Tüplü Asma Fidanı Üretiminde Farklı Klon Adaylarının Etkisi

Yıl 2016, Cilt: 33 Sayı: 2, 125 - 134, 26.09.2016

Kürşat Alpaslan Adem Yağcı Selçuk Özcan

https://doi.org/10.13002/jafag970

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada bitkisel materyal olarak Besni, Horoz Karası ve Hatun Parmağı üzüm çeşitlerine ait klon adayları ile orjini klon olan 1103 Paulsen anacı kullanılmıştır. Çalışma ile; fidan randıman ve kalitesine üzerine klon adaylarının etkisinin olup olmadığının belirlemesi amaçlanmıştır. Çeşitlere ait klon adayları 1103 Paulsen anacına aşılanmış ve kaynaştırma sonrası tüplü fidan olarak yetiştirilmişlerdir. Her çeşit ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Çalışma tesadüf parselleri deneme deseninde üç tekerrürlü ve her tekerrürde 30 bitki olacak şekilde düzenlenmiştir. Fidan randımanı değerleri Besni üzüm çeşidinde %36.4-74.5, Horoz Karası üzüm çeşidinde %28.3-61.8, Hatun Parmağı üzüm çeşidinde %25.5-61.8 arasında değişmiştir. Çeşitlere ait fidan randımanları klon adaylarına göre farklılık göstermiştir. Sonuç olarak, fidan randımanı omca verimi ve omca gelişmesi bakımından da etkilenebileceği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Besni, fidan, Hatun Parmağı, Horoz Karası, klon

