Türk Ticaret Kanunu Bağlamında Defter Tutma Yükümlülüğü

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 2, 135 - 168, 01.12.2016

Mehmet Ali Aksoy

Öz

Ticari defterler tacirin işlerini takip etmesi açısından büyük öneme sahiptir. Ayrıca ticari defterler belirli şartlar altında tacir lehine veya aleyhine delil olarak kullanılabilmektedir. Bu açıdan defter tutma yükümlülüğü tacir ve alacaklıları açısından büyük öneme sahiptir. Ayrıca ticari defterler, vergi hukuku, sermaye piyasası hukuku, şirketler hukuku açısından da önem arz etmektedir. 6102 sayılı TTK ile defter tutma sistemine ilişkin köklü değişiklikler yapılmıştır. Bu kanunla sermaye şirketleri içerden denetim yerine dışarıdan denetime tabi tutulmuştur. Böylece şirketlerin denetimi muhasebe denetimine dönüşmüştür. Defterlerle ispata ilişkin olarak da HMK’da 6762 sayılı TTK’den önemli ölçüde farklılaşan bir düzenleme kabul edilmiştir

Anahtar Kelimeler

ticari defter, 6102 sayılı TTK’nin defter tutma sistemi, defter tutma yükümlülüğü, ticari defterlerin ispat kuvveti, tacir lehine veya aleyhine delil olması

Türk Ticaret Kanunu Bağlamında Defter Tutma Yükümlülüğü

Öz

C ommercial books have a great importance to follow merchant’s business. However, commercial books can be used as evidence in favor of or against the merchant under certain conditions. In this respect, the obligation to keep commercial books has a great importance for merchants and their creditors. In addition, trade books are important in terms of the tax law. the Capital market law, the company law. Radical changes were made concerning the bookkeeping system with 6102 numbered Turkish Commercial Code (6102 TCC). Capital companies subjected to external audit instead of insider audit with this law. Thus, audit of company has turned into accounting control. As regards proof of the book, a regulation has been approved the Code of Civil Procedure significantly differing from 6762 TCC

Anahtar Kelimeler

commercial book, bookkeeping system of 6102 TCC, book keeping obligation, proof force of the commercial book, evidence in favor of or against the merchant

Kaynakça

• ARKAN, Sabih, Ticari İşletme Hukuku, 22. Basım, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Ankara 2016.
• ARKAN, Sabih, Ticari İşletme Hukuku, Gözden Geçirilmiş 19. Basım, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, 2014.
• BOZER, Ali / GÖLE, Celal, Ticari İşletme Hukuku, 3. Basım, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü Yayınları, Ankara, 2015.
• CAN, Mehmet, Ç., “Banka Yönetim Kurulu Üyesi Olarak Tüzel Kişi”, GÜHFD, Yıl: 2016, Cilt: XXS, Sayı: 1, s. 27-64.
• CAN, Mehmet, Ç., Acentelik Sözleşmesinin Sona Ermesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006.
• ERİŞ, Gönen, Gerekçeli – Açıklamalı – İçtihatlı 6335 - 6552 Sayılı Kanunlarla güncellenmiş TTK Hükümlerine Göre Ticari İşletme ve Şirketler: Ticaret Sicili Yönetmeliği ve İlgili Tebliğler, C. I. Madde: 1-53, 2. Basım, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2014.
• KARAHAN, Sami, Ticari İşletme Hukuku, 27 Basım, Mimoza Basım Yayım, Konya, 2015.
• KARAYALÇIN, Yaşar, Muhasebe Hukuku, 2. Bası (Bilanço Hukuku Kitabının Genişletilmiş İkinci Basısı) Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara 1988.
• KENDİGELEN, Abuzer  / MOROĞLU Erdoğan,  Içtihatlı-Notlu Türk Ticaret Kanunu ve Ilgili Mevzuat: Kanunlar, Kanun Hükmünde Kararnameler, Bakanlar Kurulu Kararlari, Yönetmelikler/ Tebliğler, Seçilmiş Içtihatlar: 10. Basım, ON İKİ LEVHA YAYINLARI, ISTANBUL, 2014.
• KENDİGELEN, Abuzer, Yeni Türk Ticaret Kanunu, Değişiklikler Yenilikler ve İlk Tespitler, 2. Basım, Onikilevha Yayıncılık, İstanbul, 2012.
• MİMAROĞLU, Sait, K., Ticaret Hukuku, C. I., İşletme Hukuku, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara, 1970.
• ÖZKORKUT, Korkut, “Ticari Defterler Yönünden Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu Çatışması”
• Ticaret Hukukuna Hukukun İlgili Diğer Alanlarıyla Birlikte Bakış Sempozyumu (15-16 Mayıs 2014),
• Doğu Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Gazimağusa, KKTC, 2014, (s. 121-139).
• POROY, Reha/YASAMAN Hamdi, Ticari İşletme Hukuku, 14. Basım, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2012.
• POROY, Reha/YASAMAN, Hamdi, Ticari İşletme Hukuku, 8. Bası, Beta, İstanbul, 1998.
• SEROZAN, Rona / KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip/ HATEMİ, Hüseyin, vd. Borçlar Hukuku Genel Bölüm. C. 3, 6. Basım, İstanbul, 2014.
• ŞENER, Oruç, H., “Ticari Defterlerin ve Belgelerin Saklanması, Zıyaı, Zayi Belgesi, Böyle Bir Belgenin Alınması ve Alınmamasının Hüküm ve Sonuçları (Özellikle TTK 68/IV)”, DEÜHFD, Yıl: 2004, Cilt: 6, Sayı: 1, (s. 233-295).
• ÜLGEN, Hüseyin (Helvacı, Mehmet/Kendigelen, Abuzer/Kaya, Arslan/Nomer Ertan, N.Füsun), Ticari İşletme Hukuku, 4. Basım, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2015.
• Ülgen, Hüseyin, (Teoman, Ömer / Helvacı, Mehmet/Kendigelen, Abuzer/Kaya, Arslan/Nomer Ertan, N.Füsun), Ticari İşletme Hukuku, 3. Basım, Vedat kitapçılık, İstanbul, 2009.
• Kazancı, Elektronik Hukuk Yayımcılığı, www.kazancı.com.tr.
• YASAN, Mustafa, “Zayi Belgesinin Temini İçin Gerekli Olan Koşulların 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Hükümleri ile Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi”, Batider, Yıl: 2011, Cilt: 28, Sayı 2, (s. 53-120).
• YILDIRIM, Abdulkerim, Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 2. Basım. Adalet Yayınevi, Ankara, 2014.
• YILMAZ, Ejder, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, 2. Basım, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2013.