Cengiz Bektaş’ın anlatıcı mimarlığına bir örnek: Olbia sosyal özeği

Hilal Tuğba Örmecioğlu; Aslı Er Akan

doi:10.37246/grid.887679

Araştırma Makalesi

An example of Bektaş’s narrative architecture: Olbia social center

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 21, 28.01.2022

Hilal Tuğba Örmecioğlu , Aslı Er Akan

https://doi.org/10.37246/grid.887679

Öz

Cengiz Bektaş kültür birikimi bilincinin; bizden önce yapılanı bilmek, onu eleştirmek, değerlendirmek, onunla çağdaşı tartışmak, geleceği öngörmek, geçmişe takılıp kalmamak, onu ileriye daha iyiye, daha aydınlığa doğru çekmek ve davranışlarımızın bu bilgilerle uyumlu olmasını sağlamakla oluşacağını savunur. Her ne kadar Bektaş Anadolulukla özdeşleştirilse de yeryüzü kültürü için mimarlıktan yazına kadar damgasını vurmuş bir insanlık ve kültür kazanı olarak “Akdenizlilik” kavramını işaret eder. Akdeniz’in insanlığa düşünce, sanat ve kültür katkısını vurgulayarak Akdenizlilerin bir “yaşama ustası” olduğunu belirtir. Yerel bilgiden öğrenmek ve geleneğe eklemlenmeyi mimari anlayışının başına koyan Bektaş’ın anlatıcı mimarlığı bu çalışmada Akdeniz Üniversitesi için tasarladığı Ağa Han Ödülü’ne layık görülen Olbia Sosyal Özeği üzerinden incelenmiştir. Çalışmada, Bektaş’ın Olbia’da kullandığı yapım tekniğine ve bu tekniğin özgün niteliklerine, ayrıca toplumsal, kültürel, estetik ve mimarlık tarihi açısından önemine odaklanan bir değerlendirme sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Antalya, Cengiz Bektaş, The Aga Khan Awards, Antalya, Olbia social center