Kaynakça

• Ağaoğlu Y ve Çelik H (1978). Bazı Amerikan Asma Anaçlarında Ethrel Uygulamaları ve Dikim Şekillerinin Köklenme Üzerine Etkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, Cilt:27, Fasikül L’den Ayrı Basım.
• Akman İ ve Ilgın C (1991). Tüplü Asma Fidanı Üretiminde Başarıyı Etkileyen Faktörler. T.C Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı. Türkiye I. Fidancılık Sempozyumu, 26-28 Ekim 1987, s. 153-159, Tokat.
• Akman İ ve Ilgın C (1987). Tüplü fidan Üretiminde Başarıyı Etkileyen Faktörler. TÜBİTAK Türkiye 1.Fidancılık Sem. Bildirileri, 26-28 Ekim 1987, s. 52, Tokat.
• Anonim (2015). http://www.tarim.gov.tr/Konular/Bitkisel-Uretim/Tohumculuk/ Tohumculuk-Istatistikleri (Erişim Tarihi: 01/12/2015).
• Arıca R, Uzun Hİ ve Pekmezci M (1992). Farklı Dikim Zamanı, Malç ve Parafin Uygulamalarının Antalya Koşullarında Aşılı-Köklü Asma Fidanı Üretimine Etkisi Üzerinde Araştırmalar. Türkiye I. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 13-16 Ekim 1992, Cilt: 2, 473-477, İzmir.
• Aslan KA, Yağcı A, Sarpkaya K, Atlı HS ve Arpacı S (2015). Horoz Karası, Hatun Parmağı ve Besni Üzüm Çeşitlerinde Klon Seleksiyonu. TUBİTAK, 1001, 111O643 nolu proje sonuç raporu.
• Boz Y, Uysal T, Yaşasın AS, Avcı GG, Gündüz A ve Sağlam M (2009). Türkiye Asma Genetik Kaynaklarının Belirlenmesi ve Muhafazası Üzerinde Araştırmalar. 7. Türkiye Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu, 5-9 Ekim 2009. Cilt 1.S. 17, Manisa.
• BÜGEM (2016). Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Faaliyetleri, Aralık-2015. http://www.tarim.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/BUGEM.pdf (Erişim Tarihi: 25/01/2016).
• Cangi R, Balta F, Doğan A (2000). Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Kullanılan Katlama Ortamlarının Fidan Randıman ve Kalitesi Üzerine Etkilerinin Anatomik ve Histolojik Olarak İncelenmesi. Turkish Journal of Agriculture and Forestry Turk J Agric For, 24: 393-398.
• Çelik, H. ve Ağaoğlu Y (1978). Bazı Amerikan Asma Anaçlarında Ethrel Uygulamaları ve Dikim Şekillerinin Köklenme Üzerine Etkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, Cilt:27, Fasikül l’den Ayrı Basım.
• Çelik H. ve Ağaoğlu, YS (1979). Aşılı Köklü Asma Fidanı Üretiminde Farklı Çeşit/Anaç Kombinasyonlarının Aşıda Başarı Üzerine Etkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, Cilt:29, Fasikül ’den Ayrı Basım.
• Çelik H ve Akgül V (1992). Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Değişik Katlama Yöntemlerinin Aşıda Başarı Üzerine Etkileri. Türkiye I. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi Bildirileri, 13-16 Ekim 1992. s. 455-458, İzmir.
• Çelik H ve Odabaş F (1996). Farklı Örtü Materyallerinin Aşılı Çeliklerden Asma Fidanı Elde Etmede Başarı Üzerine Etkileri. O.M.Ü.Z.F. Dergisi, 3:73-85.
• Çelik H ve Odabaş F (1995). Farklı Anaçlar Üzerine Aşılanan Bazı Üzüm Çeşitlerinde Aşı Tipi ve Aşılama Zamanlarının Fidanların Büyüme ve Gelişmesi Üzerine Etkileri. Türkiye II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi Bildirileri. 3-6 Ekim, Cilt: 1, 499-504, Adana.
• Çelik H (1982). Kalecik Karası/ 41 B Aşı Kombinasyonu için Sera Koşullarına Yapılan Asma Fidanı Üretiminde Değişik Köklendirme Ortamları ve NAA Uygulamasının Etkileri. Doçentlik Tezi. Ankara.
• Çelik H (2012). Türkiye Bağcılığı ve Asma Fidanı Üretimi-Dış Ticareti ile İlgili Stratejik Bir Değerlendirme. TÜRKTOB (Türkiye Tohumcular Birliği) Dergisi; 4 10-16.
• Çelik H, Ağaoğlu Y, Fidan Y, Marasalı B ve Söylemezoğlu G (1998). Genel Bağcılık. Sunfidan A.Ş. Mesleki Kitaplar Serisi:1, 253 s. Ankara.
• Çelik S, Delice A ve Arın L (1989). Fidanlık Koşullarında Aşılı Köklü Asma Fidanı Üretimi. Türkiye Bilimsel Ve Teknik Araştırma Kurumu Tarım Ve Ormancılık Araştırma Grubu TOAG-587.
• Dardeniz A (2001). Asma Fidancılığında Bazı Üzüm Çesidi ve Anaçlarda Farklı Ürün ve Sürgün Yükünün Üzüm ve Çubuk Verimi ile Kalitesine Etkileri Üzerine Arastırmalar. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Doktora Tezi . İzmir.
• Ece M (2003). Isparta Koşullarında Bazı Çeşit-Anaç Kombinasyonlarının Karşılaştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Isparta.
