IDENTIFICATION OF TOMBS AND VISIT PLACES OF ALEVI BEKTASHI COMMUNITIES IN GAZİANTEP REGION

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 16 - 33, 31.12.2023

İskender Korkmaz

Öz

With the Turk’s conquest of Anatolia, many Turkmen groups settled in Anatolia and these communities built a unique culture and civilization. Gaziantep, which is located at an important point where many migration routes meet due to its location in the Anatolian geography, has enabled many Turkmen groups to migrate and settle thanks to this strategic importance. Alevi Bektashi groups, which are significantly among the Turkmen groups in question, settled in the Gaziantep region and created a culture specific to their own belief circles. The Alevi Bektashi groups, who raised many valuable personalities and faith leaders in the Turkish-Islamic circle, built various mausoleums and visits in memory of these personalities. In this context, in the article, the tombs and visits of the Alevi Bektashi groups in the Gaziantep region were determined.

Anahtar Kelimeler

Alevi, Bektashi, Gaziantep, Tomb, Visit

GAZİANTEP YÖRESİ ALEVİ BEKTAŞİ ZÜMRELERİN TÜRBE VE ZİYARET YERLERİNİN TESPİTİ

Öz

Türklerin Anadolu’yu fethiyle birlikte birçok Türkmen grubu Anadolu içlerine yerleşmiş ve söz konusu topluluklar kendine has bir kültür ve medeniyet inşa etmiştir. Anadolu coğrafyasında konumu itibariyle birçok göç yolunun birleştiği önemli bir noktada yer alan Gaziantep, bu stratejik önem sayesinde birçok Türkmen grubunun göç etmesine ve yerleşmesine imkân sağlamıştır. Söz konusu Türkmen grupları arasında ciddi oranda yer alan Alevi Bektaşi zümreler, Gaziantep bölgesine yerleşmiş ve burada kendi inanç daireleri özelinde bir kültür meydana getirmiştir. Türk İslam dairesinde birçok kıymetli şahsiyetler ve inanç önderleri yetiştiren Alevi Bektaşi zümreler, söz konusu şahsiyetlerin anısına çeşitli türbe ve ziyaretler inşa etmiştir. Bu bağlamda makalede Gaziantep yöresinde bulunan Alevi Bektaşi zümrelerin türbe ve ziyaretleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Alevi, Bektaşi, Gaziantep, Türbe, Ziyaret

Kaynakça

• Avcı, Cevdet. (2018) Gaziantep Barak Türkmenleri Halk Hekimliği Uygulamaları Üzerine Bir İnceleme. Asıa Minor Studies, c.6 s.11.
• Gölpınarlı, Abdülbaki. (1958). Manakıbı Hacı Bektaş-ı Veli. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
• Gültekin, Mustafa (2014). “Sarılar Köyü Çıralık Çepni Alevi Ziyareti ve Türk Ağaç Kültüne Bağlı Bazı İnanış ve Uygulamalar”. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi s. 70.
• Günay, Ünver. (2003). “Türk Halk Dindarlığının Önemli Çekim Merkezleri Olarak Dini Ziyaret Yerleri”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 15/2.
• Güzelbey, Cemil Cahit. (1964). Gaziantep Evliyaları. Gaziantep: Gaziantep Kültür Derneği Kitap ve Broşür Yayınları, Güneş Matbaası.
• Güzelhan, Mustafa. (1966). “Kazımi Tekyesi”. Gaziantep Kültür Dergisi, c.9, s.1. İbrahim Etem Çakır. (2010). XVI. Yüzyılda Ayntâb Şehri. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi.
• Kahraman, Seyit Ali. (2011). Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnamesi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Kandemir, M. Yaşar (2003). “Ziyaret”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Ankara: TDV Yayınları, 44.
• Korkmaz, İskender (2021). “Gaziantep Çepnilerinin Ziyaret Mekânları: Hacı Koreş Ve Seydi Koreş Ziyaret Ritüeli Ve Uygulamaları”. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi s.98.
• Öztürk, Levent. (2004). “Hz. Peygamber Döneminde Cenazeler ve Kabirler: Bakî’a Uçan Vücûd-i Câvidânîler”, İstem, c.2 s.4.
• Şenödeyici, Özer. (2015). Nesimi ve Hurufilik Kitabı. İstanbul: Kesit Yayınları. Türkçe Sözlük (2009). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Yakar, Halil İbrahim. (2007). “Alevi-Bektaşi Geleneğinde Şiir Yazan Antepli Tekke Şairler”. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Dergisi s.42.
• Yalçın, Alemdar; Yılmaz Hacı. (2017). Koreşanlılar. Ankara: Gece Kitaplığı.
• Yıldırım, Yıldıray. (2010). Halep Vilâyet Salnâmelerine Göre (1867-1908) Ayıntâb, Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.