Prospective Teachers’ Perceptions of their Pre-Service Education

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 2, 28 - 41, 27.12.2024

Burak Çaylak

Öz

In Türkiye, teacher education is provided through two main pathways. One of these is the four-year bachelor's programs offered by the education departments of universities, where students who complete these programs are defined as pre-service teachers. Another area of teacher education involves students who have completed four-year undergraduate programs (in biology, mathematics, theology, literature, physics, etc.) outside the education faculties and subsequently complete the Pedagogical Formation Education Certificate Program (PFECP) to become teacher candidates. The aim of this study is to delineate the perception levels of students in education faculties and PFECP regarding their undergraduate education. The study includes final-year students from the education faculties in science education, social studies education, and preschool education, as well as students enrolled in PFECP. The study utilized the Teacher Perceptions Scale for Adequacy of Pre-Service Education (TPSAPE) as its data collection instrument. The research results indicate that there is no substantial difference between the perception levels of pre-service education between PFECP students and education faculty students. All prospective teachers felt well-prepared for the teaching profession. In fact, the perception levels of PFECP students are higher than those of science and social studies teacher candidates. These interesting findings are discussed from different perspectives.

Anahtar Kelimeler

Pedagogical Content Knowledge, Pre-Service Teacher Training, Pedagogical Formation Education Certificate Program, Refine Consensus Model

Öğretmen Adaylarının Hizmet Öncesi Eğitimlerine İlişkin Algıları

Öz

Türkiye'de öğretmen eğitimi iki ana yoldan sağlanmaktadır. Bunlardan biri üniversitelerin eğitim fakültelerinde yer alan ve bu programları tamamlayan öğrencilerin öğretmen adayı olarak tanımlandığı dört yıllık lisans programlarıdır. Öğretmen yetiştirmenin bir diğer alanı ise, eğitim fakülteleri dışında dört yıllık lisans programlarını (biyoloji, matematik, ilahiyat, edebiyat, fizik vb.) tamamlayan ve ardından Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programını (PFESP) tamamlayan öğrencileri kapsamaktadır. Bu araştırma, eğitim fakülteleri ve PFESP öğrencilerinin lisans eğitimlerine ilişkin algı düzeylerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmaya eğitim fakültelerinin fen bilimleri, sosyal bilimler ve okul öncesi eğitimi son sınıf öğrencileri ile PFESP'e kayıtlı öğrenciler katılmaktadır. Bu araştırmada "Hizmet Öncesi Eğitim Yeterliliğine İlişkin Öğretmen Algıları Ölçeği" veri toplamak için kullanılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre PFESP öğrencileri ile eğitim fakültesi öğrencileri arasında hizmet öncesi eğitim algı düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır. Lisans öğrencilerinin tamamı öğretmenlik mesleğine kendilerini iyi hazırlanmış hissetmektedir. Bir diğer önemli bulgu ise PFESP öğrencilerinin algı düzeyleri fen bilgisi ve sosyal bilgiler öğretmen adaylarından daha yüksektir. Bu ilginç bulgular farklı açılardan değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hizmet öncesi öğretmen eğitimi, İyileştirilmiş Fikir Birliği Modeli, Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programı, Pedagojik Alan Bilgisi

