Delegation of Management Power In Joint-Stock Companies

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 2, 211 - 250, 01.12.2017

Duygu Demirel

Öz

Delegation of Management Power In Joint-Stock CompaniesI n order to delegate the management power in joint stock companies, the prerequisite is that the articles of company include such a clause that gives permission to delegate. Also, an organizational regulation on management organization must have been regulated by the board of directors. In accordance with these clauses, board of directors will be able to delegate all or a part of the management powers to members and/or third parties. Delegation of management power both restricts the responsibility of the board of directors and enables effective management organization in joint-stock companies within the light of corporate governance. Scope of the delegation, the conditions of the delegation, connection between the delegation of management and representation powers and persons to whom management power may delegate will be examined and, on these issues, current discussions will be discussed in this study

Anahtar Kelimeler

Delegation of Management Power to Board Members or Third Parties, Organisational Regulation, Corporate Governance, Executive Directors, Non-executive Directors

Anonim Şirketlerde Yönetim Yetkisinin Devri

Öz

Anonim şirketlerde yönetim yetkisinin devri için esas sözleşmede devre izin veren bir hükmün bulunması ve yönetim organizasyonuna ilişkin bir iç yönerge hazırlanması gerekmektedir. Bu hususlara uygun şekilde, yönetim kurulu alacağı bir karar ile yönetim yetkisinin tamamını veya bir kısmını kurul üyelerine ve/veya üçüncü kişilere devredebilecektir. Yönetim yetkisinin devri hem kurulun sorumluluğunu sınırlandırmayı sağlayan bir aracı ifade etmektedir hem de anonim şirketlerde kurumsal yönetim ilkeleri ışığında etkin yönetim organizasyonun sağlanmasına imkân tanımaktadır. Bu bağlamda çalışmamızda yetki devrinin kapsamı, devir için uyulması gereken şartlar, yönetim yetkisi ile temsil yetkinin devri arasındaki ilişki ve yönetim yetkisinin devredilebileceği kişiler inceleme konusu yapılmakta ve bu konulara ilişkin güncel tartışmalar ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yönetim Yetkisinin Yönetim Kurulu Üyelerine veya Üçüncü Kişilere Devri, İç Yönerge, Kurumsal Yönetim, İcracı Üyeler, İcracı Olmayan Üyeler

