Konut Sorunu Ve Toplu Konut Üretiminde Toki’nin Ve Belediyelerin Rolü

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 7, 31 - 50, 04.09.2016

Emin Yılmaz

Öz

Bireyler için güven ve huzur kaynağı olan, onların barınmalarına olanak sağlayan konut, birçok
yan sektörü de etkilediğinden ekonomik gelişmenin temel göstergelerinden birisidir. Konut,
bireyin hayatında barınmadan öte sosyalleşme, korunma, aidiyet geliştirme gibi farklı anlamları
da çağrıştırmaktadır. Bu yönüyle konutu salt duvarlarla örülü fiziki mekânlar olarak ifade etmek
doğru olmayacaktır. Dolayısıyla bireylere çok farklı artılar sunan konut sektörünün mutlaka
talep yönlü olması ve talebi karşılaması gerekmektedir. Talebin karşılanmadığı ve arzın yetersiz
kaldığı durumlarda kentleşme, gecekondulaşma, gelir dağılımı, nüfus artışı, işsizlik gibi
parametrelere bağlı olarak konut sorunu ortaya çıkacak ve kentlerin siluetleri bozulacaktır.
Ayrıca konut yetersizliğinden kaynaklanan sorunlar sürdürülebilir kentlerin oluşumunu
engelleyecektir. Bu çalışmada sosyal politikanın da en önemli gündem maddesi olan
Türkiye’de konut piyasası ve konut politikalarının belirleyicileri hakkında bilgi verilecek ve
konut sorununa neden olan etmenler ayrıntılarıyla incelenecektir. Bu doğrultuda konut ve konut
sorununun tanımından hareketle konut sorununa neden olan kentleşme, nüfus artışı, göç, konut
yenileme, gecekondulaşma ve kaçak yapılaşma, gelir dağılımı ve işsizlik gibi etmenlere
değinilmiş, konut sorununun sosyal devlet ilkeleri çerçevesinde nasıl çözümlenmesi gerektiğine
dair öngörülerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Konut, göç, nüfus, belediye, Toki

Housing Issues and The Role Of Housing Production And Municipal Toki

Öz

Housing, that is a source of security and peace, and that provides individuals a shelter,
is one of the basic indicators of economic development as it affects secondary sectors as well. Housing also connotes different meanings such as socialization, protection and development of
belonging in addition to a simple sheltering source in the life of an individual. In this respect, it
would not be accurate to describe housing as a mere physical location surrounded with walls.
Therefore, the housing sector that provides various benefits to individuals must be demandbased
and meet such demand. When the demand cannot be met and supply proves to be
insufficient, a housing problem shall emerge connected to parameters such as urbanization,
squatting, income distribution, population increase and unemployment, which will inevitably
deteriorate the silhouettes of the cities. Moreover, the issues arising from the lack of housing
shall prevent the formation of sustainable cities. In this study, information has been provided
related to the determinants of the housing market and housing policies in Turkey being one of
the most important agenda topics of social politics, and the factors underlying the housing
problem has been elaborated in detail. In this respect, factors such as urbanization, population
increase, migration, housing renewals, squatting and shanty settlement, income distribution and
unemployment have been addressed, which cause the housing problem based on the definition
of housing and the housing problem, and foresights have been provided as to how the housing
problem needs to be resolved in the framework of social state principles.

Anahtar Kelimeler

Housing, migration, population, municipality, Toki

Kaynakça

• Erdoğan Bayraktar. ‘‘Bir İnsanlık Hakkı Konut Toki’nin Planlı Kentleşme ve Konut Üretim Seferberliği’’, Boyut Yayın Grubu,2007, Birinci Baskı, s. 11.
• Gür, Şengül Öymen. ‘‘Doğu Karadeniz Örneğinde Konut Kültürü’’, Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, 2000,Birinci Baskı, İstanbul.
• Gürler, Ebru. ‘‘1980 Sonrası Kentsel Dönüşüm Sürecinde Küresel Perspektiften İstanbul Örneği: Kent İçi Tarihi Alanların Yeniden Üretim Modelleri’’, 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 28. Kolokyumu, 2004, ODTÜ, Ankara.İnternet: http://www.toki.gov.tr/sosyal-konutlar ,01.12.2015’de alınmıştır.
• İnternet: http://www.toki.gov.tr/uydu-kentler , 01.12.2015’de alınmıştır.
• İnternet: www.mo.org.tr/belgedocs/toki-rapor-2.pdf. ,04.04.2016’de alınmıştır.
• Keyman, E.Fuat ve Lorasdağı Berrin Koyuncu. ‘‘Kentler, Anadolu’nun Dönüşümü, Türkiye’nin Geleceği’’, Doğan Egmont Yayıncılık,2010, 1. Baskı, İstanbul.
• Kurtuluş, Hatice. ‘‘Kentsel Dönüşümün Politik Ekonomisi’’, İstanbul, İFMC Yayınları,2009, İktisat, 499, 26-33.
• Sowell, Thomas. ‘‘The Housing Boom and Bust Revised Edition’’, Basic Books Publishing,2010, USA.
• Şen, Besime. ‘‘Kentsel Dönüşüm: Kavramsal Karmaşa ve Neoliberalizm’’, İstanbul, İFMC Yayınları,2009, İktisat, 34-41.
• Şengül, Tarık. ‘‘Kentsel Çelişki ve Siyaset: Kapitalist Kentleşme Süreçlerinin Eleştirisi’’, İmge Yayınevi,2009, Ankara.
• Türkün, Asuman-Kurtuluş, Hatice. Giriş, Derleyen: Hatice Kurtuluş, ‘‘İstanbul’da Kentsel Ayrışma’’, İstanbul, Bağlam Yayınları, 2005,9-24.
• Tekeli, İlhan. ‘‘Türkiye’de Cumhuriyet Döneminde Kentsel Gelişme ve Kent Planlaması’’, 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık, İstanbul, Tarih Vakfı Yayınları,1998, 1-24.
• TÜİK, Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması, 2006-2010.