Çukurova’da Bazı Çokyıllık Sıcak Mevsim Buğdaygil Yembitkilerinin Verim ve Kalitelerinin Belirlenmesi

Yıl 2015, Cilt: 32 Sayı: 2, 41 - 54, 01.07.2015

Selahattin Çınar Rüştü Hatipoğlu Feyza D.gündel Arif Aktaş Mustafa Avcı

https://doi.org/10.13002/jafag843

Öz

Bu araştırma Çukurova’da mera tesisinde kullanılabilecek bazı çokyıllık sıcak mevsim buğdaygil yembitkilerinin performanslarının belirlenmesi amacıyla 2011 ve 2012 yıllarında yürütülmüştür. Araştırmada adi yalancıdarı (Paspalum dilatatum Poir.), Rodos otu (Chloris gayana Kunth), köpekdişi ayrığı (Cynodon dactylon (L.) Pers.), parmak otu (Digitaria milanjiana (Rendle) Stapf), şeytan otu (Digitaria didactyla Willd) ve Gine otu (Panicum maximum Jacq.) türleri incelenmiştir. Denemeler tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre; en yüksek yeşil ot verimi (6768.7 kg/da) ve SKMO (%58.0) Gine otundan, en yüksek kuru madde verimi (1430.7 kg/da), ham protein verimi (153.5 kg/da) ve SKMV (871.2 kg/da) Rodos otundan, en yüksek ham protein oranı (%11.4) adi yalancıdarıdan, en düşük ADF oranı (%31.9) köpekdişi ayrığından, en düşük NDF oranı (%61.7) ise parmak otundan elde edilmiştir.Araştırma sonuçlarına göre, Gine otu ve parmak otunun bölgenin ikliminden olumsuz etkilendiği, köpekdişi ayrığı, Rodos otu, şeytan otu ve adi yalancıdarının bölgede yetiştirilebileceği, bu türlerin uygun ekim dönemi, gübre dozları, baklagiller ile uygun karışımlarının belirlenmesi ve otlatma denemeleri üzerine yeni araştırmaların yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çokyıllık sıcak mevsim buğdaygilyembitkileri, verim, kalite

Determination of Yield and Quality Characteristics of Some Warm Season Perennial Grasses Under Cukurova Ecological Conditions

Öz

This research was conducted to determine the hay yield and hay quality potentials of some warm season perennial grass species such as dallis grass (Paspalum dilatatum Poir.), Rhodes grass (Chloris gayana L.), Bermuda grass (Cynodon dactylon (L.) Pers.), blue couch grass (Digitaria didactyla Willd), digit grass (Digitaria milanjiana (Rendle) Stapf) and Guinea grass (Panicum maximum Jacq.) under irrigated conditions of Cukurova during the years of 2011 and 2012. The experimental design was completely randomized block design with three replications. According to the results, the highest green herbage yield (6768.7 kg/da) and DDMR (58.0%) were obtained from Guinea grass. The highest yields of dry matter yield, crude protein yield and digestible dry matter yield (1430.7 kg/da, 153.5 kg/da and 871.2 kg/da respectively) were obtained from the Rhodes grass. The highest crude protein ratio (11.4%) was obtained from the dallis grass.While the lowest ADF (31.9%) ratio was obtained from Bermuda grass, the lowest NDF (61.7%) ratio was obtained from the digit grass.
From the results of the study, it was concluded that Guinea grass and digit grass did not show good adaptation to the Cukurova conditions due to low temperatures during the winter season. Bermuda grass, Rhodes grass, blue couch grass and dallis grass could be used to establish pasture under irrigated conditions of Cukurova. To use them for this purpose, the researches on their proper sowing time, fertilization ratio, proper mixture partner and grazing performance must be conducted.