Kaynakça

• AKDAĞ GÜNEY, Necla, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’na Göre Anonim Şirket Yönetim Kurulu, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2012.
• AKDAĞ GÜNEY, Necla, “6552 Sayılı Torba Kanun ile TTK md. 371’e Eklenen Yedinci Fıkraya İlişkin Değerlendirmeler”, Arslanlı Bilim Arşivi, Elektronik Nehir Dergi, http://www.arslanlibilimarsivi. com/node/25, (Yayın Tarihi: 13.11.2014), 2014: 1-25.
• ALTAY, Sıtkı Anlam, Şirketin Merkezine Doğru Yolculuk: CEO, Deloitte, İstanbul 2016.
• ARAL, Vecdi, Hukuk ve Hukuk Bilimi Üzerine, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2012.
• ARAL, Fahrettin/AYRANCI, Hasan, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 11. Baskı, Yetkin Yayıncılık, Ankara 2015.
• ARARAT, Melsa/YURTOĞLU, Burçin, “Sermaye Piyasası Kurulu’nun ‘Kurumsal Yönetim’ Konulu Tebliğleri İle İlgili Genel Değerlendirme ve Yorum”, Sabancı Üniversitesi Corporate Governance Forum of Turkey, Working Paper Series, 22.02.2012, (http://research.sabanciuniv.edu/18885/1/ TebligSon.pdf) (Erişim Tarihi 23.02.2018).
• ARARAT, Melsa/EROĞLU, Muzaffer, “Yönetişim (Kurumsal Yönetim) Kalitesi Açısından İcra Ve Kontrol İşlevlerinin Ayrılığı”, KHÜHFD, C. 5, S. 1, 2017: 109-122.
• ARSLANLI, Halil, Anonim Şirketler II, Anonim Şirketin Organizasyonu, İstanbul 1959.
• AYAN, Özge, Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin Sadakat Yükümlülüğü ve Bu Yükümlülüğün İhlalinin Sonuçları, Adalet Yayınevi, Ankara 2013.
• BAHAR SAYIN, Hediye, Pay Sahibi Haklarının Korunması Kapsamında Anonim Şirket Yönetim Kurulu Kararlarının Butlanı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2015.
• BAHTİYAR, Mehmet, Ortaklıklar Hukuku, 12. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul 2017.
• BAHTİYAR, Mehmet/HAMAMCIOĞLU, Esra, Anonim Ortaklık Genel Kurul Toplantıları, Beta Yayıncılık, İstanbul 2014.
• BİÇER, Levent/HAMAMCIOĞLU, Esra, “Anonim Ortaklıklarda Genel Kurulun Devredilemez Yetkileri Kapsamında Önemli Miktarda Şirket Varlığının Toptan Satışı ve Uygulama Alanı (TTK m. 408/2-f)”, KHÜHFD, C. 1, S. 1, Haziran 2013: 33-52.
• BİLGİLİ, Fatih/DEMİRKAPI, Ertan, Şirketler Hukuku, 9. Baskı, Dora Yayıncılık, Bursa 2013.
• ÇAMOĞLU, Ersin/POROY, Reha/TEKİNALP, Ünal, Ortaklıklar Hukuku I, 13. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2014.
• DELOITTE, CFO Nedir? Ezberi Bozuyoruz?, Deloitte CFO Serisi 1, Mayıs 2010.
• DEMİR, H. Erdal, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Anonim Şirketlerdeki Yönetim Kuruluna İlişkin Kurumsal Yönetim İlkeleri, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2013.
• DEMİREL, Duygu, Ticaret Sicili, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2016.
• DOĞAN, Beşir Fatih, 6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanununa Göre Anonim Şirket Yönetim Kurulunun Organizasyonu ve Yönetim Yetkisinin Devri, 2. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2011.
• DOĞAN, Beşir Fatih, “Yönetim Kurulunun Devredilemez Yetkileri ve Yönetim Yetkisinin Devri”, MÜHF- HAD, C. 18, S. 2, 2012: 609-640.
• EMİNOĞLU, Cafer, Türk Ticaret Kanunu’nda Kurumsal Yönetim (Corporate Governance), On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2014.
• EROĞLU, Muzaffer, “Payları Borsada İşlem Gören Halka Açık Şirketlerde Kurumsal Yönetim İlkelerine İlişkin Yeni Sistem”, LHD, C. 12, S. 136, 2014: 31-71.
