2000’li YILLARDAN İTİBAREN TÜRKİYE’DE SAĞLIK POLİTİKALARINDAKİ DEĞİŞİMİN ÇOKLU AKIŞ MODELİ İLE ANALİZİ

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 139 - 151, 25.12.2020

Betül Ateş Yasemin Mamur Işıkçı

https://doi.org/10.46849/guiibd.826764

Öz

1970’li yıllarda yaşanan ekonomik kriz ile birlikte gündeme gelen neo liberal söylemler küresel düzeyde özelleştirme uygulamalarını da ortaya çıkarmış ve yaygınlaştırmıştır. Türkiye’ye de uzanan bu uygulamaların yansımaları sağlık sektörünü de etkilemiş ve dönüşüm sürecine sokmuştur. Dönüşüm, reform transferi yoluyla başta Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası olmak üzere Dünya Sağlık Örgütü gibi uluslararası örgütler tarafından gündeme getirilmiştir. Bu doğrultuda Türkiye’de 1990’lı yıllarda reformlar yapılmaya çalışılmış fakat istikrarsız siyasi ortam nedeniyle etkili politikalar hayata geçirilememiştir. 2000’li yıllara gelindiğinde ise yeni kurulan ve tek başına iktidara gelen Adalet ve Kalkınma Partisi’nin önerileriile gerek kalkınma planları gerekse hükümet programlarında özelleştirme ve piyasa mantığı yeniden gündeme getirilmiştir. Böylece seçimlerin ardından 2003 yılında Sağlıkta Dönüşüm Programı hazırlanarak yürürlüğe konulmuştur. Bu çalışmada, bu program çerçevesinde yürürlüğe konulan politikaların nasıl şekillendirildiği, hangi aktörlerin sürece katkısının ön plana çıktığı ve bu politikaların sonuçları detaylı bir şekilde açıklanmaya çalışılacaktır.
Literatür taraması yoluyla elde edilen bulgular Kingdon’un 1984 yılında geliştirdiği Çoklu Akış Modeli ile analiz edilmiştir. Bu çalışmada2000’li yıllarla birlikte gündeme gelen sağlıkta dönüşüm politikaları, “Çoklu Akış Modeli”kullanılarak; problemlerin akışı, politikaların akışı ve siyaset akışı şeklinde ele alınıp incelenmiştir. Çalışma sonucunda dönüşüm sürecine giren sağlık sektörünün hem hizmet sunucular hem de bu hizmetten fayda sağlayanlar açısından birtakım sorunlara neden olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Kamu Politikası, Sağlıkta Dönüşüm, Çoklu Akış Modeli

MULTI-FLOW FROM THE 2000 MODEL YEAR CHANGE IN HEALTH POLICY IN TURKEY AND ANALYSIS

Öz

Neo-liberal discourses, whichcametotheagendawiththeeconomiccrisis in the 1970s, alsorevealedandspreadprivatizationpractices at the global level. thehealthsector has alsoaffectedthereflections of thesepracticesalsoextendtoTurkeyand has put theconversionprocess. Transformation, has beenbroughttotheagendabyinternationalorganizationssuch as the International MonetaryFundandthe World Bank andthe World HealthOrganizationthrough reform transfer. Inthisdirectionhaveattemptedreforms in Turkey in theyear 1990 but was not implementedeffectivepoliciesduetotheunstablepoliticalenvironment. Inthe 2000s, withthesuggestions of thenewlyestablishedJusticeand Development Party, whichcametopoweralone, thelogic of privatizationand market wasbroughtupagain in developmentplansandgovernmentprograms. Thus, aftertheelections, theHealthTransformation Program waspreparedand put intoeffect in 2003. Inthisstudy, wewilltrytoexplain in detail how thepoliciesenactedwithintheframework of this program areshaped, whichactorscontributetotheprocessandtheresults of thesepolicies.
ThefindingsobtainedthroughtheliteraturereviewwereanalyzedwiththeMultipleFlow Model developedbyKingdon in 1984. Inthisstudy, healthtransformationpolicies, whichcametotheagenda in the 2000s, usingthe "MultipleFlow Model"; theflow of problems, theflow of policiesandtheflow of politicshavebeenexaminedandexamined. As a result of thestudy, it wasseenthatthehealthsector, whichenteredthetransformationprocess, causedsomeproblems in terms of both service providersandbeneficiaries.

