Öz
Ahlaki, politik, ekonomik ve başka ferdi ya da toplumsal eylemlere yön verici temel saikler
içerisinde korku tutkusu diğer insani tutkular içerisinde mühim bir yer işgal etmektedir. Bu
tesirin, çok yönlü yaşamın düzenlenmesinde ki öneminin araştırılması, bireyin daha
yaşanabilir bir evren tasarımında/pratiğinde eylemlerine rehber olabilecek birörneklik
sağlayacaktır. Bu nedenle, sonsuz ihtiyaçlarını sonlu doğayla nasıl karşılayabileceğine
yönelik kurgulamasında kendi varlık niteliklerinin tanımı ve sınırlarının bilinmesi arzu ettiği
evreni oluşturmada insana fayda sağlayacaktır.
İnsan yaşamında tutkuların yeri üzerine düşünen ve gerek yaşadığı dönemde gerekse
sonraki yıllarda birçok düşünürü etkileyen Burke, davranışların gerisinde yatan tutku/duygu
nedenlerinin neler olduğunu ve insan eylemlerini nasıl etkilediğini incelemiştir. O, korkunun,
akıl ve diğer insan nitelikleri üzerindeki etkisinin diğer tüm tutkulardan daha tesirli olduğunu
iddia eder. Korkuyu bu derece etkili kılan özelliğin, sonucu ölüme kadar varabilen, acı etkisi
taşıma vasfı olduğunu ifade eder. İnsanda yarattığı etkileri göz önüne alındığında korku
tutkusu, fizik evren içerisinde ki nesnelerin korku oluşturmaya matuf bazı niteliklerinin
bulunduğunu söyler. İşte, korkunun, gerek insanda belli davranışlara neden olma özelliği
olsun, gerekse nesnelerdeki insanda korkuyu ortaya çıkaran nesne nitelikleri olsun insan
eylemlerini oluşturma ve yön vermede mezkûr tutkunun büyük bir gücü vardır. Bu çalışma,
muhafazakârlık denildiğinde ilk akla gelen kişi olan Burke’de muhafazakâr öznenin korku ile
ilişkisini ele alma amacını taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Burke, Edmund, A Philosophical Enquiry into the Sublime and Beautiful, Routledge Classıcs, London, (2008)
- Burke, Edmund, Reflections On The Revolution in France, Oxford University Press, New York, (2009)
- Burke, Edmund, The Evils of Revolution-What is Liberty Without Wisdom, and without virtue? It is the Greatest of all Possible Evils. By The Right Honourable Edmund Burke, Printed for Penguin Books, Great Ideas, London,( 2008)
- Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca–Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi, Ankara, (1984)
- Duman, Fatih, Aydınlanma Eleştirisinden Devrim Karşıtlığına Edmund Burke, Liberte Yayınları, Ankara, 2010
- Hume, David, A Treatise of Human Nature, Gece Kitaplığı, Ankara, 2014
- Locke, John, İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme, Ara Yayıncılık, İstanbul, (1992)
- White, K, Stephen, Edmund Burke Modernite, Politika ve Estetik, Çeviren: Mihriban Şenses, Paradigma Yayınları, İstanbul, 2013
Öz
Within the basic motives that direct the moral, political, economic and other individual or
social actions, the passion of fear occupies a significant place in other human passions. If
the importance of this impact on organizing the multi-directional life is examined; it would
set an example that could guide a person’s actions in the design of a more habitable
universe. Therefore, knowing the definition and limits of his own qualities in the life set-up based on how infinite needs could be met by finite nature, would be beneficial for people
when creating the desired universe.
Burke, who thought about the place of passion in human life and who affected many
philosophers both in his time and in the years to come; investigated what were there
reasons for passion/feeling that lies behind a behavior, and how these reasons affected the
human actions. He claims that the effect of fear on the mind and on other human qualities
is much more powerful than all the other passions. He expresses that the feature what
makes fear so effective, is the quality of enduring the pain, which might even lead to death.
When the effects it creates on people, are taken into consideration; he states that objects
found in a physical universe, have several qualities directed towards creating fear. Either
the fear’s feature of causing a certain behavior on the people, or the qualities of an object
which reveal the fear that the humans have, the aforementioned passion plays a great role
in creating and directing the human actions. This study has the objective of examining the
relationship between Burke’s conservative subject and fear, the first person who comes to
mind when we say conservatism.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Burke, Edmund, A Philosophical Enquiry into the Sublime and Beautiful, Routledge Classıcs, London, (2008)
- Burke, Edmund, Reflections On The Revolution in France, Oxford University Press, New York, (2009)
- Burke, Edmund, The Evils of Revolution-What is Liberty Without Wisdom, and without virtue? It is the Greatest of all Possible Evils. By The Right Honourable Edmund Burke, Printed for Penguin Books, Great Ideas, London,( 2008)
- Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca–Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi, Ankara, (1984)
- Duman, Fatih, Aydınlanma Eleştirisinden Devrim Karşıtlığına Edmund Burke, Liberte Yayınları, Ankara, 2010
- Hume, David, A Treatise of Human Nature, Gece Kitaplığı, Ankara, 2014
- Locke, John, İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme, Ara Yayıncılık, İstanbul, (1992)
- White, K, Stephen, Edmund Burke Modernite, Politika ve Estetik, Çeviren: Mihriban Şenses, Paradigma Yayınları, İstanbul, 2013
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 8 Mayıs 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Cilt: 3 Sayı: 6 |