• EROĞLU, Muzaffer, “Anonim Şirketlerde Yönetim Kurullarında Üye Çeşitliliğinin Sağlanması İçin Belirli Nitelikte Üye Atanmasına İlişkin Zorunlu Kurallar”, YÜHFD, Prof. Dr. Yaşar Gürbüz’e Armağan, C. XI, S. 2, 2014 – C.XII, S. 1, 2015: 575-630.
• EROĞLU, Muzaffer/DEMİR, Aybüke, “Anonim Şirkette Organlar Arası İşbölümü ve Genel Kurulun Devredilmez Yetkileri”, KHÜHFD, C. 2, S. 2, Aralık 2014: 79-99.
• EUGENE, F. Fama/JENSEN, Michael C., “Separation of Ownership and Control”, Journal of Law and Economics, C. 26, 1983: 1-31, (https://ssrn.com/abstract=94034 ) (Erişim Tarihi 23.02.2018)
• GÖKTÜRK, Kürşat, “Anonim Şirket Yönetim Kurulunun Özellikle Yetki Devri Halinde Gözetim Sorumluluğu ve Hukuku Belirlilik Sorunu”, TBBD, S. 114, 2014: 179-200.
• GÖKTÜRK, Kürşat, “Amerikan, Alman, İsviçre ve Türk Hukukunda İşadamı Kararı İlkesi”, İNÜHFD, C. 2, S. 2, 2011: 207-247.
• HACIMAHMUTOĞLU, Sibel, AT ve Türk Hukukunda Anonim Ortaklığın Karar Alma Sürecinde Yönetim Kurulunun Yapısı ve Çalışanların Katılımı, Ankara 2008.
• HARVARD BUSİNESS REVİEW TÜRKİYE, CHRO’lardan Neden Harika CEO’lar Çıkıyor? (Şubat-Mart 2016), 2016: 18-20.
• KARAHAN, Sami (Edit), Şirketler Hukuku, 2. Baskı, Mimoza Yayıncılık, Konya 2015.
• KARASU, Rauf, Anonim Şirketlerde Emredici Hükümler İlkesi, 2. Baskı, Yetkin Yayıncılık, Ankara 2015.
• KAYIHAN, Şaban, 6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu’na Göre Anonim Şirketlerde Üst Gözetim, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2011.
• KENDİGELEN, Abuzer, Türk Ticaret Kanunu Değişiklikler, Yenilikler ve İlk Tespitler, 3. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2016.
• KIRCA, İsmail/ŞEHİRALİ ÇELİK, Feyzan Hayal/MANAVGAT, Çağlar, Anonim Şirketler Hukuku C.1, Temel Kavram ve İlkeler, Kuruluş, Yönetim Kurulu, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara 2013.
• KIRCA, İsmail, “Anonim Şirket Yönetim Kurulu Kararlarında Takdir Yetkisi - Özen Borcu”, BATİDER, C. XXII, S. 3, 2004: 85-96.
• KOÇER, Burak, İçsel Bir Yönetişim Mekanizması Olarak Yönetim Kurulu Yapısı ve İşlevleri Üzerine Bir Araştırma, Sermaye Piyasası Kurulu Yayınları, Ankara 2006.
• LANGEVOORT, Donald C., “The Human Nature of Corporate Boards: Law, Norms and the Unintended Consequences of Independence and Accountability”, Georgetown Law and Economics Research Paper No. 241402, September 2000, s. 6-7; (http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_ id=241402&high=%20langevoort) (Erişim Tarihi 23.02.2018).
• MANAVGAT, Çağlar, Hukuki Bakımdan Halka Açık Anonim Ortaklıklar ve Halka Arz, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara 2016.
• MANAVGAT, Çağlar, “Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerinin İşlevleri ve Sahip Olmaları Gereken Nitelikler”, BATİDER, C. XXX, S. 1, 2014: 36-75.
• NOMER, Haluk N., Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 13. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul 2013.
• ODMAN BOZTOSUN, Ayşe, Hukuksal Açıdan Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2013.
• OECD, G20/OECD Kurumsal Yönetim İlkeleri 2015.
• OĞUZMAN, Kemal/BARLAS, Nami, Medeni Hukuk, 22. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2016.
• ÖZDAMAR, Mehmet, “6552 Sayılı Kanun ile TTK’da Yapılan Değişiklikler Çerçevesinde Anonim Şirketin Temsili”, GÜHFD, C. XVIII, S. 3-4, 2014: 137-164.
• ÖZDEMİR, Semih Sırrı, İş Adamı Kararı İlkesi (Business Judgment Rule) ve Türk Hukukunda Uygulanabilirliği, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2017.