Anahtar Kelimeler

Warm season perennial grasses, yield, quality

Kaynakça

• Acosta G, Deregibusand VA and Zucchini F (1994). Inclusión de Pasto Miel (Paspalum dilatatum, Poir) en Pasturas: 1. Efecto Sobre la Producción Forrajera. Revista Argentina de Producción Animal 14: 175-185.
• Ağanoğlu V (1985). Çukurova Koşullarında Rodosotu (Chloris gayanaKunth) ve Yonca (Medicago sativa L.)’nın Karışım Olarak Yetiştirilme Olanakları Üzerinde Araştırmalar. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı. BasılmamışYüksek Lisans Tezi. Adana
• Alçiçek A, Tarhan F, Özkan K ve Adışen F (1999). İzmir İli ve Civarında Bazı Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Yapılan Silo Yemlerinin Besin Madde İçeriği ve Silaj Kalitesinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Hayvansal Üretim. 39. s.54-63.
• Anonim (2012a). Meteorological data for Adana www.wunderground.com.(20.11.2012)
• Anonim (2012b). http://www.tropicalforages.info/key/Forages.htm. (15.11.2012)
• Ayala A T, Acosta, G L, Deregıbus V A and Moauro P M (2000). Effects of Grazing Frequency on the Production, Nutritive Value, Herbage Utilisation, and Structure of a Paspalum dilatatum Sward, New Zealand Journal of Agricultural Research, 43: 4, p: 467-472
• Bani P, Mınutı A, Luraschı AO, Lıgabue M ve Ruozzı F (2007). Genetic and Environmental Influences on In Vitro Digestibility of Alfalfa. Journal Animal Science, 6(1), 251-253.
• Baytekin H ve Gül İ (2009). Yem Bitkilerinde Hasat. Kuru Ot Verimi ve Depolama Yem Bitkileri. (Avcıoğlu R, Hatipoğlu R,Karadağ.Y Editör) Cilt III. TÜGEM. Emre Basımevi. s. 121-141. İzmir.
• Belyea R,Restrepo R, Martz F ve Ellersıeck M (1999). Effect of Year and Cutting on Equations for Estimating Net Energy of Alfalfa. Journal of Dairy Science. 82(9): 1943-1949.
• Bungenstab E J (2009). Productivity, Nutritive Quality and Utilization of Dallisgrass (Paspalum dilatatum) for Beef Cattle Production As Influenced by Fertilization Regime and Grazing Management. Auburn University, Doktora Tezi (yayınlanmamış), p: 120, Auburn, Alabama
• Caddel J ve Allen E (1997). Forage Quality Interpretations. http://virtual.chapingo.mx/dona/paginaCBasicos/f-2117.pdf. (18.11.2011)
• Colman RL (1971). Quantity of Pasture and Forage Crops for Dairy Production in the Tropical Regions of Avustralia, Tropical Grasslands Vol. 5 (3) p: 181-194 www.tropicalgrasslands.asn.au/ (22.04.2012)
• Conrad HR ve Martz F A (1985). Forages for Dairy Cattle. (E. Heath, F. Barns, S. Metcalfe edits.). Forages, Iowa State University Press, Iowa, p: 550-559.
• Cook BG, Pengelly BC, Brown SD, DonnellyJI, Eagles D A, Franco MA, Hanson J,Mullen BF, PartrıdgeIJ, Peters M ve SchultzeKraft R (2005). Tropical Forages: an Interactive Selection Tool. CSIRO, DPI ve F(Qld), CIAT and ILRI, Brısbane, Australia
• Corletto A, Cazzato E, Ventricelli P, Cesentino SL, Gresta F, Testa G, Maıorana M,Fornaro Fve De GiorgioD (2009). Performance of Perennial Tropical Grasses in Different Mediterannean Environments in Southern Italy. Tropical Grasslands, Volume 43, p: 129–138. www.tropicalgrasslands.asn.au/ (17.05.2014)