Kaynakça

Aksu, Ö. (2007). Yerel Kültür ve Mimarlik Ilişkisi Cengiz Bektaş Örneği. Y. Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi FBE.
Akyol, M., Boyacıoğlu, E., Altan, T.E., (2019). Mimarlik ve Yolculuk Pratiği: Cengiz Bektaş’in “Anadolululuk” Söylemi. Mimarlık, 407.
Ballard, L. (1966), Architecture Without Architects. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 25(2), 226-228. doi:10.2307/429406
Bektaş, C. (1975), Türkiye’deki Mimarlığın Dünü, Bugünü, Geleceği ve Başlıca Sorunları. Milliyet Sanat Dergisi, 13 Haziran 1975, Sayı 136, 18-22.
Bektaş, C. v.d. (1980). Antalya, (Antalya Belediyesi Özel Yayını): İstanbul, s.114.
Bektaş, C. (2001). Halk Yapı Sanatı. Literatür Yayınları: İstanbul.
Bektaş, C. (2005). Halk Yapı Sanatından Bir Örnek Antalya. Anadolu Evleri Dizisi 2, Bilişim Yayınları, İstanbul.
Bektaş, C. (2013). Türk Evi. YEM Yayınları: İstanbul.
Bektaş, C., (2014). Akdenizlilik. Evrensel, 5 Mayıs 2014 Retrieved from https://www.evrensel.net/yazi/71244/akdenizlilik.
Bektaş, C. (2015). Antalya 2015. Arkeoloji ve Sanat Yayınları: İstanbul.
Bektaş, C., Sayın, N., (2016). Söyleşi: Bektaş Özyönetim Mimarlık İşliği. SALT Galata.
Bektaş, C., (2017). Yüksek Mimar Cengiz Bektaş ile Mavi Anadoluculuk Röportajı. röportajı yapan Burak Baş, Arkeofili, Retrieved from arkeofili.com/yuksek-mimar-cengiz-bektas-ile-mavi-anadoluculuk-r(oportaji.
Cengiz Bektaş ile Mimarlıkta Kuramsal Sorunlar ve Katılım Üzerine Söyleşi, (1980). ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi. C.6, S.2, ss. 129-142.
Darby, D. Özdemir, & Özata, T. (2017). Analyzing the Concept of Place Attachment in The Context of Spatıal Factors: Kuzguncuk, Istanbul. ICONARP International Journal of Architecture and Planning. 5, 18–29. https://doi.org/10.15320/ICONARP.2017.23
ElKerdany, D. (2001). Olbia Social Centre Technical Review Summary. Aga Khan Award for Architecture.
Erkarslan, Ö. E. (2001a). Ağa Han Mimarlık Ödülleri Sekizinci Dönemini Tamamlarken. Mimarlık Dergisi, 302, ss:13-17.
Erkarslan, Ö. E., (2001b). Ağa Han Mimarlık Ödülleri Çevresinde: Cengiz Bektaş ile Bir Söyleşi, Mimarlık, 302, Sayfa: 18-22.
Hasol, D. (1983). Ağa Han 1983 Mimarlık Ödülleri, Yapı Dergisi, 51. Retrieved from http://www.doganhasol.net/aga-han-1983-mimarlik-odulleri-2.html
Height, D. (2005), Cengiz Bektas and the Community of Kuzguncuk in Istanbul. Archit Design. 75: 44-49. https://doi.org/10.1002/ad.135
Güzer, A., (2018). Dört Kişiydiler, Bir de O. TMMOB, Mimarlar Odası Sinan Ödüllü Mimarlar Programı 2016-2018, Panel: Cengiz Bektaş Mimarlığı, İstanbul.
Katipoğlu, C. (2012) Two Adjacent ‘Modern’ Buildings: Development of Modern Architecture from 1950’s to 1970’s. IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal International Congress on Culture and Society Special Issue, 3(5), 47-59.
Khan, Hasan-Uddin, (1984). Profile: Bektaş Participatory Architectural Workshop (Interview with C. Bektaş By H.U. Khan). Mimar 13: Architecture in Development. Singapore: Concept Media Ltd. Pg: 47-65.
Mimarizm, (2007). Katılımlı Tasarım için Özyönetim İşliği. Retrieved from https://www.mimarizm.com/makale/katilimli-tasarim-icin-ozyonetim-isligi_113317
Mimarizm, (2016). Haberler. Retrieved from https://www.mimarizm.com/haberler/gundem/cengiz-bektas-arsivi-salt-ta_125195
Olbia Sosyal Merkezi Vaziyet Planı, Akdeniz Üniversitesi Yapı İşleri Arşivi.
Olbia Sosyal Merkezi, Salt Araştırma Cengiz Bektaş Arşivi, (2019). Retrieved from https://saltonline.org/tr/2214/salt-arastirma-cengiz-bektas-arsivi
Örmecioğlu, H. T., Er Akan, A., Şanlı, İ. & Şekerci, Y. (2020). Bir Cengiz Bektaş Yapısı: Olbia Sosyal Özeği. Kılıçer, A. (Ed.). Mühendislik ve Mimarlık Bilimlerinde Güncel Araştırmalar (ss. 119-129). Cetinje: IVPE Yayınevi.
Sancar, F., (2006). A Conversation with Cengiz Bektas—Architect, Engineer, Author. Children, Youth and Environments, vol. 16, no. 2, pp. 207–219. Retrieved from www.jstor.org/stable/10.7721/chilyoutenvi.16.2.0207.
Şanlı, İ., Örmecioğlu, H. T. (2018). 20. Yüzyıla Ait Nitelikli Kültürel Miras Örneklerinin Korunması Sorunu: Olbia Kültür Merkezi Örneği. Journal of International Social Research 11(60):591-596. DOI: 10.17719/jisr.2018.2810
Wikipedia, (2021). Cengiz Bektaş, Retrieved from https://tr.wikipedia.org/wiki/Cengiz_Bekta%C5%9F