• ÖZEL, Yener D., “Enerji Devi Enron’un Çöküşü ve Etkileri”, Özgün Ekonomi ve Makale Arşivi, https:// www.ekodialog.com/Makaleler/enron_enerji_devi_cokusu.html (Erişim Tarihi 23.02.2018).
• ÖZGEN, Hüseyin, “İşletmelerde Organizasyon Geliştirme Üzerine Bir Uygulama”, AÜSBFD, C. 42, S. 1, 1987: 187-199.
• ÖZKORKUT, Korkut, Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeleri, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara 2007.
• ÖZKORKUT, Korkut, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Açısından Anonim Şirketlerde Bağımsız Denetim, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara 2013.
• PASLI, Ali, Anonim Ortaklık Kurumsal Yönetimi (Corporate Governance), 2. Baskı, Çağa Hukuk Vakfı Yayınları, İstanbul 2005.
• PULAŞLI, Hasan, Şirketler Hukuku Genel Esaslar, 4. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2016.
• PULAŞLI, Hasan, Şirketler Hukuku Şerhi, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2014.
• PULAŞLI, Hasan, “Anonim Şirketler Hukukunda CEO’nun Hukuki Durumu”, BATİDER, C. XXIV, S. 1, 2007: 17-62.
• PULAŞLI, Hasan, “Anonim Şirketlerde İç Yönerge”, LHD, C. 11, S. 125, Mayıs 2013: 35-45.
• PULAŞLI, Hasan, Corporate Governance, Anonim Şirket Yönetiminde Yeni Model, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara 2010.
• PULAŞLI, Hasan, “Yeni Tüzük Hükümlerine Göre Avrupa Anonim Şirketi”, BATİDER, C. 21, S. 4, 2002: 5-26.
• PULAŞLI, Hasan, “Türk Ticaret Kanunu Tasarısına Göre Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin Özen Yükümlülüğü ve Müteselsil Sorumluluğu”, BATİDER, C. XXV, S. 1, 2009: 27-63.
• ŞENER, Oruç Hami, Teorik ve Uygulamalı Ortaklıklar Hukuku, 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2017.
• TBMM Genel Kurul Tutanağı, 23. Dönem, 5. Yasama Yılı, 51.Birleşim, (https://www.tbmm.gov.tr/ develop/owa/tutanak_g_sd.birlesim_baslangic?P4=20839&P5=B&PAGE1=1&PAGE2=143 ) (Erişim Tarihi 23.02.2018).
• TEKİNALP, Ünal, Sermaye Ortalıklarının Yeni Hukuku, 4. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2015.
• TEKİNALP, Ünal, “Anonim Ortaklıklara İlişkin Yeni Hukuk Politikalarının ve Yönetim Denetim Felsefelerinin Dinamikleri ile Bunlar Arasındaki İlişki”, Prof. Dr. Turgut Kalpsüz’e Armağan, Ankara 2003: 227- 252.
• TURANLI, Hüseyin, “Yeni Türk Ticaret Kanunu Işığında Anonim Şirket Yönetim Kurulu Kararlarının Hükümsüzlüğü”, GÜHFD, C. XVII, S. 1-2, 2013: 939-960.
• TÜRKİYE KURUMSAL YÖNETİM DERNEĞİ (TKYD), Kurumsal Yönetim İlkeleri Işığında Aile Şirketleri Yönetim Rehberi, 2009.
• ÜNAL, Ahmet Cemil, Türk ve Yabancı Hukuk Sistemlerinde CEO’nun Hukuki Konumu, Adalet Yayınevi, Ankara 2014.
• ÜNAL, Mustafa, “Anonim Ortaklıklarda Yönetim ve Yönetim Görevlerinin Murahhaslara Bırakılması”, BATİDER, C. XI, S. 3, 1982: 49-89.
• YANLI, Veliye, “İsviçre Anonim Ortaklıklar Hukuku’nda ‘İşbölümü İlkesi’ ve Yönetim Kurulunun Münhasır Yetkileri”, İÜHFM, C. LV, S. 3, 1997: 261-277.
• YANLI, Veliye, “Anonim Şirketlerde İmza Yetkilileri Sadece Yönetim Kurulu Tarafından Mı Atanabilir?, İÜHFM, C. LXXI, S. 2, 2013: 439-448.
• YANLI, Veliye/OKUTAN NİLSSON, Gül, “Anonim ve Limited Şirketlerde Sınırlı Yetkili Temsilci Tayini”, BATİDER, C. XXX, S. 4, 2014: 5-42.
• YAŞAR BOZKURT, Sevgi, Anonim Şirketlerde İşadamı Kararı İlkesinin (Business Judgment Rule) Uygulaması, Beta Yayıncılık, İstanbul 2015.