• Ecevit MF (1980). Bazı Amerikan Asma Anaçlarının Yuvarlak Çekirdeksiz Üzüm Çeşidinin Mineral Beslenmesi, Vegetatif Gelişmesi ve Meyve Özelliklerine Etkileri Üzerine Araştırmalar. Doçentlik Tezi. İzmir.
• Ergenoğlu F ve Tangolar S (1990). Aşılı Çeliklerde Köklenme, Aşı Yerinde Kallus Oluşumu ve Sürgün Büyümesi ile İlgili Araştırmalar. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2 ; 141-156.
• Erhan H (1993). Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Farklı Parafin Uygulaması ve Dikim Yöntemlerinin Etkileri. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
• Eriş A, Soylu A ve Türkben C (1989). Aşılı Köklü Asma Fidanı Üretiminde Bazı Uygulamaların Aşı Yerinde Kallus Oluşumu ve Köklenme Üzerine Etkileri, Bahçe Dergisi, 18 (1-2):29-34.
• Galet P, (1979). A Practical Ampelography: Grapevine Identification (Trans and adapted by T. Morton). Cornell University Press, Ithaca, New York. p248.
• Gerhard R, Cheng–Yung Cheng and F Schneider (1971). Probleme Der Reben-Veredlung. Heft 8: 9-27.
• Gökkaynak G (2015). Farklı Gölgeleme Uygulamalarının Manisa Koşullarında Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Fidan Randımanı ve Kalitesi Üzerine Etkisi. GOÜ Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Tokat.
• Hamilton R (1997). Hot Water Treatment of Grapevine Propagating Material. The Australian Grapegrower Winemaker, 400, 21-22.
• Kader S, Öztürk H, Yılmaz N ve Ilgın C (2001). İpek (Pek) Üzüm Çeşidinde Klon Seleksiyonu Çalışmaları. Manisa Bağcılık Araştırma Enst. Müd. Yayın No: 82, s31, Manisa.
• Kader S, Gürsoy YZ, Yılmaz N, Kacar N, Öztürk H (1999). Amerikan Asma Anaçlarında Klon Seleksiyonu Çalışmaları. Manisa Bağcılık Araştırma Enst. Müd. Yayın No: 76, s20, Manisa.
• Kafalı H ve Ergenoğlu F (1993). Bazı Amerikan Asma Anaçlarının Köklenmesi Üzerine Ortam Sıcaklığı ve İndolbutrik Asidin Etkileri. Ç.Ü.Z.F. Dergisi 8, (1): 61-76.
• Kısmalı İ (1978). Yuvarlak Çekirdeksiz Üzüm Çeşidi ve Farklı Amerikan Asma Anaçları ile Yapılan Aşılı Köklü Asma Fidanı Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Basılmamış Doçentlik Tezi. İzmir.
• Oraman MN (1970). Bağcılık Tekniği I. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Yayınları: 415. Ders Kitabı: 142, 283s, Ankara.
• Oraman MN (1972). Bağcılık Tekniği II. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 470, Ders Kitabı: 162, 402s, Ankara.
• Özek B ve Uslu İ (1972). Razakı Üzümünde Toptan Seleksiyon Üzerinde Araştırmalar. Yalova Bahçe Kültürleri Araştırma ve Eğitim Merkezi Dergisi, 5 : 52-60.
• Sağlam H, Yağcı A ve Sağlam ÖÇ (2005). Bazı Amerikan Asma Anaçlarında IBA Kullanımının Fidan Kalite ve Randımanına Etkileri Üzerine Araştırmalar. Türkiye 6. Bağcılık Sempozyumu Bildirileri, 19-23 Eylül 2005. Cilt: I,s. 554-560, Tekirdağ.
• Sucu S ve Yağcı A (2015). Aşılama Öncesi Amerikan Asma Anaçlarına Ön Bekletme Uygulamalarının Fidan Randımanı Üzerine Etkileri. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi - A27, (Türkiye 8. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu Özel Sayısı), s 450-456, Konya.
• Yağcı A ve Aydin S (2012). Açık Köklü Asma Fidani Üretiminde Farklı Gölgeleme Oranlarının Fidan Randıman Ve Kalitesine Etkileri. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi - A27, (Türkiye 8. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu Özel Sayısı), s146-153, Konya.
• Yağcı A, Cangi R, Gökbulut M, Yıldız E, Kılıç D, Sucu S ve Topçu N (2014). Narince Üzüm Çeşidinde Klon Seleksiyonu. Uluslararası Mezopotamya Tarım Kongresi (IMAC2014), 22-25 Eylül 214, Prooceeding Book, s. 180-187, Diyarbakır.
• Yağcı A, Kesgin M, Sağlam H , Aktan E, Akgül S ve İnan S (2011). Mevlana Üzüm Çeşidinde Klon Seleksiyonu (I.Aşama), Türkiye VI. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 4-8 Ekim 2011, (Basılmamış), Şanlıurfa.
• Yılmaz N, İlhan İ, Samancı H ve Baldıran İ (1997). Yuvarlak Çekirdeksiz Üzüm Çeşidinde Klon Seleksiyonu Çalışmaları. Manisa Bağcılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları: 69, 42s, Manisa.
• Zenginoğlu ME (2015). Açık Köklü Asma Fidanı Üretiminde Farklı Malç Materyalleri Ve Gölgeleme Oranlarının B19Fidan Randıman Ve Kalitesine Etkileri. GOU Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Tokat.