Viewpoint of Producers to Sunflower Farming in Mid-Blacksea Region

Yıl 2005, Cilt: 2005 Sayı: 2, 1 - 10, 01.06.2005

H. Sibel Gülse Bal Osman Karkacıer

Öz

Sunflower seed is most important raw material with cotton for oil industry of Turkey. In the Karadenizbirlik operating area, during 1994-2000 period, sunflower acreage decreased by 50, 00 %, while production decreased by 33, 61 %. This reduce is most important both this region and Turkey. Because, this figure also reflect a nationwide trend in Turkey. In this study, we considered reduce in sunflower seed produce and we evaluated reflection of sunflower producer deal with sunflower seed in Middle Blacksea Region. The bulk of the data was gathered from randomly selected 107 farmers who cultivate sunflower in four different provinces constituted the operating area of the Union of Black Sea Oilseed Agricultural Cooperatives. Research results showed that sunflower farming was not profitable in the research area and farmers were unsatisfied about policy measures and the sunflowers price. Based on the farmers’ point of view, it was fixed that adjusting parity of price between sunflower and wheat at the level of more than two, continuing premium system as a policy instruments and arrangement of timing in oilseeds import would increase the sunflower production in the research area.

Anahtar Kelimeler

Sunflower, farmers’ tendency, Karadenizbirlik

Orta Karadeniz Bölgesinde Üreticilerinin Ayçiçeği Yetiştiriciliğine Bakışları

Öz

Türkiye’de üretilen yağlı tohumlu bitkiler içerisinde ayçiçeği pamukla birlikte yağ sektörünün en önemli hammaddesidir. Karadenizbirlik’in faaliyet gösterdiği illerde 1994-2000 yılları arasında ayçiçeği ekim alanları %50,00, ayçiçeği üretimi ise % 33,61 azalmıştır. Bu azalma bölge ve Türkiye açısından önemlidir. Çünkü, araştırma bölgesindeki bu durum Türkiye’deki tablonun bir yansımasıdır. Bu çalışmada ayçiçeğindeki bu üretim azalışı dikkate alınarak Orta Karadeniz Bölgesi’ndeki ayçiçeği üreticilerinin bu ürünün yetiştiriciliği ile ilgili düşünceleri değerlendirilmiştir. Araştırmanın ana materyalini Orta Karadeniz Bölgesi’nde Karadeniz Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birliği’nin (KARADENİZBİRLİK) çalışma sahasında yer alan 4 ilde, ayçiçeği yetiştiren çiftçiler arasından tesadüfi örnekleme metodu ile seçilmiş 107 çiftçiden elde edilen birincil veriler oluşturmuştur.Araştırma sonucunda, incelenen işletmelerde ayçiçeği yetiştiriciliğinin üreticiye kâr bırakmadığı, üreticilerin uygulanan politikalardan ve fiyattan memnun olmadığı ve ayçiçeği tarımından soğuduğu belirlenmiştir. Çiftçilerin ayçiçeği tarımı ile ilgili düşüncelerine dayanarak, ayçiçeği buğday fiyat paritesinin 2’nin üzerinde tutulmasının, prim sistemine devam edilmesinin ve yağlı tohumlar ithalatının takvime bağlanmasının inceleme alanında ayçiçeği üretimini artırabileceği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ayçiçeği, çiftçi eğilimleri, Karadenizbirlik

Kaynakça

• Aksoy, Ş. ve A. Şener, 1999. TEAE, Yağlı Tohumlar ve Bitkisel Yağlar Durum ve Tahmin Raporu: 1997/1998, Yayın No: 18, Ankara
• Anonim, Çeşitli Yıllar (1982-2002), DPT Yıllık Programları, Ankara.
• Anonim, 2001. DPT, Bitkisel Üretim Özel İhtisas Komisyon Raporu Sanayi Bitkileri Alt Komisyon Raporu TC Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Yayınları No: DPT: 2648 - ÖİK:656, Ankara.
• Anonim, 2002. DİE. Tarım İstatistikleri Özeti 1981-2000, DİE Yayınları Yayın No: 2430, ISBN 975-19-2697-1, Ankara.
• Çiçek, A. ve O. Erkan, 1996. Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:12, Ders Notları Serisi No:6, Tokat.
• Dölekoğlu, T., 2001. TEAE, Yağlı Tohumlar ve Bitkisel Yağlar Durum ve Tahmin Raporu: 2001/2002,Yayın No: 73, Ankara.
• Gülse, H.S., 1996. “Türkiye’nin Tarıma Dayalı Sanayi Sektöründe Yapısal Değişmeler Ve İzlenen Politikalar”, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Tokat
• Koç, A. ve Diğerleri, 1999. Yağlı Tohumlar Pazarı: Uluslar arası fiyatlar ve alternatif Politikaların Arz, Talep ve İkame Ürünler Üzerine Etkileri, TEAE Yayınları No 31, ISBN: 975-407-047-4, Ankara.