Türkiye'de Mısır Üretiminin Ekonometrik Analizi

Yıl 2024, Cilt: 41 Sayı: 2, 33 - 39, 31.08.2024

İsmail Gök , Mustafa Şahin

https://doi.org/10.55507/gopzfd.1288261

Öz

Bu araştırmada, belirtilen yıllar içerisinde Türkiye'de mısırın yıllara göre; üretim miktarı, ekim alanı, verim, ihracat miktarı, ithalat miktarı ile ekonomik krizler arasında kukla değişken olarak eklenen üretim miktarı, ekim alanı, verim, ihracat miktarı, ithalat miktarı arasında nedensellik ilişkisinin varlığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, Türkiye Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO; 2021) tarafından yayımlanan 1995-2020 yılları arasındaki istatistiki tablolarda yer alan mısır üretimi, mısır ekim alanı, mısır verimi, mısır ihracat miktarı ve mısır ithalat miktarı verileri kullanılmıştır. Ayrıca kriz etkisini görmek için kriz yılları da kukla değişken olarak veri setine eklenmiştir. Araştırmada, serilerin durağan olup olmadığını kontrol eden test, Augmented Dickey Fuller yöntemidir. Serinin ADF testi ile durağan olmadığına karar verildikten sonra VAR (Varyans Otoregresif Model) modeli ile en uygun gecikme uzunluğu belirlenmiş ve analiz, VAR Granger Nedensellik yöntemi yardımıyla gerçekleştirilmiştir. Tahmin sonuçlarına göre, 1995-2020 yılları arasındaki istatistiki tablolarda yer alan mısır; Üretim, ekim alanı, verim, ihracat miktarı ve ithalat miktarı açısından krizin etkilerini görmek için kriz yıllarının kukla değişken olarak eklendiği veri setinde; Birinci fark durağan, Akaike Bilgi Kriteri en küçük, 2. gecikme uzunluğu en uygun gecikme uzunluğu olup; mısırda; üretim miktarı, ithalat miktarı ve ekonomik krizlerin ihracatın tek yönlü nedeni olduğu, mısır ekim alanının ise ekonomik krizlerin tek yönlü nedeni olduğu yapılan analizlerle belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mısır, mısır verimi, ekonometri, ekonomik krizler

Econometric Analysis of Corn Production in Türkiye

Öz

In this research, within the specified years, corn in Türkiye by years; It is aimed to determine the existence of a causality between the production amount, cultivation area, yield, export amount, import amount and economic crises added as dummy variables. For this purpose, corn production, corn cultivation area, corn yield, corn export amount and corn import amount in the statistical tables between 1995 and 2020 published by the Turkish Grain Board (TMO; 2021). In addition, the crisis years were added to the data set as a dummy variable to see the crisis effect. In the research, Augmented Dickey Fuller method is the test that checks whether the series is stationary. After deciding that the series is non-stationary with the ADF test, the most appropriate lag length was determined with the VAR (Variance Autoregressive Model) model, and the analysis was carried out with the help of the VAR Granger Causality method. According to the estimation results, corn in the statistical tables between 1995-2020; In the data set, in which the crisis years were added as a dummy variable to see the effects of the crisis in terms of production, cultivation area, yield, export amount and import amount; First difference is stationary, Akaike Information Criterion is the smallest, 2nd lag length is the most suitable lag length, and corn; corn; It has been determined by the analysis that production amount, import amount and economic crises are a one-way cause of exports, and corn cultivation area is a one-way cause of economic crises.

Anahtar Kelimeler

Corn, corn yield, econometrics, economic crises, years.

Kaynakça

• Akbulut, S., Kahriman, F., Egesel C.O. (2021). Characterization of Local Corn Populations of Anatolia with the Help of Protein Band Sequences, COMU Jaurnal of Agriculture Faculty Journal, 9(1):79-87.
• Babaoglu, M. (2004). Egyptian Agriculture, Ministry of Agriculture and Forestry, Thrace Agricultural Research Industry Directorate, [e-mail]
• Bayramoğlu, Z., Bozdemir, M. (2018). Economic Development of Corn Produced in Turkey, Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 6(8):1092-1100.
• Bozdemir, M., Bayramoğlu, Z., Mouzan, K., Mouzan, S. (2019). Future Expectation Analysis in Corn Production, Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 7(3):390-400.
• Dickey, D., Fuller, W. (1979). Ditribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74(366):427-432.
• Dickey, D., Fuller, W. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series With A Unit Root. Econometrica, 49(4):1057-1072.
• Gacener, A. (2005). Analysis of the Validity of Wagner's Law for Turkey, Dokuz Eylül University, Journal of the Faculty of Economics and Administrative Sciences, 20(1):103-122.
• Granger, CWJ. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods, Econometrica, 37(3):424–438.
• Johansen, S. (1995). Likelihood Based Inference in Cointegrated vector Autoregressive Models Oxford: Oxford University Press.
• Korkmaz, Y., Ayasan, T., Aykanat, S., Avcı, M. (2019). Evaluation of Yield and Silage Quality Performances of Silage Corn (Zea mays L.) Varieties Cultivated in Çukurova Second Crop Conditions. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology (7): 13-19.
• Ozcan, S. (2009). Corn, the Indispensable Plant of the Modern World: Contribution of Genetically Modified (Transgenic) Corn to Agricultural Production. Turkish Journal of Scientific Reviews, 2(2): 1-34.
• Özalp, B. (2017). The Sensitivity of Corn Producers on Environment and Human Health in Terms of Seed, Chemical Fertilizer and Drug Use: The Case of Adana Province, Journal of Agriculture and Economics, 23(1):13-24.
• Subasi, OS., Oren, MN. (2013). Agricultural R&D Expenditures and Agricultural Growth Relations in Turkey, Akdeniz University Journal of Agriculture, 26(2):99-104.
• Tari, R. (2012). Econometrics, Umut Tepe Bookstore, 8th Edition, Kocaeli.
• TMO, (2021). Grain Sector Report for 2020, https://www.tmo.gov.tr/bilgi-merkezi/raporlar
• Unakıtan, G., Aydın, B. (2012). Econometric Analysis of Soybean Production in Turkey, Tekirdağ Journal of Agriculture Faculty, 9(1):6-14.
• Yaşa, S. (2019). Investigation of Information Sources and Marketing Problems of Corn Producers in Diyarbakir Province, Mediterranean Agriculrural Sciences, 32(2):167-173