Y, Başer S, Çelik F, Doğan A ve Yaviç A (2009). Adilcevaz (Bitlis) yöresinde doğal olarak yetişen elmaların bazı meyve ve ağaç özellikleri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 2: 81-87.
• Miller S, McNew R, Belding R, Berkett L, Brown S, Cilements J, Ciline J, Cowgill W, Crassweller R, Garcia E, Greene D, Greene G, Hampson C, Merwin I, Moran R, Roper T, Schupp J and Stover E (2004). Performance of apple cultivars in the 1995 NE-183 regional project planting : II. fruit quality characteristics. Journal of the American Pomological Society, 2: 65-77.
• Yarılgaç T, Karadeniz T ve Gürel HB (2009). Ordu Merkez ilçede yetiştirilen yöresel elma (Malus communis L.) çeşitlerinin fenolojik ve pomolojik özelliklerinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 2: 37-41.