Yozgat ili Karanlıkdere Vadisinde Ayva Ön Seleksiyonu

Yıl 2018, Cilt: 35 Sayı: Ek Sayı, 23 - 29, 01.10.2018

Aysen Koç Hakan Keles

https://doi.org/10.13002/jafag4480

Cited By: 1

Öz

Yozgat ili Karanlıkdere Vadisinde 2016 yılında ön çalışma olarak yürütülen bu araştırmada, Karanlıkdere Vadisi’ nin uzandığı Yerköy ilçesinden 5, Şefaatli ilçesinden 11 adet olmak üzere toplam 16 ayva genotipinden meyve örneği alınmıştır. Yapılan değiştirilmiş tartılı derecelendirme sonucunda, 1. yılda 8 tip ümitvar olarak bulunmuştur. Seleksiyonun 2. yılında, önceki yıl seçilen genotiplerin morfolojik özellikleri incelenmiştir. Araştırma sonucunda en düşük meyve ağırlığı 66 ŞFT 01 genotipinde (135.63 g), en yüksek meyve ağırlığı 66 ŞFT 02 genotipinde (530.74 g) belirlenmiştir. Meyve eti sertliği değerleri 9.32 (66 ŞFT 01) ile 10.62 kg cm-2 (66 YRK 05); suda çözünür kuru madde içeriği %12.2 (66 YRK 01) ile 19.8 (66 YRK 05 ve 66 ŞFT 05); titre edilebilir asitlik içeriği ise %8.02 (66 YRK 04) ile 16.09 (66 ŞFT 09) arasında belirlenmiştir. Araştırmada incelenen ayva genotipleri içinde sadece 66 YRK 04 ile 66 ŞFT 01 elma biçimli (maliformis), geriye kalan 14 genotip ise armut biçimli (pyriformis) olarak tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Cydonia oblanga Mill., Karanlıkdere Vadisi, meyve özellikleri, seleksiyon, Yozgat

Kaynakça

• Bolat İ ve İkinci A (2015). Eşme Ayva (Cydonia oblonga Miller) Çeşidinin GAP Bölgesindeki Performansı. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 19: 16-23.
• Bucsek MJ, Nyeki J, Szabo Z and Kadar A (1996). Quantitation of mineral elements of different fruit polen grains. Mikrochimica Acta, 13: 333–338.
• Büyükyılmaz M ve Yalçınkaya E (2007). Marmara Bölgesi için Ümit var Ayva Çeşitleri- II, Türkiye V. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Cilt 1 (Meyvecilik),s. 763- 767,Erzurum
• Çil A (2014). Kayseri İlinde Ayva (Cydonia oblanga Mill.) Seleksiyonu. Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri.
• Ercan N, Özvardar S, Gönülşen N, Baldıran E, Önal K ve Karabıyık N (1992). Ege Bölgesine Uygun Ayva Çeşitlerinin Saptanması. 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Cilt 1 (Meyve), 527-530.
• Ercan N ve Özkarakaş İ (2005). Ege bölgesi’nden toplanan bazı ayva (Cydonia vulgaris Pers.) materyalinin adaptasyonu ve değerlendirilmesi, Anadolu, 15: 27-42.
• Ercişli S, Güleryüz M ve Eşitken A (1999). Oltu ilçesinde yetiştirilen ayva çeşitlerinin meyve özellikleri üzerinde bir araştırma. anadolu, 9: 32 – 40.
• Gerçekçioğlu R, Gencer S ve Öz Ö (2014). Tokat ekolojisinde yetiştirilen “eşme” ve “limon” ayva (Cydonia vulgaris l.) çeşitlerinin bitkisel ve pomolojik özellikleri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 7: 01-05.
• Güngör MK (1989). İç Anadolu Ayvalarında Seleksiyon Çalışmaları. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara.
• FAOSTAT (2017). Crop statistics. (Accessed to web: 15.09.2017). http://faostat.fao.org/site/567/DesktopDefault.aspx?PageID=567#ancor
• Koyuncu F, Yılmaz H ve Koyuncu MA (1999). Ekmek ayvasının van ekolojik koşullarında bazı ağaç ve meyve özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 9: 37-39.
• Küden A, Tümer MA, Güngör MK ve İmrak B (2009). Pomological traits of some selected quince types. Acta Hort. 818: 73-76.
• Özbek S (1978). Özel Meyvecilik. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayın No: 128, 485 s., Adana.
• Özçağıran R, Ünal A, Özeker E ve İsfendiyaroğlu M (2005). Ilıman İklim Meyve Türleri, Yumuşak Çekirdekli Meyveler, Cilt II, Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi yayınları, No:556, s. 127-149, İzmir.
• Silva BM, Andrade PB, Ferreres F, Domingues AL and Seabra RM (2002). Phenolic Profile of Quince Fruit (Cydonia oblonga Mill.) Pulpand Peel. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 50: 4615–4618.
• Silva BM, Andrade PB, Martins RC, Valentao P, Ferreres F, Seabra RM, Ferreira MA (2005). Quince (Cydonia oblonga Mill.) Fruit Characterization Using Principal Component Analysis. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 53: 111–122.
• Şen SM, Karadeniz T ve Balta F (1993). Tirebolu (Harkköyü) yöresinde yetiştirilen mahalli ayva çeşitlerinin morfolojik ve pomolojik özelliklerinin belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 3: 205-219.
• Şengül S (2010). Olur (Erzurum)’da Yetiştirilen Bazı Ayva Çeşitlerinde Meyve Gelişimi Sırasındaki Fiziksel Ve Kimyasal Değişimlerin Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Tekintaş FE, Cangi R ve Koyuncu MA (1991). Van ve yöresinde yetiştirilen mahalli ayva çeşitlerinin fenolojik ve pomolojik özelliklerinin belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 1: 56-67.
• TUİK (2017)., Bitkisel Üretim İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul (Erişim tarihi: 15.09.2017).
• Yarılgaç T (2001). Morphological characteristics of wild quince forms grown in gevas district (Van). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 16: 43-49.