Anahtar Kelimeler

Public Policy, Healty Transformation, Multiple Flow Model

Kaynakça

• Aktaş, M.and Avcı, T. (2017), “Performance Comparison of The Participating Banking on A Country Basis“, International Journal of Social Science Research, 6 (2), 66-82.
• Aktaş, M. andİlgün, Y. (2019), “Performance Comparison of The Venture Capital Investment Trusts in Turkey“, International Journal of Social Science Research, 8(1), 73-92.
• Aktaş, M. andDarwish, Z. (2020), “Comparison of Reel Estate Investment Trusts and Venture Capital Investment Trusts in Turkey Based on Their Financial Ratios “, International Journal of Social Science Research, 9 (1), 63-78.
• Assani, S. and Assani, A. (2018), “Overview of Data Envelopment Analysis (DEA)” Presentation November, University of Science and Technology of China.
• Aytekin, Sinan and Eda Kahraman; (2015), “The Evaluatıon of The Financial Efficiency of The Companies in BIST Real Estate Investment Trusts Index (XGMYO) by Data Envelopment Analysis”, Niğde University Faculty of Economics and Administrative Sciences Journal, Vol-Number: 8 (1), 289-301.
• Çıtak, L. (2008), “Evaluation of The Efficiencıes of Securities Investment Trusts in Turkey By Data Envelopment Analysıs”, Erciyes University Faculty of Economics and Administrative Sciences Journal, sayı: 31 , 69-94.
• Gedik, M. (2011), “Tax Competition Efficiency Evaluation: Application of Data Envelopment Analysis for the OECD Countries”, Finance Magazine, Sayı:160, January - June.
• Han, J. and Laing, Y. (1995), ”The Historical Performance of Real Estate Investment Trusts”, Journal of Real Estate Research, 10 (3), 235-262.
• Huguenin, J. (2012).” Data Envelopment Analysis (DEA) A pedagogical guide for decision makers in the public sector”, Institut de hautes etudes en administration publique Swiss Graduate School of Public Administration.
• Ji, Y. And Lee, C. (2010), ”Data envelopment analysis”, The Stata Journal, 10 (2), 267–280.
• Kiyilar,‎M. and Hepsen A. ‎(2010), “Performance‎Appraisal‎of‎Real‎Estate‎Investment‎Trusts‎(REITs):‎A‎Practice‎in ‎Istanbul ‎Stock‎ Exchange”,‎Journal of Institute of Business, 21 (65), 11-23.
• Kök, R. and Deliktaş, E. (2003), Endüstri İktisadında Verimlilik Ölçme ve Strateji Geliştirme Teknikleri, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, İzmir.
• Mecid, E. D. (2012),“Veri Zarflama Analizinde Homojen Ağırlıklandırma Üzerine Yeni BirYaklaşım”, Gazi University Institute of Science and Technology, Unpublished PhD Thesis.
• Rençber, Ö.F. and Akbulut, R. (2017), “A Research On The Relationship Between Financial Indicators Of Interest Capital Investment Partnerships“, Karadeniz Technical University, XVIII. International Symposium on Econometrics, Operations Research and Statistics.
• Sarı, Z. (2015),Panel Data Analysis And An Application, Hacettepe University Institute of Science and Technology, Unpublished Master Thesis.
• Sırma, I. (2019), “Effect of Real Estate Investment Trusts Portfolio Structure on the Market Performance”, Alphanumeric Journal, 7 (1), 25-36.