Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

OSMANLI’DA KORUMAYA MUHTAÇ ÇOCUKLAR VE VESAYET KURUMU: AYINTÂB’DAKİ UYGULAMASI (1750-1806)

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 46 - 73, 01.07.2022

Öz

Osmanlı Devletinde “Vesâyet Kurumu” sayesinde, kimsesiz çocukların himayeleri sağlanmıştır. Anne ve babasını kaybeden veya terk edilen çocukların bakım ve terbiyesi için görevlendirilen kişilere “vasî” denirdi. Vasîler, aileden ve yakın akrabadan olacağı gibi akraba olmayanlardan da tayin edilebilirdi. Kimsesiz kalan çocukların hepsine tek bir vasî atandığı gibi her birine farklı vasîler de tayin edilebilirdi. Vasî atama işlemleri, kadılar tarafından gerçekleştirilirdi. Mahkemelerce atanan vasîlerin belirli niteliklere sahip, güvenilir kişiler olması gerekirdi. Vasîler vesayeti altındaki kişilerin haklarını en iyi şekilde temsil etmekle yükümlüydü. Vasînin görevini layıkıyla yapıp yapmadığını denetlemek için “nazır” adı verilen görevliler tayin edilmekteydi. Görevini suiistimal eden vasîler azledilirdi. Azledilen, görevinden feragat eden veya vefat eden vasîlerin yerine yenileri atanırdı. Vasîlerin görevi, çocuklar reşid olunca sona erer; mallar eksiksiz olarak teslim edilirdi.
Bu çalışma ile Osmanlı Devletinde korumaya muhtaç çocuklar ve vesayet kurumunun Ayıntab’daki (Gaziantep) uygulamaları değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Ayıntâb, vesâyet, vasî, hidâne, tebenni, lakît.

Teşekkür

Gaziantep'in tarihi, kültürü, coğrafyası, arkeolojisi vb. alanlarında yapılan çalışmaların yer aldığı derginize biz de yaptığımız bu çalışma ile katkı sağlamak istiyoruz. İlgi ve desteğiniz için şimdiden teşekkür ederiz. M.Çelikdemir- M.Arıkan

Kaynakça

  • Ayıntâb Şerʻiyye Sicilleri, No: 107, 108, 109, 119, 125, 127, 131, 132, 135, 137.
Toplam 1 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Tarih
Yazarlar

Murat Çelikdemir 0000-0002-7556-1043

Melahat Arıkan Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Temmuz 2022
Gönderilme Tarihi 24 Şubat 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 5 Sayı: 1

Kaynak Göster

ISNAD Çelikdemir, Murat - Arıkan, Melahat. “OSMANLI’DA KORUMAYA MUHTAÇ ÇOCUKLAR VE VESAYET KURUMU: AYINTÂB’DAKİ UYGULAMASI (1750-1806)”. Gaziantep Üniversitesi Ayıntab Araştırmaları Dergisi 5/1 (Temmuz 2022), 46-73.





Dergimiz INDEX OF ACADEMIC DOCUMENTS, ASOS INDEX, ACADEMİNDEX ve ACARINDEX tarafından dizinlenmektedir.