Kaynakça

• Abell, S. K. (2007). Research on science teacher knowledge. In S. K. Abell & N. G. Lederman (Eds), Handbook of research on science education (pp. 1105-1151). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Abell, N., Springer, D.W., & Kamata, A. (2009). Developing and validating rapid assessment instruments. New York: Oxford University Press.
• Aslan, M., Kozikoğlu, İ. (2015). Pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının eleştirel pedagojiye ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 1-14.
• Azar, A. (2011). Türkiye’deki öğretmen eğitimi üzerine bir söylem: nitelik mi, nicelik mi? Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(1), 36-38.
• Bakaç, E. & Özen, R. (2017). Pedagojik formasyon öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik öz-yeterlik inançları ile tutumları arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi 25(4), 1389-1404.
• Basilevsky, A. (1994). Statistical factor analysis and related methods: Theory and applications. John Wiley & Sons, Inc.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2023). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri (34. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Carlson, J., & Daehler, K. R. (2019). The refined consensus model of pedagogical content knowledge in science education. In A. Hume, R. Cooper, & A. Borowski (Eds), Repositioning pedagogical content knowledge in teachers' knowledge for teaching science (pp. 77–92). Sydney, Australia: Springer.
• Council of Higher Education (2018). Biyoloji öğretmenliği lisans programı. Retrieved from https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/Biyoloji_Ogretmenligi_Lisans_Programi.pdf
• Council of Higher Education (2021). Pedagojik formasyon eğitimi sertifika programına ilişkin çerçeve usul ve esaslar. Retrieved from https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Kurumsal/IdariBirimler/egitim_ogretim_daire_bsk/pedagojik-formasyon-usul-ve-esaslar.aspx
• Çetin, O. (2016). Pedagojik formasyon programı ile lisans eğitimi fen bilimleri öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 658. https://doi.org/10.17556/jef.01175
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2023). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (7. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Dadandı, İ., Kalyon, A., & Yazıcı, H. (2016). Eğitim fakültesinde öğrenim gören ve pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançları, kaygı düzeyleri ve öğretmenlik mesleğine karşı tutumları. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 253-269.
• Demir, Ö., & Yurdugül, H. (2014). Ortaokul ve lise öğrencileri için bilgisayara yönelik tutum ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Eğitim ve Bilim, 39(176), 247-256.
• Demirtaş, H. & Kırbaç, M. (2016). Pedagojik formasyon sertifika programı öğrencilerinin pedagojik formasyon eğitimine ilişkin görüşleri. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 138-152.
• Dursun, F. & Kiraz, Z. (2017). The views of teacher candidates attending the pedagogical formation program regarding the teaching practice course. European Journal of Educational Research, 6 (4), 510- 521.
• Elkatmış, M., Demirbaş, M., & Ertuğrul, N. (2013). Eğitim fakültesi öğrencileri ile formasyon eğitimi alan fen edebiyat fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik öz yeterlik inançları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(3), 41-50.
• Eraslan, L. & Çakıcı, D. (2011). Pedagojik formasyon programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 427-438.
• Erkorkmaz, Ü., Eti̇kan, İ., Demi̇r, O., Özdamar, K., & Sani̇soğlu, S. Y. (2013). Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 33(1), 210-223. https://doi.org/10.5336/medsci.2011-26747
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.). New York: Mc Graw Hill.
• Gül, İ. & Köse, H. S. (2021). Aday öğretmenlerin aldiklari hizmet öncesi eğitim ile kişisel mesleki yetkinliklerinin incelenmesi. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 49, 447-466. doi.org/10.17498/kdeniz.878708
• Gurol, M., Türkan, A., & Som, İ. (2018). Pedagojik formasyon sertifika programının değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,17(65), 103-122.
• Kartal, T., & Afacan, Ö. (2012). Pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 76-96.
• Kiraz, Z. & Dursun, F. (2015). Pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının aldıkları eğitime ilişkin algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,11(3): 1008-1028. doi: 10.17860/efd.37544.
• Kozikoğlu, İ. (2016). Öğretimin ilk yılı: mesleğin ilk yılındaki öğretmenlerin karşılaştıkları güçlükler, hizmet öncesi eğitim yeterlikleri ve mesleğe adanmışlıkları. (Tez No. 435302) [Doktora tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Kozikoğlu, İ., & Senemoğlu, N. (2018). Hizmet öncesi eğitimin yeterliğine ilişkin öğretmen algı ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması, YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi,15(1), 552-576. doi.org/10.23891/efdyyu.2018.79
• Köse, A. (2017). Pedagojik formasyon eğitiminde görevli akademisyenlere göre pedagojik formasyon uygulaması: sorunlar, çözüm önerileri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 18(2), 709-732.
• Magnusson, S., Krajcik, J., & Borko, H. (1999). Nature, sources and development of pedagogical content knowledge for science teaching. In J. Gess-Newsome & N. G. Lederman (Eds.), Examining pedagogical content knowledge: The construct and its implications for science education (pp. 95-132). Boston:Kluwer.
• Ministry of National Education (2024). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli. Ankara.
• Özcan, M. (2011). Bilgi çağında öğretmen eğitimi, nitelikleri ve gücü: Bir reform önerisi. Ankara: TED Yayınları. Polat, S. (2013). Pedagojik formasyon sertifika programı ve eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının incelenmesi. e-International Journal of Educational Research, 4(2), 48-60.
• Sağın, A. E. & Karabulut, Ö. (2020). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin aldıkları hizmet öncesi eğitime ilişkin algılarının belirlenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 121-133. doi: 10.31680/gaunjss.728004
• Sağlam, A. Ç. (2015). Pedagojik formasyon sertifikası programının etkililiğinin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Kırıkkale University Journal of Social Sciences, 5 (2) 63-74.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
• Şekercioğlu, G., Bayat, N., & Bakır, S. (2014). Fen maddelerini anlama testinin psikometrik niteliklerinin belirlenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(176), 447-455.
• Tanrıkulu, M. (2017). Türkiye'de fen-edebiyat ve eğitim fakültesi ikileminde öğretmen yetiştirme ve pedagojik formasyon uygulamaları. Akademik Bakış Dergisi, 59, 264-275.
• Tepeli, Y. & Caner, M. (2014). Pedagojik Formasyon Programı Öğrencilerinin Öğretmenlik Uygulaması İle İlgili Görüşleri, Eğitim Bilimleri Araştırma Dergisi, 4 (2), 313-328.
• Ulubey, Ö., Yıldırım, K., & Alpaslan, M. M. (2018). Pedagojik formasyon eğitimi sertifika programının öğretmen adaylarının öğretmen kimliği algısına etkisinin incelenmesi. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 48-55. doi: 10.21666/muefd.403519
• Yapıcı, M. & Yapıcı, Ş. (2013). Öğretmen adaylarının pedagojik formasyona ilişkin metaforları. Turkish studies, 8 (8), 1421-1429.
• Yaşar Ekici, F. (2017). Okul öncesi öğretmen adayları ile pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının öğretmenliğe yönelik öz yeterlik inançlarının karşılaştırılması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(5), 3003-3022.
• Yenice, N. & Alpak Tunç, G. (2017). Pedagojik formasyon programına katılan öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutumları ile mesleki öz yeterliklerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (35),144-155.
• Yıldız, S. (2020). Öğretmen adaylarının, hizmet öncesi eğitimin yeterliğine ilişkin algıları, mesleki yönelim ve kariyer geliştirme arzuları ve kişisel-mesleki yetkinlikleri: Bir arabuluculuk analizi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(101), 176-198. doi.org/10.29228/ASOS.40152
• Yıldız, K. & Yıldız, S. (2018). Türkiye yükseköğretim yeterlilikleri çerçevesinde pedagojik formasyon eğitimi öğrencilerinin yeterlilikleri. Social Sciences Research Journal, 7(2), 296-314.
• Yılmaz, G. (2015). Pedagojik formasyon yoluyla öğretmen yetiştirme uygulamalarında karşılaşılan güçlükler ve mezunların istihdamlarının değerlendirilmesi (Tez No. 396660) [Yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.