Mediator Role of Life Goals In The Relationship Between Cognitive Flexibility and Resilience In High School Student

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 27 - 35, 15.06.2020

Sezen Güleç

Öz

This research was carried out to examine the mediating role of life goals in the relationship between cognitive flexibility and psychological resilience in high school students. 403 high school students participated in the study. Psychological Resilience and Adolescent Development Scale (Gizir & Aydın, 2006), Cognitive Flexibility Scale (Bilgin, 2009) and Life Aims Scale for Adolescents (Eryilmaz, 2010) were used to collect research data. Descriptive statistics, correlation, structural equation model and Sobel test methods were used in the analysis of the data. According to the results of the analysis, cognitive flexibility and life goals are significant predictors of psychological resilience and show that the relationship between cognitive flexibility and psychological wellness has a partial mediating role in life goals (Z = 6.06, p <.00).

Anahtar Kelimeler

Resilience, cognitive flexibility, life goals, high school students.

Lise Öğrencilerinde Bilişsel Esneklik İle Psikolojik Sağlamlık Arasındaki İlişkide Yaşam Amaçlarının Aracı Rolü

Öz

Bu araştırma, lise öğrencilerinde bilişsel esneklik ile psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkide yaşam amaçlarının aracı rolünü incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya 403 lise öğrencisi katılmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında Psikolojik Sağlamlık ve Ergen Gelişim Ölçeği (Gizir ve Aydın, 2006), Bilişsel Esneklik Ölçeği (Bilgin, 2009) ve Ergenler İçin Yaşam Amaçları Ölçeği (Eryılmaz, 2010) kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, korelasyon, yapısal eşitlik modeli ve Sobel testi yöntemlerinden yararlanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, bilişsel esneklik ve yaşam amaçları, psikolojik sağlamlığın anlamlı yordayıcılarıdır ve sonuçlar, bilişsel esneklik ile psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkide yaşam amaçlarının (Z=6.06, p<.00) kısmi aracılık rolü bulunduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik sağlamlık, bilişsel esneklik, yaşam amaçları, lise öğrencileri

Kaynakça

• Argyle, M. (2001). The psychology of happiness. East Sussex, Routledge, p.45.
• Bedel, A., ve Ulubey, E. (2015). Ergenlerde başa çıkma stratejilerini açıklamada bilişsel esnekliğin rolü. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55).
• Bilgin, M. (2009). Bilişsel esnekliği yordayan bazı değişkenler. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(36), s.142-157.
• Brunstein, J. C. (1993). Personal goals and subjective well- being: A longitudinal study. Journal of Personality and Social Psychology, 65, p.1061–1070.
• Büyüköztürk, Ş., ve diğ. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (18. Baski). Ankara: Pegem Akademi.
• Constantine, N. A., ve Benard, B. (2001). California healthy kids survey resilience assessment module: Technical report. Journal of Adolescent Health, 28(2), p.122-140.
• Dennis, J.P., ve Vander Wal, J.S.(2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cogn Ther Res, 34,p.241-253.
• Deveney, C.M., ve Deldin, P.J.(2006). A preliminary investigation of cognitive flexibility for emotional information in major depressive disorder and non-psychiatric controls. Emotion, 6, p.429-437.
• Emmons, R.A. (1999). The psychology of ultimate concerns: motivation and spirituality in personality. New York, Guilford, p.123- 145.
• Eryılmaz, A. (2010). Yeniden gözden geçirme: pozitif psikoterapi ve gelişimsel rehberlik bağlamında ergenler için amaçları genişletme programı. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 20(20).
• Eryılmaz, A., ve Aypay, A. (2011). Lise öğrencilerinde derse katılmaya motive olma ile yaşam amaçları belirleme arasındaki ilişkiler. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(12), s.149-158.
• Eryılmaz, A. (2013). Pozitif psikolojinin psikolojik danışmanlık ve rehberlik alanında gelişimsel ve önleyici hizmetler bağlamında kullanılması. The Journal Of Happiness & Well-Being, 1(1), s.1-22.
• Friborg, O., Barlaug, D., Martinussen, M., Rosenvinge, J. H., ve Hjemdal, O. (2005). Resilience in relation to personality and intelligence. International Journal of Methods in Psychiatric Research, 14(1), p.29-42.
• Gizir, C. A., ve Aydın, G. (2006). Psikolojik Sağlamlık ve Ergen Gelişim Ölçeği’nin uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(26).
• Gizir, C. A. (2007). Psikolojik sağlamlık, risk faktörleri ve koruyucu faktörler üzerine bir derleme çalışması. Türk Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Dergisi, 3(28), s.113- 128.
• Ionescu, T. (2011), Exploring the nature of cognitive flexibility. New Ideas in Psychology, 2(30), p.190-200.
• İlhan, T., ve Özbay, Y. (2010). The predictive role of life goals and psychological need satisfaction on subjective well-being. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(34), s.109-116.
• Karaırmak, Ö. (2006). Psikolojik sağlamlık, risk faktörleri ve koruyucu faktörler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(26), s.129-142.
• Karasar, N. (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel.
• Kline, R. B. (2011). Convergence of structural equation modeling and multilevel modeling. na.
• Klinger E (1998) The Search for Meaning in Evolutionary Perspective and its Clinical Implications. The human quest for meaning: A handbook of psychological research and clinical application Mahwah, PTP Wong, PS Fry (Ed), NJ, Lawrence Erlbaum Associates, s.27–50.
• Martin, M. M., ve Anderson, C. M. (1998). The cognitive flexibility scale: Three validity studies. Communication Reports, 11, p.1.
• Masten, A. S., ve Reed, M. G. J. (2002). Resilience in development. Handbook of positive psychology, 74, p.88.
• Murphy, L. B. (1987). Further reflections on resilience. The invulnerable child, p.84-105.
• Olsson, C. A., Bond, L., Burns, J. M., Vella-Brodrick, D. A., ve Sawyer, S. M. (2003). Adolescent resilience: A concept analysis. Journal of Adolescence, 26(1), p.1-11.
• Peseschkian, N. (1996). Positive family therapy. The family as therapist. New Delhi, Sterling Paperbacks, s.76-159.
• Schmuck, P., ve Sheldon, K.M. (2001). Life-goals and well-being: Towards a positive psychology of human striving. Hogrefe, s.56- 94.
• Teasdale, J.D., Scot,t J., Moore, R.G., Hayhurst, H., Pope, M., ve Paykel, E.S.(2001). How does cognitive therapy prevent relapse in residual depression evidence from a controlled trial. J Consult Clin Psychol, 69, p.347-357.
• WestEd. (2001). Resilience youth development: Key findings. California: Wested.