• Çınar S (2012). Çukurova Taban Koşullarında Bazı Çokyıllık Sıcak Mevsim BuğdaygilYembitkilerinin Yonca (Medicago sativa) ile Uygun Karışımlarının Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarla Bitkileri Anabilim Dalı.Yayınlanmamış Doktora Tezi. s.151. Adana.
• ÇınarS ve Hatipoğlu R (2014). Forage Yield and Botanical Composition of Mixtures of Some Perennial Warm Season Grasses with Alfalfa (Medicago sativa L.) Under Mediterranean Conditions, Turkish Journal of Field Crops.19 (1), 13-18
• Dinç U, Sari M, Şenol S,Kapur S, Sayın M,Çavuşgil V, Derici R, Gök M, Aydin M, Ekinci H, Ağca N veSchlichtingE(1995). Çukurova Bölgesi Toprakları. Yardımcı Ders Kitabı. No. 26. 2. Baskı. Ç.Ü. Zir. Fak. Adana.
• Düzgüneş O, Kesici T, Kavuncu O ve Gürbüz F (1987). Araştırma ve Deneme Metotları. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yayınları. No. 295. Ankara.
• Evans T R (1967). Primary Evaluation of Grasses and Legumes for the Northern Wallum of South-East Quesland. Tropical Grasslands Vol,1. October 1967. www.tropicalgrasslands.asn.au/ (11.05.2012)
• Felicity SJ, Mcnabb WC, Peters JS, Barry TN, Campbell B D ve Ulyatt MJ (1996). Nutritive Value Of Subtropical Grasses invading North Island Pastures, Proceedings Of The New Zealand Grassland Association 57: 203-206
• George MR, Sands PB, Wilson CB, Ingram R ve Connor JM (1992). California Agriculture, Volume 46, Number 4
• Hatipoğlu R ve Tükel T (2009). Darılar.Yembitkileri, Buğdaygil ve Diğer Familyalardan Yembitkileri Cilt III, R.Avcıoğlu, R. Hatipoğlu, Y. Karadağ (ed.), S: 714-726. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, İzmir
• Horner LJ, Bush J, Adams GD, and Taliaferro CM. 1985. ComparativeNutritional Value of EasternGamagrassandAlfalfa Hay forDairyCows, Journal of DairyScience,( 68) p:15-26.
• Hoshino M, Ono S veSırıkıratayanond N (1979). Dry Matter Production of Tropical Grasses and Legumes and its Seasonal Change in Tailand.
• Hoy MD, Moore KJ, George JR veBrummer EC (2002). Alfalfa yield and quality as influenced by establishment method. Agronomy Journal, 94: 617-620.
• Jones CA (1985). C4 Grassess and Cereals, John Willey ve Sons, Newyork,
• Larbi A, Mislevy P, Adjei M Bve Brown WF (1990). Seasonal Herbage and Animal Production from Three Cynodon Species. Tropical GrasslandsVolume 24 p: 305-310. www.tropicalgrasslands.asn.au/ (15.11.2011)
• Larbi A, Lazier J, Ochang J ve Addie A (1995). Dry Matter Production of Thirteen Tropical Legumes in Association with Rhodes Grass (Chloris gayana cv. Callide) on an Acid Soil in Etiopia. Tropical GrasslandsVolume 29 p: 88-91. www.tropicalgrasslands.asn.au/ (15.11.2011)
• Langer RHM (1994) Pasture Plant, (R.H.M. Langer ed.). Pastures, Oxford University Press. Auckland, s. 39-74.
• Lemus R (2009). Seeding Warm Season Perennial Grasses. Forage News, Mississippi State University Extension Service, March-2009.
• Linn JG ve Martin NP (1999). Forage Quality Tests and Interpretations. http://extension.umn.edu/distribution/livestocksystems/ID2637.html. (11.04.2011)
• Lowe KF ve Bowdler TM (1977). Tropical Grass and legume Yield on Soloth Soil in Sub-Coastral South-Eastern Queensland. Tropical Grasslands Vol.11, No.3 Nov. 1977. www.tropicalgrasslands.asn.au/ (12.05.2014)
• Moore E J ve Gerald O M (1973). Structural Inhibitors of Quality in Tropical Grasses. (Arthur G. Matches ed.). Anti-Quality Components of Forages. Wisconsin, p:53-98
• Muldoon DK (1986). Production of Tropical and Subtropical Grasses and Legumes, with and Without İrrigation, In Central Western New South Wales, Tropical Grasslands Volume 24 p: 305-310. www.tropicalgrasslands.asn.au/(15.04.2014)
• Sağlamtimur T ve Tansı V (1988). Çukurova’da Rodos oto (Chlorisgayana Kunth)’nda En Uygun Tohumluk Miktarının Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Ç.Ü Ziraat Fakültesi Dergisi, (3) 3:1-10 Adana
• Sağlamtimur T,Gülcan H, Tükel T, Tansı V,Anlarsal AE ve Hatipoğlu R (1986). Çukurova Koşullarında Yembitkileri Adaptasyon Denemeleri 1: BaklagilYembitkileri. Ç.Ü.Ziraat Fakültesi Dergisi. Cilt:1. Sayı:3. s: 37-51.Adana
• Sağlamtimur T, Tansı V, Baytekin H, Şılbır Y ve Özel A (1991). Çukurova'da Kışlık Ara Ürün Tarımı ve Bölge Tarımına Sağlayacağı Yararlar. Çukurova I. Tarım Kongresi. s.153-164. Adana.
• Serin Y, Gökkuş A, Tan M, Çomaklı B ve Koç A (1997). Otlakiye Amacıyla Kullanılabilecek Baklagil ve Buğdaygil Yem Bitkileri ile Bunların Karışımlarının Belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt 6. Sayı 1. s. 15-26
• Skerman PJ ve Riveros F (1990). Tropical Grasses. FAO Plant Production and Protection Series 23, Roma. 832 s.
• Serin Y ve Tan M (2001). Yem Bitkileri Kültürüne Giriş. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. No. 206. s. 32-36.
• Sheaffer CC, Peterson MA,Mccalin M,Volene JJ,Cherney JH, Johnson KD, Woodward WT ve Viands DR (1995). Acid Detergent Fiber. Neutral Detergent Fiber Concentration and Relative Feed Value. North American Alfalfa Improvement Conference. Minneapolis. March 1995. www.naaic.org/stdtests/acidfiber.pdf (10.05.2010)
• Sleugh B, Moore KJ, George JR ve Brummer EC (2000). Binary Legume – Grass Mixtures Improve Forage Yield Quality and Seasonal Distribution. Agronomy Journal. 92: 24-29.
• Tessema Z ve Baars RMT (2006). Chemical Composition Dry Matter Production and Yield Dynamics of Tropical Grasses Mixed with Perennial Forage Legumes, Tropical GrasslandsVolume 40 p: 150-156 www.tropicalgrasslands.asn.au/(14.05.2014)
• Tükel T, Hatipoğlu R, Hasar E, Polat T ve Mete C (1993). Çukurova'da Doğal Çayır Mer'a Bitkileri Üzerinde Araştırmalar. Envanter ve Herbaryum Çalışmaları.Türkiye I. Herboloji Kongresi. 3-5 Şubat 1993. Adana.
• Venuto B C, Burson B L, Hussey M A, Redfearn D D, Wyatt W E ve Brown L P (2003). Forage Yield, Nutritive Value, and Grazing Tolerance of Dallisgrass Biotypes. Crop Sci.43 p. 295-301.
• Watson VH ve Burson BL (1985). Dallisgrass, In:Forage, (M.E.Heath, R.F.Barnes, D.S. Netcalfe eds.), Iowa State University Pres., Iowa, p: 259-262
• White RO, Moir TR ve Cooper. JP (1975). Grassess in Agriculture, FAO Agricultural Studies, No:42
• Yisehak K (2008). Effect of Seed Proportions of Rhodes Grass (Chlorisgayana) and White Sweet Clover (Melilotus Alba) At Sowing on Agronomic Characteristics and Nutritional Quality. Livestock Research for Rural Development Volume 20, Retrieved December 5, 2011, from http://www.lrrd.org/lrrd20/2/yise20028.htm (20.11.2011)
• Zabunoğlu S ve Karaçal İ (1986). Gübreler ve Gübreleme. Ankara Üni. Zir. Fak. Yay. No: 993. Ders Kitabı. 293. Ankara